Nghị luận xã hội về câu nói: Nếu không có mục đích, anh không làm được gì cả. Anh cũng không làm được cái gì vĩ đại nếu như mục đích tầm thường – Văn mẫu hay lớp 12

Nghị luận xã hội về câu nói: Nếu không có mục đích, anh không làm được gì cả. Anh cũng không làm được cái gì vĩ đại nếu như mục đích tầm thường – Bài làm 1 của một học sinh giỏi Văn tỉnh Phú Yên

Tầm thường nghĩa là nói dưới mức trung bình. Mục đích trung bình, mục đích tầm thường là mục đích chẳng có gì cao xa, chỉ nhỏ bé, nhạt nhẽo.

Mục đích cuộc sống thường gắn liền với lẽ sống và lí tưởng của mỗi người. Phải sống như thế nào, học tập và làm việc như thế nào thì mới thực hiện được mục đích, ước mơ của mình. Có mục đích gần mà cũng có mục đích xa, có mục đích cao cả nhưng cũng có mục đích tầm thường, nhỏ bé. Mục đích thường gắn với ước mơ, hoài bão. Có mục đích cao cả, đúng đắn mới tạo thành động lực, sức mạnh, giúp ta vươn tới làm nên sự nghiệp, giúp ích cho đời.

Câu nói của Đi-đơ-rô không chỉ nói lên tầm quan trọng của mục đích sống mà còn nhắc nhở mọi người phải sống với mục đích cao cả, không nên sống với mục đích tầm thường.

Câu nói của Đi-đơ-rô là một lời giáo huấn hàm chứa tư tưởng sâu sắc, tiến bộ. Nếu không có mục đích, anh chẳng làm nên công trạng gì. Và anh chỉ sống cho hiện tại, không hề nghĩ tới ngày mai. Cuộc đời anh trở nên nhỏ nhoi, thấp hèn, chật hep, chỉ là phường giá áo túi cơm. Sống không có mục đích thì người ta chỉ nhìn thấy những lợi ích vặt vãnh, ti tiện hàng ngày, lãng phí thời gian, phí hoài tuổi trẻ. Cuộc sống trở nên tẻ nhạt vì không biết tu dưỡng đạo đức, học hành mở mang trí tuệ, trau dồi nhân cách, tài năng. Sống không có mục đích là sống thừa, sống theo bản năng. Sống không có mục đích, không chỉ không có hạnh phúc mà còn là nguồn gốc của mọi điều xấu, điều ác trong xã hội.

Nếu mục đích tầm thường anh cũng không làm được cái gì vĩ đại. Sống bằng mục đích tầm thường, anh sẽ bị buộc chặt vào danh lợi, ham muốn tầm thường. Cuộc đời anh quẩn quanh, không bao giờ nghĩ tới chuyện cao xa, bay bổng; sống không cc ước mơ, khát vọng. Con chim cánh nhỏ, sức yếu không thể bay cao, bay xa. Chỉ có đại bàng mới tung cánh gió bốn phương trời được. Sống với mục đích tầm thường, con người ta tự bằng lòng với mình, không chịu học tập nên không có tài năng. Không có tài năng thì chẳng làm được cái gì vĩ đại, phi thường như Đi-đơ-rô đã nói.
Xưa và nay, lịch sử loài người cũng như lịch sử dân tộc ta chứng minh một cách hùng hồn rằng, các anh hùng, các danh nhân… tên tuổi sáng ngời sử sách là những nhân vật vĩ đại đã sống và chiến đấu vì một mục đích cao cả, vĩ đại:

Lê Lợi và Nguyễn Trãi:

“Ngẫm thù lớn, há đội trời chung,
Căm giặc nước thề không cùng sống”.
(Bình Ngô đại cáo)
Phan Bội Châu:
“Muốn vượt biển Đông theo cánh gió,
Muôn trùng sóng bạc tiễn ra khơi”.

(Xuất dương lưu biệt)

Và Hồ Chí Minh:
“Tôi chỉ có một ham muốn, ham muốn tột bậc là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta dược hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng dược học hành”.

