Làm thế nào đặt đứng được quá trứng?

«Làm thế nào đặt đứng được quá trứng?» — Côlumbô đã giải bài toán nổi tiếng này của mình một cách rất đơn giản: ông đã làm đập vỏ trứng*

«» — Côlumbô đã giải bài toán nổi tiếng này của mình một cách rất đơn giản: ông đã làm đập vỏ trứng[1]

Cách giải như thế, về thực chất, là không đúng: làm dập vỏ trứng, Côlumbô đã làm thay đổi hình dạng của nó, có nghĩa là, đã đặt không phái quả trứng nữa mà là một vật thể khác; vì nội dung cơ bản của bài toán là ở hình dạng của quả trứng: khi thay đổi hình dạng, chúng ta đã thay đổi quả trứng bằng một vật thể khác. Côlumbô đã cho lời giải không phải đối với vật thể cần tìm.

Tuy vậy có thể giải bài toán của nhà đi biến nổi tiếng mà hoàn toàn không làm thay đổi hình dạng của quả trứng, nếu dùng đến tính chất của con quay!

Giải bài toán Côlumbô: quá trứng quay trên đầu nhọn của nó.

để làm điều đó chỉ cần làm cho quả trứng quay xung quanh trục dài của nó, — quả trứng sẽ không đổ mà đứng vững một thời gian trên đầu tù hay thậm chí đầu nhọn của nó. Như trình bày & hình trên: người ta truyền chuyển động quay cho quả trứng bằng các đầu ngón tay. Nhấc tay ra, bạn thấy đây, quả trứng vẫn tiếp tục đứng vững và quay một thời gian: bài toán đã được giải xong.

Đểlàm thí nghiệm nhất thiết phải lấy quả trứng luộc. Điều hạn chế này không mâu thuẫn gì với điều kiện của bài toán Côlumbô: sau khi nêu bài toán, Côlumbô đã cất ngay quả trứng ở bàn và đặt lên bàn những quả trứng đã luộc. Không thể đặt cho quả trứng sống đứng và quay được, bởi vì trong trường hợp này chất lỏng bên trong quảtrứng chẳng khác gì cái phanh, hãm không cho quá trứng quay. Tiện thể nói thêm, đây cũng là cách đơn giản để phân biệt quả trứng sống và quả trứng luộc mà các bà nội trợ đều biết.