Ngân hàng người nghèo

NHNg được thành lập gồm có Hội đồng quản trị đứng đầu là chủ tịch hội đồng quản trị và các thành viên của hội đồng, người đứng ra quản lý trực tiếp là tổng giám đốc NHNg và ban Tổng giám đốc, Tổng kiểm soát Hội đồng quản trị, NHNg được thành lập ở tất cả các tỉnh trong cả nước, ở mỗi tỉnh lại có nhiều chi nhánh ở các huyện, quận và người lãnh đạo ở các tỉnh là giám đốc NHNg cùng ban lãnh đạo ngân hàng. Cùng với mô hình đặc thù, có Hội đồng quản trịvà Ban đại diện Hội đồng quản trị các cấp, đã tập hợp được sức mạnh tổng hợp các ngành, các cấp, các đoàn thể chính trị xã hội và đông đảo cộng đồng dân cư từ mọi miền đất nước góp tiền, góp sức phát huy tinh thần tương thân tương ái của dân tộc ta.Tính đến nay NHNg được thành lập ở hầu hết các tỉnh trong cả nước và hoạt động có nhiều hiệu quả.

Sau gần 5 năm thành lập và hoạt động, NHNg vừa kiện toàn bộ máy hoạt động và xây dựng cơ chế nghiệp vụ, vừa triển khai các hoạt động huy động vốn và cho vay nhưng cũng đã đạt được những kết quả đáng kể trong việc cung cấp vốn tín dụng tới những hộ nghèo thiếu vốn sản xuất kinh doanh. Kết quả đó thể hiện:

Về nguồn vốn Tính đến ngày 31/12/2000, tổng nhuồn vốn của NHNg đạt 5.015 tỷ đồng so với nguồn vốn từ khi thành lập và chuyển giao từ Quỹ cho vay ưu đãi hộ nghèo chuyển sang là 521 tỷ đồng thì nguồn vốn đã tăng lên 4496 tỷ đồng với kết cấu nguồn vốn chủ yếu là nguồn vốn vay từ các Ngân hàng thương mại quốc doanh 2.602 tỷ đồng chiếm 55,9% tổng nguồn vốn vay vốn Ngân hàng nhà nước (chiếm 18%), vốn vay Tổ chức nước ngoài (Quỹ OPEC chiếm 1,7%), vốn nhận dịch vụ uỷ thác (chiếm 1%), vốn từ ngân sách địa phương chuyển sang (chiếm 6,7%) và một phần nhỏ từ vốn huy động trong cộng đồng dân cư.

Về kết quả cho vay Với tổng nguồn vốn nêu trên, NHNg đã thực hiện cung cấp tới phần lớn các hộ nghèo có nhu cầu vay vốn trên phạm vi toàn quốc. Tính đến ngày 30/9/2000, đã có hơn 5,3 triệu lượt hộ nghèo nhận được vốn vay tín dụng từ NHNg với tổng số tiền là 8.396 tỷ đồng. Nhiều hộ nghèo là dân tộc thiểu số cũng đã được vay vốn với dư nợ là 733 tỷ đồng chủ yếu là người dân tộc Tày, Nùng, Thái, Mường, Khơ me...

Về đối tượng phục vụ Là những hộ gia đình nghèo có sức lao động, có khả năng tổ chức sản xuất kinh doanh nhưng thiếu vốn. Hộ nghèo được nhận diện theo chuẩn mực phân loại do Bộ Lao động Thương Binh và Xã hội công bố từng thời kỳ, các đối tượng này chưa được vay vốn ở các toỏ chức tín dụng. Các hô gia đình nghèo thuộc diện chính sách xã hội như già cả neo đơn, tàn tật, không có sức lao động, hoặc các gia đình nghèo gặp rủi ro bệnh tật, thiên tai, thiếu ăn do Quỹ xã hội của Ngân sách Nhà nước tài trợ. Những hộ này không thuộc đối tượng được vay vốn của NHNg. Hộ nhèo vay vốn NHNg phải thực sự sản xuất kinh doanh dich vụ, không được sử dụng vốn vay vào mục đích tiêu dùng, sinh hoạt, chữa bệnh, cứu đói, tổ chức hội hè, chơi đề, nghiện hút...

Ưu đãi về lãi suất cho vay Nhà nước có chính sách ưu đãi về lãi suất cho vay đối với người nghèo, NHNg cho hộ nghèo vay vốn với lãi suất thấp hơn lãi suất cho vay của các ngân hàng thương mại, Quỹ tín dụng nhân dân. NHNg cho vay cung 1 mức lãi suất cho các loại cho vay khác nhau(ngắn hạn, trung hạn). Lãi suất cho vay hộ nghèo vùng 3(Theo quy định của Uỷ ban Dân tộc và miền núi) được giảm 0,1% so với lãi suất cho vay thông thường. Lãi suất nợ quá hạn bằng 130% lãi suất cho vay ghi trên sổ vay vốn. (Thấp hơn so với lãi suất nợ quá hạn của ngân hàng thương mại là bằng 150% lãi suất cho vay thông thường). Lãi suất cho vay được thay đổi theo tưng thời kỳ do chính phủ quy định căn cứ sự thay đổi mặt bằng lãi suất chung trên thị trường. Trong 5 năm qua, đã có 5 lần thây đổi theo hướng hạ lãi suất cho vay đối với hộ nghèo từ mức lãi suất 1,2%/tháng hạ xuống 1%/tháng; 0,8%/tháng và hiện nay đang áp dụng là 0,7%/tháng, riêng đối với hộ nghèo vùng III được vay lãi suất 0,6%/tháng và đều thấp hơn lãi suất cho vay hiện hành của các NHTM và Hợp tác xã tín dụng.

Về quy định mức cho vay tối đa Khi mới thành lập NHNg: mức cho vay tối đa không quá 2,5 triệu đồng/hộ. Hiện nay, điều chỉnh nâng lên tối đa không quá 3 triệu đồng/hộ. Riêng đối với những hộ nghèo đầu tư cho chăn nuôi đại gia súc, trông cây ăn quả, cây công nghiệp, mua sắm công cụ, nuôi trồng đánh bắt hải sản, kinh doanh ngành nghề, được vay vốn tối đa đến 5 triệu đông/hộ phù hợp với tăng trưởng nguồn vốn của NHNg và quy mô sử dụng vốn đối với hộ nghèo

Về thời hạn cho vay Việc xác định thời hạn cho vay căn cứ vào chu kỳ sản xuất kinh doanh và trả nợ của người vay nhưng tối đa không quá 60 tháng. Hộ nghèo được vay vốn nhiều lần cho đến khi thoát khỏi ngưỡng nghèo theo chuẩn mực phân loại của Bộ lao động thương binh xã hội. Thời hạn cho vay trung hạn tối đa 36 tháng, nay được nghiên cứu áp dụng thời hạn tối đa 60 tháng. Ngoài ra, NHNg còn áp dụng các hình thức cho vay lưu vụ, gia hạn nợ.

Về thủ tục cho vay Thủ tục cho vay hộ nghèo đơn giản. Hộ nghèo vay vốn không phải thế chấp tài sản. Hộ nghèo chỉ phải điền vào đơn xin vay theo mẫu đã được ngân hàng in sẵn. Trong đơn nêu rõ mục đích vay tiền, số tiền xin vay và cam kết của hộ vay vốn đối với ngân hàng.