Có tâm hồn đẹp mới biết sống có mục đích. Có ý chí và bản lĩnh phi thường mới thực hiện được mục đích vĩ đại, cao cả. Tuổi trẻ chúng ta ngày nay phải phấn đấu trở thành người công dân tốt, người lao động chân chính… để góp phần xây dựng đất nước phồn vinh, công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước.

Sống vì mục đích đúng đắn, cao cả, học sinh mới thực hiện được lời Bác Hồ

dạy: “Non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang hay không, dân tộc Việt Nam có được vẻ vang sánh vai cúc cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các cháu”.

Có được giáo dục, được học hành chu đáo, chúng ta mới sống có mục đích đúng đắn, cao cả. Khi đã có mục đích sống đẹp, đúng đắn, chúng ta còn phải biết phấn đấu đến cùng để thực hiện ước mơ, hoài bão của minh. Mọi thành quả trên hành trình đi tới tương lai đâu để gặt hái? Phải bền chí và có quyết tâm cao để chiến thắng mọi trở lực trên đường đời. Chúng ta càng thấm thìa bài thơ của Bác Hồ:

“Đi đường mới biết gian lao,
Núi cao rồi lại núi cao trập trùng.
Núi cao lên đến tận cùng.,
Thu vào tầm mắt muôn trùng nước non”.

(Đi đường)

Câu nói của nhà văn Đi-đơ-rô thật sâu sắc và chí lí. Đã hơn hai thế kỉ qua câu nói của ông vẫn sáng ngời chân lí, nó trở thành một danh ngôn, có sức cảm hóa kì diệu. Thực hiện đúng câu nói của nhà văn Thế kỉ Ánh sáng, cũng có nghĩa là chúng ta đã “Sông, chiến đấu, lao động và học tập theo gương Bác Hồ vĩ đại”.

Nghị luận xã hội về câu nói: Nếu không có mục đích, anh không làm được gì cả. Anh cũng không làm được cái gì vĩ đại nếu như mục đích tầm thường – Bài làm 2

Trong xã hội, có người công thành danh toại, cũng có kẻ suốt đời lao đao, lận đận chẳng làm nên chuyện gì đáng kể. Có người sống không hề băn khoăn về mục đích sống, tựa như con tàu ra biển không xác định hướng đi, sống không ai biết, chết chẳng ai hay. Lại có người ý đồ thì rất lớn mà sự nghiệp rất nhỏ. Chuyện thành công hay thất bại do rất nhiều nguyên nhân tạo nên, trong đó chủ yếu là mục đích. Nhà văn Pháp nổi tiếng Điđơro đã nhận xét: “Nếu không có mục đích, anh không làm được gì cả, anh cũng không làm được cái gì vĩ đại nếu như mục đích tầm thường”.

Câu nói của ông muốn đề cập đến tính mục đích của mọi công việc, mọi hoạt động của con người. Con người phải có mục đích sống. Mục đích sống tốt đẹp là nguồn động viên con người phấn đấu để đạt được kết quả tốt đẹp hơn, sống hữu ích hơn trong xã hội.

Nhận xét trên của Điđơro hoàn toàn chính xác. Trong đời sống hàng ngày, thường khi bắt tay vào làm một việc gì, người ta đều đặt ra mục đích của công việc đó. Vậy mục đích là gì? Mục đích là yêu cầu đặt ra trước khi thực hiện một công việc. Chúng ta có thể hiểu một cách đơn giản rằng mục đích chính là cái mà ta cần phải phấn đấu để đạt được trong quá trình thực hiện công việc, là kết quả cuối cùng phải đạt được mà con người xác định trước khi hành động. Nó sẽ hướng mọi suy nghĩ, hành động, tập trung ý chí, nghị lực của con người để đạt được yêu cầu đã đặt ra.

Mục đích là kim chỉ nam của con người cho nên con người không thể sống, làm việc mà không có mục đích nào cả.

