Khái niệm trong lý học phương Đông

Với mục đích góp phần vào làm sáng tỏ bản chất khoa học của môn Phong thủy – một bộ phận cấu thành quan trọng, vốn bí ẩn từ hàng ngàn năm nay trong văn hóa cổ đông

phương. Có thể nói rằng: Lý học đông phương mà cốt lõi của nó là thuyết Âm Dương Ngũ hành bao trùm gần như rộng khắp tất cả mọi tri thức trong xã hội đông Phương cổ. Nó giải thích mọi hiện tượng theo hệ thống phương pháp luận của nó: Từ thiên văn, địa lý, thiên nhiên, cuộc sống, xã hội và con người...

Nhưng chính tính thiếu tính nhất quán, thiếu tính hợp lý trong cấu trúc hệ thống, sự rời rạc và mâu thuẫn trong hệ thống phương pháp luận của nó - bên cạnh phương pháp ứng dụng có hiệu quả xuyên qua mọi không gian văn hóa và thời gian trải hàng thiên niên kỷ trong lịch sử văn hóa đông phương đã làm nên sự bí ẩn huyền vĩ của nền văn hóa này.

Sự khám phá những bí ẩn của văn hóa đông phương và cụ thể là thuyết Âm Dương Ngũ hành là một đề tài rất rộng và còn cần có sự nghiên cứu tiếp tục và rộng khắp, nhiều mặt của quý vị học giả, của các nhà khoa học quan tâm.

Bởi vậy, trong bản tham luận này của chúng tôi chỉ giới hạn để đi tìm một kết luận đúng cho khái niệm về bản chất “Khí” trong Lý học đông phương nói chung và Phong thủy nói riêng. Nhằm góp phần phục hồi những tri thức đã bị thất truyền của nền văn minh đông phương, một bộ phận quan trọng trong lịch sử văn minh nhân loại vốn còn nhiều bí ẩn. Những ý kiến của chúng tôi trình bày trong bài viết này, có thể coi như là một giả thiết về một thực tại còn bí ẩn trong Lý học đông phương, không tự cho mình là đúng, rất cần được sự quan tâm, góp ý của các học giả.

Trong các sách cổ Lý học đông phương, hoặc có liên quan đến Lý học đông phương, có một khái niệm miêu tả một thực tế tồn tại trong vũ trụ, thiên nhiên, cuộc sống và con người rất bí ẩn. Đó là khái niệm “Khí” trong lý học đông phương. Có thể nói rằng: Khái niệm “Khí” có trong tất cả mọi lĩnh vực và được diễn đạt bằng những thuật ngữ liên quan đến Ngũ hành, hoặc định tính, danh từ để miêu tả hiện trạng cụ thể liên quan đến “Khí”. Có thể nói rằng: Trong Lý học đông phương, khái niệm khí phổ biến đến mức: Bất cứ một thực tế nào trong cuộc sống đều có thể miêu tả liên quan đến “Khí”. Chúng ta có thể rất quen thuộc với các danh từ như:

Trong thiên nhiên thì có: Tà khí, dương khí, âm khí, khí trời, khí đất, hỏa khí, kim khí...

Trong sinh hoạt thì có: Hòa khí, xung khí, uất khí...

Trong cơ thể con người thì có: Hỏa khí, suy khí, khí nhược, khí trệ, khí bế...

Trong Phong thủy thì khái niệm Khí được nói đến gần như là một yếu tố quyết định trong Âm trạch, như: Vô khí, sinh khí, tụ khí, tán khí...

Trong Phương pháp coi Tứ trụ, Bốc dịch cũng nói đến suy khí của từng hào.

Trong phương pháp coi tướng thì khí được nhắc đến như: Thần khí, ám khí, hôn khí, vượng khí...

Thậm chí ngay tính chất của cuộc hội thảo của chúng ta đây, cũng có thể miêu tả

bằng khái niệm khí, như: Tỵnh khí, sinh khí, hoặc vương khí...

Có thể nói trong tất cả mọi lĩnh vực mà con người quan sát được, đều có thể miêu tả bằng khái niệm “khí”. Trong đông Y, khí được coi là một thực thể vận động trong kinh mạch, có trong cơ thể người. Vào năm 1967, những nhà nghiên cứu Pháp đã dùng chất đồng vị phóng xạ để hiển thị và xác nhận hệ thống kinh mạch là có thật trong cơ thể người. Nhưng cơ chế tồn tại và hoạt động của hệ thống Kinh mạch và bản chất của “Khí” là gì thì vẫn là sự bí ẩn.

Có thể nói rằng: Trong khoa Phong thủy đông phương, khái niệm “Khí” được nói đến nhiều nhất. Không chỉ trong cả Âm trạch là phương pháp tìm đất, khu vực cư trú, xây dựng đô thị và cả trong Dương trạch – là phương pháp xây cất nhà cửa, tất cả đều có khái niệm “Khí”, mô tả một thực tại đang hiện hữu và ảnh hưởng tương tác với con người. Nhưng trong các bản văn cổ thì chỉ cho chúng ta những định tính khác nhau về khái niệm “khí” trong từng trường hợp cụ thể, còn bản chất khái quát và chung nhất về khí thì hoàn toàn bí ẩn.

Hàng ngàn năm đã trôi qua, khái niệm “khí” vẫn mơ hồ trong nền văn minh đông phương cổ, bất chấp mọi cố gắng của con người. Mặc dù “Khí” được thừa nhận trên thực tế và được ứng dụng trong phương pháp luận của thuyết Âm Dương Ngũ hành trong nền Lý học đông phương. Cụ thể rõ nét nhất – mà mỗi chúng ta đều biết – chính là trong phương pháp luận của đông Y. Bởi vậy, việc giới thiệu khám phá bản chất của “Khí” – một khái niệm còn bí ẩn trong hệ thống phương pháp luận của thuyết Âm Dương Ngũ hành mô tả một thực tại đang hiện hữu – nằm ngoài nhận thức của tri thức khoa học hiện đại, được trình bày trong tiểu luận này là một cố gắng của chúng tôi. Chúng tôi rất hy vọng có sự tham bác của quý vị học giả và các nhà nghiên cứu quan tâm.

Khí là một khái niệm căn bản trong học thuật cổ đông phương. Khí miêu tả một thực tế khách quan tồn tại trên thực tế. Trong Phong thủy, khái niệm khí cũng được thể hiện, như là một thực tại tương tác với môi trường. Qua kiểm chứng thực tiễn ứng dụng trải hàng ngàn năm trên các lĩnh vực đông Y và Phong thủy, đã xác định: Khí là sự tồn tại có thực trên thực tế. Hay nói rõ hơn: Khí - là một thực tại chưa được nhận thức trong tri thức khoa học hiện đại và tồn tại trên thực tế và thể hiện trong Lý học đông phương; cụ thể là trong phương pháp luận của thuyết Âm Dương Ngũ hành. Chính vì là một thực tại chưa nhận biết của tri thức khoa học hiện đại, nên góp phần cho sự bí ẩn của văn hóa đông phương cổ.

Ta không thể “thấy” được khí bằng các giác quan thông thường, nhưng người ta có thể cảm nhận được sự tồn tại của nó. Nói cách