Nhu cầu dinh dưỡng các lứa tuổi heo

Từ các công thức pha trộn thức ăn hỗn hợp, nếu bà con nông thôn, tập đoàn viên, xã viên tự pha trộn lấy để nuôi heo trong gia đình, trong tập đoàn, trong hợp tác xã thì chắc chắn đàn heo sẽ được cải thiện về tầm vóc, khả năng sinh sản

Muốn pha trộn khẩu phần cho heo đạt được các yêu cầu về kinh tế kỹ thuật cần phải nắm vững các trị số về nhu cầu dinh dưỡng của các lứa tuổi heo như bảng sau đây:

Bảng 1: Nhu cầu dưỡng chất cho heo tơ và heo nuôi thịt (Tính bằng % hay số lượng cho mỗi kg thức ăn hỗn hợp)

(Theo The Merck veterinary Manual 1971)

Nhu cầu dưỡng chất cho heo tơ và heo nuôi thịt

Ghi chú: đvqt = đơn vị quốc tế – International units (I.U)

• Năng lượng trao đổi – Năng lượng biến dưỡng (Metabolizable Energy)
• Tổng chất dinh dưỡng tiêu hóa: TDN = Total digestit Nutrients = là những dưỡng chất tiêu hóa được ở trong bộ tiêu hóa.
• 1kg TDN = 4.400 kcalo năng lượng tiêu hóa.
• Năng luợng biến dưỡng = Năng lượng tiêu hóa – Năng lượng khí cháy thải ra ở bộ tiêu hóa và năng lượng nước tiểu.

Bảng 2: Nhu cầu dưỡng chất cho heo giống (Tính bằng % hay lượng cho mỗi kg thức ăn hỗn hợp)

Nhu cầu dưỡng chất cho heo giống

Ghi chú: Năng lượng trao đổi = (Năng lượng tiêu hóa) – (10% trị số năng lượng tiêu hóa)

• Heo đực giống đòi hỏi thức ăn ít năng lượng để hoạt động sản xuất tinh trùng được tốt nhất, không bị hầm nóng, mập mỡ.
• Nái to cần có thức ăn tốt, giàu protein để còn tiếp tục tăng trưởng và các lứa đẻ sau không bị mất sức.
• 1mg Beta caroten = 500 UI vitamin A hoạt tinh. Có thể dùng caroten để thỏa mãn nhu cầu sinh tố A.
• Niaxin (sinh tố PP) trong hạt mễ cốc ở dạng khó huy động heo không dùng được.
• Các sinh tố nhóm B thường có đủ trong khẩu phần ăn, khi thú bệnh cần cung cấp qua đường tiêm, uống, các liều lượng theo bảng này có tính chất tham khảo.

Bảng 3: Nhu cầu dưỡng chất cho heo thịt giống lai ngoại, lai cải thiện (Đề nghị áp dụng theo tình hình thực tiễn ở nông thôn đồng bằng sông Cửu Long). Nhu cầu dưỡng chất cho heo thịt giống lai ngoại, lai cải thiện

(*) Còn gọi là năng lượng trao đổi

TĂHH: Thức ăn hỗn hợp

Bảng 4: Nhu cầu dưỡng chất cho heo giống sinh sản (Đề nghị áp dụng theo tình hình thực tiễn ở nông thôn đồng bằng sông Cửu Long). Nhu cầu dưỡng chất cho heo giống sinh sản

(*) Còn gọi là năng lượng trao đổi.

Bảng 5: Nhu cầu khoáng vi lượng cho heo (Theo: N.R.C. 1964: Hội đồng nghiên cứu quốc gia Mỹ) Nhu cầu khoáng vi lượng cho heo

* Nhu cầu heo con đang bú mẹ

** Nhu cầu sẽ tăng cao hơn nếu lượng canxi ở khẩu phần vượt hơn nhu cầu.

Bảng 6: Nhu cầu axit amin thiết yếu cho heo (Tính bằng phần trăm khẩu phần). Nhu cầu axit amin thiết yếu cho heo

• Xyxtin có thể thay thế 50% nhu cầu mettiionin
• Tyrozin có thế thay thế 30% nhu cầu phenylalanin (Theo N.R.C. Nulrient Requiremerrts of Swine) Mỹ năm 1964.
• Số liệu dùng để cung cấp các axit amin thiết yếu cho heo bằng các chế phẩm nhân tao.

Qua các bảng nhu cầu dưỡng chất cho heo trên đây ta thấy các chất dinh dưỡng được tính toán thỏa mãn nhu cầu trong 1kg hỗn hợp. Nếu ta pha trộn mỗi kg thức ăn hỗn hợp đủ với hàm lượng trên đây thì dù thú có tầm vóc thế nào, ở độ tuổi nào tương ứng với nhu cầu và lượng thức ăn hỗn hợp mà thú ăn được hàng ngày là đã thỏa mãn đủ cho nhu cầu tăng trưởng hay sản xuất trong cơ thể chúng. Như vậy vấn đề có tính chất quyết định trong dinh dưỡng heo là làm thế nào để pha trộn được 1kg hỗn hợp đảm bảo đủ dưỡng chất theo như các bảng nhu cầu nêu trên. Mỗi lứa tuổi heo đòi hỏi có một số công thức pha trộn thức ăn riêng bằng nhiều thứ nguyên liệu để thỏa mãn yêu cầu của cơ thể và đáp ứng mùa vụ nông sản phẩm trong địa phương.

Trong điều kiện hiện tại, do thiếu nhiều phương tiện kỹ thuật, chúng ta chưa thể tính toán cân đối khẩu phần ăn ở mức độ axit amin, mức độ cân đối chính xác nhu cầu sinh tố đáp ứng qua thức ăn và cả lãnh vực khoáng vi lượng cũng chưa đi sâu được. Chỉ có thể cân đối về năng lượng, protein, canxi, photpho, chất xơ, chất béo. Các khoáng chất vi lượng và sinh tố chỉ cân đối một phần nào mà thôi. Từ các công thức pha trộn thức ăn hỗn hợp, nếu bà con nông thôn, tập đoàn viên, xã viên tự pha trộn lấy để nuôi heo trong gia đình, trong tập đoàn, trong hợp tác xã thì chắc chắn đàn heo sẽ được cải thiện về tầm vóc, khả năng sinh sản và thể trọng xuất chuồng sẽ cao hơn trong một thời gian nuôi dưỡng ngắn hơn.

Cũng qua những công thức thức ăn, chúng ta sẽ thấy rõ vai trò quan trọng của những loại thức ăn khoáng chất, tuy tầm thường, nhưng lại rất quan trọng như: bột vôi chết, bột vỏ trứng, bột xương heo; bột đầu tôm khô, v.v… Có nhận thấy vai trò của chúng, ta sẽ tổ chức thu góp, chế biến, dự trữ và trộn vào khẩu phần ăn hàng ngày của heo nuôi, dù bằng một lượng nhỏ, nhưng sẽ đem lại kết quả bất ngờ.