Khác với mọi loài thú khác sống theo bản năng tự nhiên, con người có trí tuệ , soi sáng nên thường đặt ra yêu cầu cụ thể trước mỗi việc làm hay còn gọi là mục tiêu hành động và trí tuệ chi phối mọi suy nghĩ. Loài người thường dùng lí trí để phân biệt đúng sai, nên hay không nên khi hành động. Hành động thiếu mục đích thường không có hiệu quả. Trước khi làm một việc gì, con người thường đặt ra mục đích cần phải đạt đưực rồi tìm mọi cách để thực hiện mục đích ấy. Từ trước tới nay, đã có biết bao nhà bác học nghiên cứu, tìm tòi, sáng tạo trên mọi lĩnh vực để đem lại những kết quả tốt đẹp nhất, nhằm mục đích giúp ích cho đời sống con người.

Mục đích sẽ mở ra phương hướng, dẫn dẵn mọi hoạt động của con người.

Có mục đích, con người mới có động lực thúc đẩy trong công việc, có niềm vui và niềm tin vào việc mình làm. Ngược lại, nếu sống không có mục đích, con người sẽ trở nên thụ động, bạc nhược và vô dụng, cuộc đời mất hết ý nghĩa.

Trăm ngàn công việc với trăm ngàn mục đích khác nhau; mục đích có lớn, nhỏ, xấu, tốt, tầm thường. Mỗi người đều có một mục đích sống riêng của mình. Tầm quan trọng của mục đích là điều ai cũng phải công nhận nhưng mục đích như thế nào là chuyện cần bàn. Điđơro rất có lí khi nói: Anh cũng sẽ không làm được cái gì vĩ đại nếu như mục đích tầm thường.

Thế nào là mục đích tầm thường? Một kẻ chỉ nghĩ đến quyền lợi của cá nhân, làm gì cũng chỉ nhằm đạt kết quả cho cá nhân mình, cho gia đình mình mà không nghĩ đến quyền lợi của những người xung quanh thì mục đích ấy là mục đích tầm thường, ích kỉ. Cách sống của người đó không có ích cho toàn thể cộng đồng. Bên cạnh đó, không ít người sống có mục đích cao thượng tốt đẹp. Họ là những con người có ích cho xã hội, gia đình và suốt đời cống hiến cho dân, cho đất nước, không màng gì đến bản thân. Họ sẵn sàng hi sinh tất cả để đất nước ngày càng giàu đẹp, nhân dân ngày càng sung sướng.

Động cơ nào thúc đẩy họ làm việc quên mình nếu không phải là mục đích đẹp đẽ và cao thượng? Như vậy, mục đích cao thượng chính là ngọn đuốc chỉ đường, là nguồn sức mạnh động viên con người tập trung ý chí, nghị lực và trí tuệ để thực hiện mọi công việc. Nhờ có mục đích lớn và tinh thần làm việc không mệt mỏi mà các nhà khoa học đã sáng tạo ra bao công trình vĩ đại cho nhân loại.

Thực tế lịch sử cho thấy những tên tuổi lưu danh muôn đời đều là những người có mục đích sống lớn lao, cao cả. Hai Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Nguyễn Trãi, Quang Trung, Hồ Chí Minh… cùng chung một khát vọng: bảo vệ Tổ quốc, đánh đuổi ngoại xâm, giành chủ quyền độc lập, tự do, thiêng liêng cho dân lộc. Công lao to lớn của các vị anh hùng đó đời đời được nhân dân ca tụng và ghi nhớ.

Trong hoàn cảnh đổi mới hiện nay, các vị lãnh đạo Đảng và Nhà nước ta ngày đêm trăn trở, tìm hướng đi đúng đắn nhất để khôi phục và phát triển kinh tế, nâng cao mức sống cho nhân dân, xây dựng một đất nước Việt Nam giàu mạnh như Bác Hồ hằng mong muốn. Đó là mục đích tốt đẹp. Mục đích đó đã tạo ra sức bật mới cho toàn dân tộc. Nhân dân ta bước đầu đã gặt hái được những thành công đáng kể.

