Nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế

Đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế là một việc làm rất cấp bách hiện nay không chỉ riêng đối với nước ta mà đối với tất cả các quốc gia trên thế giới. Chính vì thế mà việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế không thể được tiến hành một cách cẩu thả, việc nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng đó phải đáp ứng được một số yêu cầu sau:

phải đồng nghĩa với việc xây dựng được một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế đủ về số lượng, có chất lượng cao, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có kiến thức và năng lực quản lý, có khả năng tiếp thu được những kiến thức quản lý kinh tế mới của thế giới và biết cách ứng dụng một cách sáng tạo vào hoàn cảnh cụ thể của nước mình. Đội ngũ này phải có khả năng đáp ứng được các yêu cầu của nền kinh tế nước ta đang trong quá trình chuyển sang mô hình kinh tế mới kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; đáp ứng được yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá của nước ta nhằm đưa nước ta trở thành một nước công nghiệp phát triển trong tương lai; có khả nưng phản ứng nhanh trước những ảnh hưởng của toàn cầu hoá kinh tế quốc tế.

Nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cũng có nghĩa là phải nâng cao hiệu quả hoạt động thực tiễn của các cán bộ quản lý kinh tế, đặc biệt là các cán bộ quản lý kinh tế cấp cao. Nó phải phục vụ trực tiếp cho chiến lược phát triển kinh tế của đất nước trong dài hạn và cả trong ngắn hạn. Đảm bảo sự chuyển tiếp và kế thừa vững vàng giữa các lớp cán bộ quản lý kinh tế, tạo nguồn cho cán bộ quản lý kinh tế trong tương lai, nhằm đảm bảo cho sự phát triển kinh tế đất nước trong thời gian tới.

Có rất nhiều nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế hiện nay, trong đó có một số nhân tố cơ bản sau:

• Thứ nhất, nội dung đào tạo là nhân tố quan trọng quyết định chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. Nội dung đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế bao gồm việc cung cấp những kiến thức cơ bản về kinh tế, quản lý kinh tế, về khoa học tổ chức và quản lý... mà người cán bộ quản lý kinh tế chưa có hoặc chưa cập nhật. Việc đào tạo và bồi dưỡng còn rèn luyện kỹ năng thực hiện công việc cho họ, đây là một nội dung đào tạo thiết thực và thông dụng nhất nhằm bổ sung những thiếu hụt cho cán bộ quản lý kinh tế. Đồng thời trong quá trình đào tạo và bồi dưỡng cũng phải tiến hành rao đổi kinh nghiệm trong công việc chuyên môn, trong công tác lãnh đạo quản lý, cho học viên học hỏitiếp cận những kinh nghiệm, phương pháp quản lý hiện đại của nước ngoài. Như vậy nội dung đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế giúp các cán bộ quản lý kinh tế có những cơ hội để suy nghĩ tự do, để giải quyết vấn đề theo những phương pháp mới mà không lo ngại sự đánh giá của cấp trên hay đồng nghiệp.
• Thứ hai, phương pháp đào tạo có thể là đào tạo tại chỗ hoặc đào tạo bên ngoài. Đào tạo tại chỗ là đào tạo ngay tại vị trí đang làm việc hoặc sẽ làm việc, những người học thực hiện công việc dưới sự hướng dẫn của những cán bộ có kinh nghiệm, những người quản lý hoặc giảng viên
  (4-tr172)
  ; nó giúp cho các cán bộ quản lý kinh tế cần đào tạo có thể tiếp cận ngay với thực tế vì nội dung đào tạo liên quan ngay đến công việc cụ thể. Còn đào tạo ở ngoài là phương pháp đào tạo theo chương trình ở trong và ngoài cơ quan, nó không gắn với việc thực hành công việc nhưng đảm bao tính hệ thống, khoa học, có bài bản, theo kế hoạch đào tạo.
• Thứ ba, hình thức đào tạo cũng có những ảnh hưởng lớn tới chất lượng đào tạo và bồi dưỡng. Có nhiều hình thức đào tạo như:

• Việc thuyên chuyển cán bộ quản lý kinh tế qua nhiều công việc khác nhau sẽ giúp mở rộng kiến thức của những cán bộ quản lý kinh tế, đồng thời họ có thể hiểu những chức năng khác nhau của các cơ quan.
• Bố trí họ vào làm công việc trợ lý, qua đó mở rộng tầm nhìn của những người được đào tạo vì học có cơ hội để gần gũi với những người quản lý có kinh nghiệm.
• Cũng có thể đề bạt tạm thời cán bộ quản lý kinh tế vào giữ một chức vụ nhất định trong các cơ quan quản lý kinh tế, nhờ vậy mà họ tích luỹ thêm được nhiều kinh nghiệm trong hoạt động quản lý thực tiễn.
• Đưa họ tham dự vào các uỷ ban và hội đồng làm cho họ có cơ hội tiếp xúc với những người có kinh nghiệm, làm quen với những vấn đề có liên quan tới cơ quan. Qua đó họ học hỏi thêm về những quan hệ giữa các bộ phận khác nhau trong cơ quan và các vần đề nảy sinh do mối quan hệ đó.
• Các cơ quan có nhu cầu đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế kết hợp với các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng tổ chức các khoá học chính thức, các chương trình đào tạo dài hạn và ngắn hạn và cử cán bộ quản lý kinh tế của mình đến học tập nghiên cứu tại các lớp học đó.

