Lá mơ là gì?

Lá mơ một loại lá thường xuyên được sử dụng làm rau sống, nguyên liệu để làm ra các món ăn ngon. Mặc dù vị của chúng không được ngon khi ăn sống nhưng nó lại là hương vị không thể thiếu của các món ăn đặc thù riêng. Ngoài ra chúng còn có rất nhiều tác dụng như: chữa đau khớp, đau dạ dày, viêm tai, ho gà … Bài viết này sẽ chia sẻ toàn bộ thông tin về loài cây này nhé.

Nội dung bài viết bao gồm

Lá mơ còn có tên gọi khác là lá mơ lông, mơ tam thể, co tốt ma, mơ tròn, dây mơ lông, ngưu bì đồng, khau tất ma, ngũ hương đằng,… Tên khoa học là Peaderia scandens (Lour.), tên tiếng anh là Skunkvine, Stinkvine. Chúng là cây thuộc họ Thiên thảo (Rubiaceae).

Mô tả

Cây lá mơ là loài thực vật dây leo, thân thảo, sống lâu năm. Thân dây leo dài từ 3-5m, thân non hơi dẹt, không có lông, có màu xanh hoặc tím đỏ. Rễ mọc thành chùm, rễ đốt mọc trên trụ bám. Lá mọc cách, phiến lá hình bầu dục hoặc hình tim, dài 5-10cm, rộng 2-4cm, đầu nhọn, gốc thì tròn. Hai mặt lá có màu lục hoặc mặt trên màu lục, mặt dưới màu tía. Mặt trên lá nhẵn không có lông, mặt dưới thường có nhiều lông dày hoặc không có lông, gân lá rõ ở mặt trên, cuống lá mảnh, dài 1-2cm.Lá khi vò có mùi hôi hơi khó chịu.

Hoa mọc thành cụm ở kẽ lá hoặc đầu ngọn, hoa có màu tím nhạt, không cuống, mọc thành thùy dài đến 30cm. Hoa có đài nhỏ, ống tràng hình phễu, màu tím và có lông mịn ở ngoài, nhị 5, bầu 2 ô. Quả có hính tròn, hơi dẹt, nhẵn, vỏ quả mỏng có màu nâu bóng, 2 nhân dẹp. Mỗi quả có 2 hạt dẹp màu đen.

Phân bố và thu hái

Cây lá mơ có nguồn gốc từ các nước ở Châu Á có khí hậu nhiệt đới và ôn đới. Từ đó lan rộng ra ở các quần đảo như Hawaii, Polynesia, Melanesia,… Hiện nay, cây lá được trồng rộng rãi ở khắp các nước, ở Việt Nam, cây được trồng ở khắp các tỉnh trừ vùng núi cao, Cây dễ trồng dễ mộc, phát triển mạnh.

Cây ra hoa vào tháng 8-10. Lá dùng tươi và thường thu hái vào mùa hè, còn rễ thì thường vào mùa thu hoặc mùa đông.

Thành phần hóa học

– Có chứa protein gồm các axit amin như argenin, histidin, lysin, threonin, tyrosin, tryptophan, phenyllalanin, cystein, methionin và valin.

– Có chứa vitamin C và caroten.

– Mùi hôi ở lá là do có methylmercaptan.

– Có chứa hợp chất hữu cơ có hoạt tính sinh lý cao với cơ thể người (alkaloid) gọi là paederin và tinh dầu sulfur dimethyl disulphit có tác dụng như thuốc kháng sinh.

Trong đông y, lá mơ có vị hơi đắng, tính mát, có mùi hôi, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, chữa các bệnh về đường tiêu hóa.

Tác dụng chữa bệnh của lá mơ

1.Chữa chứng bí tiểu tiện.

Cách dùng: Lấy lá mơ tươi sắc uống ngày 2-3 lần.

2. Điều trị các bệnh khớp ở người già như phong thấp, đau nhức khớp.

Cách dùng:

Bài thuốc 1: Lấy 1kg gồm thân cây và lá mơ băm nhỏ đã phơi hoặc sấy khô. Cho ngâm cùng với 2 lít rượu, ngâm trong 10 ngày, rồi lấy uống mỗi ngày 1-2 ly hoặc xoa bên ngoài.

Bài thuốc 2: Lấy lá mơ gãi dập pha cùng một nước sôi và một ít rượu rồi uống.

Bài thuốc 3: Lấy cả thân và lá mơ đem sắc lấy nước uống.

3. Chữa đau dạ dày.

Cách dùng: Giã nát khoảng 2-3 lá mơ lông rồi vắt lấy nước uống 1 lần trong ngày.

4. Chữa viêm tai giữa ở trẻ.

Cách dùng: Hơ lá mơ lông trên lửa cho nóng rồi vò lá và nhét vào tai trẻ, để qua đêm đến sáng mới lấy ra. Lá mơ sẽ hút hết mủ có trong tai, trẻ sẽ hết đau.

5.Hỗ trợ điều trị hội chứng ruột kích thích (đi ngoài nhiều lần, đi liên tục).

Cách dùng: Băm nhỏ 40-100g lá mơ lông. Giã nát 10g gừng tươi, lọc lấy nước. Trộn lá mơ với nước gừng và thêm 1 lòng đỏ trứng gà, đem hấp cách thủy cho chín rồi ăn khi còn nóng.

6. Chữa tiêu chảy do nóng.

Cách dùng: Cho 16g lá mơ,8g nụ sim vào 500ml nước, sắc đến khi còn 200ml, chia uống 2 lần trong ngày.

7. Chữa chưng sôi bụng, ăn khó tiêu.

Cách dùng: Ăn lá mơ tươi như một loại rau trong bữa ăn hoặc giã nát lá mơ tươi lấy nước cốt uống. Liệu trình 2-3 ngày.

8. Giảm đau do bị trướng bụng, đầy hơi.

Cách dùng: Đun 15-60g lá mơ tươi với 3 bát nước, chắt bỏ bã lấy nước. Thêm nước ép trái cây vào nước lá mơ, uống hỗn hợp ngày 1 lần. Với cách dùng này không những giảm đau mà còn giúp thanh lọc cơ thể và tạo cảm giác ngon miệng hơn khi ăn.