Trong thời đại mới, sức mạnh của mỗi dân tộc không chỉ ở lòng dũng cảm và số lượng đông đảo quân đội như trước đây. Ngày nay, sức mạnh của mỗi dân tộc là sức mạnh của trí tuệ, của khoa học kĩ thuật và kinh tế phồn vinh. Các cường quốc trên thế giới đều là những nước kinh tế phát triển cao. Đối với nước ta, điều đó chỉ thực hiện được khi chủ nhân của đất nước là những người có trình độ văn hóa khoa học kĩ thuật cao, có khả năng hòa nhập với trình độ của thế giới. Muốn vậy, không có cách nào khác là chúng ta ra sức học tập thật tốt, học hỏi không ngừng.

Mục đích học tập tốt sẽ có tác dụng rất lớn đến việc hình thành và phát triển nhân cách. Nó làm cho con người ngày càng trở nên hoàn thiện hơn, hữu ích hơn cho gia đình, xã hội.

Là thành viên còn nhỏ tuổi trong gia đình và xã hội, được cha mẹ cho cắp sách đến trường, liệu có ai đặt câu hỏi: Học để làm gì hay không? Nếu chúng ta xác định không đúng thì dễ nản lòng khi gặp khó khăn trong học tập. Quá trình học tập từ lớp 1 đến lớp 12 phải là quá trình rèn luyện phấn đấu không mệt mỏi của người học sinh.

Vậy học để làm gì? Học để nay mai bước vào đời có một vốn kiến thức tối thiểu để làm người. Học để hiểu được điều hay lẽ phải. Học để khi trưởng thành có thể làm việc tự nuôi mình, giúp gia đình và giúp đời.

Nhưng mục đích tốt đẹp của mỗi người không phải tự nhiên mà có. Nó là kết quả của một quá trình rèn luyện và phấn đấu lâu dài của mỗi cá nhân. Ớ lứa tuổi học sinh chúng ta, mục đích cao đẹp không phải là cái gì xa xôi, khó đạt tới. Chúng ta cần có nhận thức đúng đắn: Học tập là để nâng cao trình độ hiểu biết, nắm vững khoa học kĩ thuật, sau này dùng những tri thức đã học được để phục vụ đồng bào, Tổ quốc. Việc học tập của chúng ta hôm nay sẽ quyết định tương lai đất nước ngày mai. Như vậy là chúng ta đã có được mục đích tốt đẹp. Câu nói của nhà văn Pháp Điđơro thật thấu tình đạt lí.

Nghị luận xã hội về câu nói: Nếu không có mục đích, anh không làm được gì cả. Anh cũng không làm được cái gì vĩ đại nếu như mục đích tầm thường – Bài làm 3

Trong xã hội, có người công thành danh toại, cũng có kẻ suốt đời lao đao, lận đận chẳng làm nên chuyện gì đáng kể. Có người sống không hề băn khoăn về mục đích sống, tựa như con tàu ra biển không xác định hướng đi, sống không biết ai, chết chẳng ai hay. Lại có người ý đồ thì rất lớn mà sự nghiệp rất nhỏ. Chuyện thành công hay thất bại do rất nhiều nguyên nhân tạo nên, trong đó chủ yếu là tính “mục đích”. Vì vậy Điđơrô đã nhận xét: “Nếu không có mục đích, anh không làm được gì cả. Anh cũng không làm được cái gì vĩ đại nếu mục đích tầm thường”.

Câu nói của ông đề cập đến tính “mục đích” của mọi công việc, mọi hoạt động của con người. Con người phải có mục đích sống. Mục đích sống tốt đẹp là nguồn động viên con người phấn đâu để đạt được kết quả tốt đẹp hơn, sống hữu ích hơn trong xã hội. Nhận xét trên của Điđơrô hoàn toàn chính xác. Nó sẽ hướng mọi suy nghĩ, hành động, tập trung ý chí, nghị lực của con người để đạt được yêu cầu đã đặt ra.

“Mục đích” là kim chỉ nam của con người cho nên con người không thể sống, làm việc mà không có “mục đích” nào cả_.