• Thứ tư, nếu các nguồn lực cho đào tạo và bồi dưỡng được đáp ứng đầy đủ và hiện đại: cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, kinh phí đào tạo...thì chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế cũng sẽ được nâng lên đáng kể.
• Thứ năm, công tác quản lý đào tạo và bồi dưỡng cần được tiến hành nghiêm túc, toàn diện và trên mọi mặt. Hệ thống và công tác quản lý đào tạo nếu được thực hiện tốt sẽ xây dựng được đội ngũ cán bộ chất lượng cao, chống lãng phí được các nguồn lực.

Đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế tức là đánh giá kết quả của chương trình đào tạo. Để việc đánh giá được chính xác chúng ta phải tiến hành đánh giá cả chương trình khoá học và đánh giá hệ thống đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.

Khi tiến hành đánh giá chương trình, khoá học phải xác định xem chương trình, khoá học và các hoạt động đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế đã đáp ứng được các nhu cầu mà các cơ quan hay tổ chức cử cán bộ quản lý kinh tế đi học đặt ra hay chưa; xem xét các quy trình, công đoạn tiến hành đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế có hợp lý không; người cán bộ quản lý kinh tế được cử đi học tiếp thu được những cái gì sau khoá học; đánh giá sự tác động của chương trình, khoá học đối với các đơn vị hoặc nhóm cán bộ. Để xem xét được những vấn đề đó thì cần phải phân định rõ nhiệm vụ của từng cơ quan chức năng tiến hành việc đánh giá: các cơ quan quản lý và theo dõi chương trình, khoá học; các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng; các cơ quan có nhu cầu sử dụng cán bộ quản lý kinh tế và cử cán bộ đi học. Sự phối hợp trong công tác đánh giá của ba cơ quan này sẽ giúp chúng ta đánh giá được chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế một cách chính xác, khách quan và toàn diện. Các cơ quan đó tiến hành việc đánh giá thông qua những phản ứng của những học viên về nội dung, hình thức, phương pháp giảng dạy, tính chính xác và hữu ích của chương trình đào tạo và bồi dưỡng đó. Bên cạnh đó, cũng phải đánh giá thông qua kết quả học tập của mỗi học viên khi tham gia khoá học, so sánh kết quả đầu vào và đầu ra của các học viên để thấy rõ hơn nữa chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. Ngoài việc đánh giá bản thân quá trình đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế, các cơ quan thực hiện việc đánh giá cũng phải tiến hành đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế thông qua năng lực cá nhân của cán bộ quản lý kinh tế trong công việc chuyên môn, nghiệp vụ sau khi được đào tạo và khả năng lực thực hiện nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị có cán bộ đi đào tạo và bồi dưỡng.

Cùng với việc đánh giá quá trình đào tạo và bồi dưỡng, chúng ta còn phải tiến hành đánh giá hệ thống đào tạo và bồi dưỡng theo các nội dung như hệ thống các văn bản điều chỉnh các mối quan hệ trong lĩnh vực đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế, hệ thống cơ cấu tổ chức bộ máy thực hiện việc quản lý công tác đào tạo và bồi dưỡng, đội ngũ làm công tác đào tạo( đội ngũ giảng viên, các chuyên gia...), đánh giá các cơ sở đào tạo, công tác lập kế hoạch và thực hiện kế hoạch đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế của các cơ quan quản lý nhà nước về kinh tế. Đồng thời cũng phải theo dõi và giám sát việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực được đầu tư cho công tác đào tạo và bồi dưỡng.

Việc đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế là một quá trình thường xuyên, liên tục, vừa mang tính khoa hoc, vừa phản ánh đúng thực tế chất lượng của việc đào tạo và bồi dưỡng. Nó có thể được coi là một quá trình kĩ thuật nhằm phân tích thông tin và tính toán hai mặt chi phí và lợi ích của việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế, để từ đó có những điều chỉnh hợp lý giúp cho việc đào tạo và bồi dưỡng đạt được những mục tiêu và yêu cầu đặt ra nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế ở nước ta hiện nay.