Kỹ thuật trồng và cách chăm sóc cây chùm ngây hiệu quả

Rau chùm ngâylà loại rau có nhiều chất dinh dưỡng nhưng có  ít người trồng rau tại nhà biết đến, đa số cây chùm ngây có nhiều ở những vùng núi cao nhưng chưa họ không biết được về công dụng thật sự của rau chùm ngây. Tuy nhiên qua các phương tiện báo chí, internet… những công dụng lợi hại của rau chùm ngây cũng dần được mọi người biết đến, rau chùm ngây đã được ở siêu thị và các cửa hàng rau sạch.

Cây Chùm ngây, tên khoa học: Moringa oleifera L. thuộc họ Chùm ngây (Moringaceae). Chi này có 13 loài, nhưng loài phổ biến nhất là Chùm ngây hay (cải ngựa) và loài này có nhiều công dụng nhất. Cây thân gỗ mềm, cây có chiều cao từ 5-10m, nhiều cành nhánh, vỏ màu mốc xám, lá ba lần kép, màu xanh mốc, không có lông lá phụ hơi tròn, lá bẹ bao lấy chồi.

Công dụng chính của rau chùm ngây

  Đặc tính sinh thái

Cây ưa sáng mọc nhanh, giai đoạn đầu ưa bóng nên có thể trồng xen, khi cây lớn điều chình ánh sáng, phân cành cao, vỏ màu hơi xanh khi còn non, màu trắng mốc khi cây đã già, tái sinh chồi mạnh với những nơi độ ẩm cao, đất xốp, tầng mùn dày, tái sinh hạt yếu. Cây chịu hạn tốt, chịu được những nơi đất xấu cằn cổi.

 Kỹ thuật trồng và chăm sóc

Chùm ngây  thuộc loại đại mộc, cây có thể trồng trong chậu cảnh hoặc ngoài vườn và có thể mọc cao 5 đến 10m. Lá kép, hoa trắng mọc thành chùm, quả dài giống quả cây hoa phượng,hạt màu đen. Cây sinh trưởng tốt ở nhiều điều kiện khí hậu và trổ hoa vào các tháng 1 – 2. Các bộ phận của cây như lá, quả là nguồn thực phẩm tốt, đặc biệt củ cây là một loại dược liệu quý.

Xem thêm bài viết nước máy có tưới cây được không http://xulynuocmiennam.com/nuoc-may-tuoi-cay.html

Cây ưa sáng mọc nhanh, giai đoạn đầu ưa bóng nên có thể  trồng xen, khi cây lớn điều chình ánh sáng, tái sinh chồi mạnh với những nơi độ ẩm cao, đất xốp, tầng mùn dày, tái sinh hạt yếu. Cây chịu hạn tốt, ưa khô và chịu được những nơi đất xấu cằn cổi. Cây có thể trồng quanh năm, đối với trồng hạt và trồng cây non bầu 6 tuần tuổi, thì thời vụ tốt nhất là vào tháng 5 đến tháng 11. Sau đây là kỹ thuật trồng và chăm sóc cây Chùm ngây.

1/ Trồng hạt.

Ngâm đúng kỹ  thuật sẽ cho tỉ lệ nẩy mầm ~ 85% đối với hạt giống mới và tỷ lệ ~ 40% đối với hạt giống lưu trữ 1 năm.

Ngâm hạt trong nước ấm (2 sôi + 3 lạnh) trong vòng 24 giờ, Hạt sau khi ngâm, vớt ra trộn với cát, ủ trong bao tải, hoặc rơm rạ mỗi ngày tưới một lần, 3 – 6 ngày sau hạt nẩy mầm, đem hạt trồng ra vườn hoặc chậu nhựa chứa đất tơi xốp có khoét lỗ rút nước, tưới nước vừa đủ ẩm , tránh sũng nước, 3 – 5 ngày cây sẽ nhú lên, chờ từ 6 – 8 tuần cây khỏe, cứng cáp.