Con người có trí tuệ soi sáng nên thường đặt ra yêu cầu cụ thể trước mỗi việc làm hay còn gọi là mục tiêu hành động và trí tuệ chi phối mọi suy nghĩ. Loài người thường dùng lí trí để phân biệt đúng sai, nên hay không nên khi hành động. Hành động thiếu inục đích thường không có hiệu quả. Trước khi làm một việc gì, con người thường đặt ra “mục đích” ấy. Từ trước tới nay, đã có bao nhiêu nhà bác học nghiên cứu, tìm tòi, sáng tạo trên mọi lĩnh vực để đem lại những kết quả tốt đẹp nhất, nhăm mục đích cải thiện đời sống con người. “Mục đích” sẽ mở ra phương hướng, dẫn dắt mọi hoạt động của con người.

Có “mục đích”, con người mới có động lực thúc đẩy trong công việc, có niềm vui và niềm tin vào việc mình làm. Ngược lại, nếu sống không có “mục đích”, con người sẽ trở nên thụ động, bạc nhược và vô dụng, cuộc đời mất hết ý nghĩa.

Thế nào là "mục đích tầm thường”? Một kẻ chĩ nghĩ đến quyền lợi của cá nhân, làm gì cũng chỉ nhằm đạt kết quả cho cá nhân mình, cho gia đình mình mà không nghĩ đến quyền lợi cùa những người xung quanh thì “mục đích” ấy là “mục đích” tầm thường, ích kĩ. Cách sống của người đó không có ích cho cộng đồng. Bên cạnh đó, không ít người sông có mục đích cao thượng tốt đẹp. Họ là những con người có ích cho xã hội, gia đình và suốt đời công hiến cho dân, cho đất nước, không màng gì đến bản thân. Họ sẵn sàng hi sinh tất cả để đất nước ngày càng giàu đẹp, nhân dân ngày càng sung sướng.

Động cơ nào thúc đẩy họ làm việc quên mình nếu không phải là “mục đích” đẹp đẽ và cao thượng? Như vậy, “mục đích” cao thượng chính là ngọn đuốc chỉ đường, là nguồn sức mạnh động viên con người tập trung ý chí, nghị lực và trí tuệ để thực hiện tốt mọi công việc. Nhờ có “mục đích” lớn và tinh thần làm việc không mệt mỏi mà các nhà khoa học đã sáng tạo ra bao công trình vĩ đại cho nhân loại.

Thực tế lịch sử cho thấy những tên tuổi lưu danh muôn đời đều là những người có “mục đích” sống lớn lao, cao cả. Hai Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Nguyễn Trãi, Quang Trung, Hồ Chí Minh… cùng chung một khát vọng: bảo vệ Tổ quôc, đánh đuổi ngoại xâm, giành chủ quyền độc lập, tự do thiêng liêng cho dân tộc. Công lao to lớn của các vị anh hùng đó đời đời được nhân dân ca tụng và ghi nhớ.

Trong hoàn cảnh đổi mới hiện nay, các vị lãnh đạo Đảng và Nhà nước ta ngày đêm trăn trở, tìm đường đi đúng đắn nhất để khôi phục và phát triển kinh tế, nâng cao mức sống cho nhân dân, xây dựng một đất nước Việt Nam giàu mạnh như Bác Hồ hằng mong muôn. Đó là “mục đích” tốt đẹp. “Mục đích” đó đã tạo ra sức bật mới cho toàn dân tộc. Nhân dân ta bước đầu đã gặt hái được những thành công đáng kể.

Là thành viên còn nhỏ tuổi trong gia đình và xã hội, được cha mẹ cho ẹắp sách đến trường, liệu có ai đặt câu hỏi: “Học để làm gỉ” hay không? Nếu chúng ta xác định không đúng thì dễ nhụt chí nản lòng khi gặp khó khăn trong học tập. Quá trình học từ lớp 1 đến lớp 12 phải là quá trình rèn luyện phấn đâu không mệt mỏi của người học sinh. Vậy học đế làm gì? Học để ngày mai bước vào đời có một vốn kiến thức tối thiểu để “làm người”. Học để hiểu được điều hay lẽ phải. Học để khi trưởng thành có thể làm việc tự nuôi mình, giúp gia đình và giúp đời.

Nhưng mục đích tốt đẹp của mỗi người không phải tự nhiên mà có. Nó là kết quả của một quá trình rèn luyện và phấn đấu lâu dài của mỗi cá nhân. Ớ lứa tuổi học sinh chúng ta, mục đích cao đẹp không phải là cái gì xa xôi, khó đạt tới.

Chúng ta cần có nhận thức đúng đắn: học tập là để nâng cao trình độ hiểu biết, nắm vững khoa học kĩ thuật, sau này dùng những tri thức đã học được để phục vụ đồng bào, Tổ quốc. Việc học tập của chúng ta hôm nay sẽ quyết định tương lai của đất nước ngày mai. Như vậy chúng ta đã có được mục đích tốt đẹp.

Nghị luận xã hội về câu nói: Nếu không có mục đích, anh không làm được gì cả. Anh cũng không làm được cái gì vĩ đại nếu như mục đích tầm thường – Bài làm 4

Trong sách Giáo lý Sống Đạo, câu hỏi đầu tiên được đặt ra là: “Ta sống ở đời để làm gì?”. Con người nhất thiết phải trả lời được câu hỏi này, vì nó chỉ ra mục đích cho đời sống. Lúc đó, cuộc sống sẽ mang một ý nghĩa sẽ có một hướng đi rõ ràng. Nếu không biết sống để làm gì thì cuộc sống rơi vào bế tắc, u tối và buồn tẻ. Và chính vì mục đích đó cao cả hay tầm thường, mà cuộc sống của chúng ta hướng thượng hay hướng hạ. Do vậy, Didiro có nói: “Nếu không có mục đích, anh không làm được điều gì cả. Anh cũng không làm được điều gì vĩ đại nếu mục đích của anh tầm thường”. Câu nói này xem ra là đúng, nhưng chúng ta cùng cần phải xem xét đến mục đích đó tốt hay xấu và phương tiện thực hiện như thế nào nữa.

Mục đích là điều mà con người tập trung chú ý đến và tìm cách đạt cho bằng được bằng tất cả sức lực và trí tuệ. Con người không có mục đích giống như con tàu lạc ngoài khơi mà không biết phương hướng. Con tàu đó cứ đi lòng vòng, không đến được một địa điểm nào cả. Hay như người bắn cung không biết phải bắn vào đâu. Do đó, khi không có mục đích, con người không biết mình cần phải làm gì, nên khó lòng làm được những điều lớn lao, đáng kể. 

Tuy nhiên, mỗi người theo đuổi những mục đích khác nhau, nên sẽ có những việc làm khác nhau. Cùng học đại học, nhưng có người học cho có bằng cấp để dễ xin việc hơn, có người học cho bố mẹ hài lòng, có người muốn có được kiến thức…Do đó, cách học của mỗi người khác nhau: người học để có kiến thức, mở rộng hiểu biết sẽ học chăm chú hơn, tìm tòi, nghiên cứu thêm và sẽ có được những thành tích tốt. Trong khi đó, người học chỉ để có bằng thì sẽ học tàng tàng cho vừa đủ điểm ra trường mà thôi. Như vậy, mục đích cao cả thì có hành động cao cả, mục đích tầm thường thì hành động tầm thường.

Mục đích được xem như linh hồn của công việc. Nếu loại bỏ mục đích, tất cả việc làm đều vô nghĩa. Những việc làm đạo đức như là đọc kinh, cầu nguyện, thánh lễ…phải hướng đến mục đích tôn thờ Thiên Chúa. Nếu loại bỏ mục đích ấy, những việc làm kia đều vô nghĩa, không có giá trị. Thánh Têrêsa Hài Đồng Giêsu làm những việc nhỏ, nhưng với một mục đích vĩ đại. Ngài nhặt một cọng rác để cầu nguyện cho các linh hồn, nhờ vậy mà những công việc bé nhỏ như thế mang một giá trị to lớn. Vì vậy, nhờ có mục đích mà con người làm được những việc vĩ đại.

Nhờ có mục đích, con người khác xa con vật. Loài vật làm việc theo bản năng, còn con người phải làm việc có mục đích với một ý thức rõ ràng. Trong cùng một loài, những con vật làm cùng một động tác, một cử chỉ giống nhau, mà không hiểu tại sao nó phải làm như thế, và làm như thế để làm gì. Ví dụ như con ong xây tổ giống nhau hoàn toàn, mà không hiểu tại sao nó lại xây theo hình bát giác. Trong khi đó, con người phải ý thức việc mình làm. Con người xây nhà để ở, nên sẽ suy nghĩ làm sao cho ngôi nhà thoáng mát, tránh được mưa gió, có nhiều tiện ích.