2/ Trồng bầu với cây 6 tuần tuổi.

Cây ươm bầu 6 tuần tuổi cao từ 25-30cm đã đâm rễ mạnh và cứng cáp. Đào lỗ sâu 30cm và rộng 30cm, mỗi lỗ đào cách nhau từ 1,5m – 2m. Nếu trồng chậu, thì nên trồng trong chậụ lớn đường kính > 50cm để cây và củ phát triển tốt.

Sau khi chuẩn bị  đất xong, tiến  hành cắt đáy, rạch hai bên bầu, lưu ý không để phạm vào rễ cái. Đổ một lớp đất xốp trước khi đặt bầu xuống, cuối cùng là phủ, nén lớp đất xốp chung quanh và mặt trên, giữ ẩm 2 – 3 tuần cây sẽ sống khoẻ, đến lúc đó không cần phải thường xuyên tưới nước nữa. Giai đoạn đầu, cần lưu ý bảo vệ cây non khỏi chuột cắn!

3/  Trồng cây 1 năm tuổi.

Cây trồng được 1 năm tuổi đã tiến hành xén ngọn, cây cao từ 1-1,5m, củ nặng khoảng 500g và đã cho thu hoạch lá được ngay. Đào lỗ sâu 50cm và rộng 50cm, mỗi lỗ đào cách nhau từ 1,5m – 2m. Nếu trồng chậu, thì nên trồng trong chậụ lớn đường kính > 50cm để cây và củ phát triển tốt.

Sau khi chuẩn bị xong đất, tiến hành cởi bỏ  bao đất, cần nhẹ nhàng không để phạm vào rễ cái. Đổ một lớp đất xốp trước khi đặt bầu xuống, cuối cùng là phủ, nén lớp đất xốp chung quanh và mặt trên, giữ ẩm trong vòng 1 tuần cây sẽ sống khoẻ. Sau 3 tuần là có thể hái lá và ngọn non sử dụng.

4/ Chăm sóc và thu hoạch

Thu hoạch lá: Cây 3 tháng tuổi đã bắt đầu cho thu hoạch, cây cao 60cm bắt đầu cắt ngọn và mỗi tháng tiến hành tỉa cành thúc đẩy cây đâm chồi, chăm sóc bón phân, sau 6 tháng tuổi, cây cao khoảng 2 mét, là thời gian bắt đầu thu hoạch chính, trung bình cây đã có thể cho 600g lá tươi /cây /tháng.

Thu củ và quả: Cây 5 năm tuổi sẽ có  thể thu hoạch củ, mỗi cây cho từ 3 – 10kg củ lớn với giá trị cao. Quả già  có thể phơi khô làm giống hoặc lấy hạt rang ăn như lạc cũng rất tốt.

Nếu trồng trong chậu hoặc thùng xốp, bạn lưu ý nên thường xuyên cắt lá, tỉa ngọn để hạn chế độ cao cho cây, giúp cây tạo tán rộng để dễ dàng đặt ở các vị trí như hiên nhà, ban công, sân thượng và tiện lợi hơn cho việc thu hái.

Chú ý khi sử dụng cây Chùm ngây: Mặc dù cây  Chùm ngây là một món ăn dinh dưỡng rất tốt đặc biệt cho phụ nữ mới sinh và con nhỏ. Tuy nhiên khi bạn có thai, hormon thai nghén là progesterone bài tiết làm mềm tử cung khiến cơ tử cung không co bóp. Còn alpha-sitosterol trong rau chùm ngây gây co cơ trơn tử cung và làm sẩy thai. Vì thế các nhà khoa học nhắc nhở “phụ nữ có thai không được ăn rau chùm ngây”.

Trên đây là hướng dẫn cơ bản về   làm rau ăn hàng ngày.

Chúc các bạn có một góc vườn nhỏ xanh đẹp và hữu ích.