Mục đích còn là động lực, là sức mạnh giúp con người tập trung hết sức lực, ý chí để đạt tới và đem lại kết quả cao hơn. Nhờ làm việc với một mục đích, mà con người ý thức được những việc mình làm để làm gì? Khi đã ý thức được, con người sẽ tìm cách cải tiến, khám phá ra bản chất, tìm ra những điều mới mẻ, cải tiến để hiệu quả công việc cao hơn, phục vụ cho đời sống con người tốt hơn.

Trong khi lựa chọn mục đích để theo đuổi, con người cần phải chọn những đích nào phù hợp với khả năng của mình. Nếu những mục đích cao quá, vượt quá khả năng, thì người đó sẽ trở thành kẻ không tưởng, công việc làm không tới nơi được. Chúa Giêsu cũng đã kể một dụ ngôn về người xây nhà, cần phải tính toán phí tổn để xem có đủ khả năng không. Nếu không thực hiện được thì người khác sẽ chê cười và công trình bỏ dở đó sẽ trở nên vô dụng. 

Do vậy, con người cần xác định trước những mục đích dễ thực hiện, thực tế hơn, rồi sau đó nhắm đến mục đích cao hơn. Mỗi mục đích là một nấc thang để con người đạt tới những mục đích cao hơn. Dùng những mục đích gần để tiến dần đến những much đích xa hơn. Vì thế, con người cần phải xác định một chuỗi những đích điểm cần đạt đến, chứ đừng đặt ra một mục đích xa vời quá mà không có những nấc thang để tiến lên. 

Thêm vào đó, khi đã có mục đích để theo đuổi thì chưa đủ, con người còn phải đi một đường dài để thực hiện nó. Do vậy, con người cần phải dùng lý trí để suy xét mục đích đó có tốt không, và tìm ra đường hướng để đạt tới nó, dùng ý chí để thực hiện đường hướng đó bằng hết sức lực và khả năng. Vì chỉ đề ra mục đích thôi chưa đủ, con người cần phải đạt đến mục đích đó, thì mới được kể là hoàn hảo được.

Tuy nhiên, khi có mục đích để theo đuổi, nhưng đó là một mục đích xấu, thì nó lại gây tai họa cho người khác. Ví dụ Tần Thủy Hoàng muốn được trường sinh bất tử, nên ông đã gây ra chết chóc cho rất nhiều người. Cũng tương tự như thế, những mục đích tầm thường khiến cho công việc không có giá trị lớn. Ví dụ như làm việc bác ái vì được tiếng tốt thì chẳng có gì hay ho. Do vậy mà mục đích đó sẽ đánh giá công việc mà con người thực hiện.

Ngoài ra, khi có một mục đích để theo đuổi, con người cần phải dùng những phương tiện tốt, thì mới thực sự đã “làm một điều gì đó”. Vì tự bản thân các phương tiện xấu không có một điều gì biện minh được. Một sinh viên muốn đỗ đạt cao, nhưng lại tìm cách quay cóp trong các kì thi cử. Như vậy thì việc đỗ đạt cao không có giá trị. Thế thì ngoài mục đích tốt để theo đuổi, công việc của con người có được đánh giá dựa vào những phương tiện được sử dụng để đạt mục đích.

Tóm lại, con người rất cần có những mục đích để theo đuổi, để đạt tới, vì nhờ có mục đích mà con người làm được nhiều việc vĩ đại. Nhưng cần phải xem xét mục đích đó có cao cả không? Nếu mục đích tầm thường thì con người chẳng làm được điều gì vĩ đại cả. Bên cạnh đó, mục đích đó cần được thực hiện với những phương tiện tốt, với một ý chí mạnh mẽ, lý trí sáng suốt. Như thế, công việc con người làm mới được coi như là đã làm được điều gì đó.

Thu Thủy (Tổng hợp)