Em hãy cảm nghĩ bài thơ Đò Lèn của Nguyễn Duy

Đề bài: Em hãy bình giảng bài thơ Đò Lèn của Nguyễn Duy để thấy được đặc sắc nghệ thuật của bài thơ. Có lẽ trong những sáng tác của Nguyễn Duy bài mà để lại nhiều cảm xúc nhất cho người đọc đó là bài thơ Đò Lèn, những hình ảnh thơ, gợi hình, gợi cảm, sinh động đã mang lại cho tác giả rất nhiều cảm xúc, ở đó tác giả đã thể hiện những nỗi nhớ về những năm tháng đã qua khi sống bên người bà. Mở đầu bài thơ, tác giả đã thể hiện những hình ảnh quen thuộc, tác giả đã ấn định ...

Đề bài: Em hãy bình giảng bài thơ Đò Lèn của Nguyễn Duy để thấy được đặc sắc nghệ thuật của bài thơ.

Có lẽ trong những sáng tác của Nguyễn Duy bài mà để lại nhiều cảm xúc nhất cho người đọc đó là bài thơ Đò Lèn, những hình ảnh thơ, gợi hình, gợi cảm, sinh động đã mang lại cho tác giả rất nhiều cảm xúc, ở đó tác giả đã thể hiện những nỗi nhớ về những năm tháng đã qua khi sống bên người bà.

Mở đầu bài thơ, tác giả đã thể hiện những hình ảnh quen thuộc, tác giả đã ấn định ngay đó là thời gian tuổi trẻ, mở đầu bài thơ là cụm từ chỉ định thời gian thủa nhỏ. Nhiều hình ảnh quen thuộc ra cống Na câu cá, níu váy bà đi chợ, rồi bắt chim ở vành tai Tượng Phật, còn ăn trộm ở chùa Trần. Tất cả những hình ảnh quen thuộc đó đã gợi nhớ cho tác giả rất nhiều những hình ảnh gần gũi, quen thuộc đó là những năm tháng hồn nhiên nhất:

Thuở nhỏ tôi ra cống Na câu cá

níu váy bà đi chợ Bình Lâm

bắt chim sẻ ở vành tai tượng Phật

và đôi khi ăn trộm nhãn chùa Trần

Những hình ảnh đó đều rất quen thuộc với tác giả, sự liệt kê đó mang liệt cho tác giả một sự hồi tưởng sâu sắc về những năm tháng đã qua. Hình ảnh gợi lại cho người đọc rất nhiều cung bậc, nỗi nhớ, những tình cảm gần gũi khi sống bên người bà của mình, hàng loạt những hình ảnh đó đều gợi lại cho người đọc những dung dung khi sống với người thân:

Thuở nhỏ tôi lên chơi đền Cây Thị

chân đất đi đêm xem lễ đền Sòng

mùi huệ trắng quyện khói trầm thơm lắm

điệu hát văn lảo đảo bóng cô đồng

Hàng loạt những hình ảnh đều được liệt kê ở đây, những hình ảnh đó gợi ra cho tác giả rất nhiều những nỗi nhớ, sự lặp lại của cụm từ thủa nhỏ cũng đủ để cho chúng ta thấy tác giả đang mong nhớ những năm tháng đã qua nhiều như thế nào, hàng loạt hình ảnh gần gũi, quen thuộc trong tâm hồn, hình ảnh đi chơi đền Cây thị, rồi xem người ta hát chầu văn, tất cả những điều đó đều gợi nhớ cho người đọc một hình ảnh quen thuộc của tuổi thơ của tác giả:

Tôi đâu biết bà tôi cơ cực thế

bà mò cua xúc tép ở đồng Quan

bà đi gánh chè xanh Ba Trại

Quán Cháo, Đồng Giao thập thững những đêm hàn

Nếu hai khổ thơ đầu tác giả kể lại những năm tháng tuổi thơ của mình, những năm tháng từng gắn bó với những hình ảnh quen thuộc của tuổi thơ thì đến những khổ thơ tiếp theo tác giả đang nhớ lại hình ảnh của người bà, những năm tháng vất vả của bà, giờ đây tác giả mới nhận ra, câu cảm thán, tôi đâu biết bà cơ cực thế, đã cho thấy thời tuổi thơ tác giả đã hồn nhiên mà không chú ý gì đến hình ảnh của bà.Bà làm rất nhiều việc để sống như mò cua, xúc tép, đi gánh chè, và bán chè ở những đêm đông giá lạnh, tất cả những hình ảnh đó đều gợi nhớ cho người đọc một hình ảnh người bà tần tảo.

Ở đó bà đã vất vả vì cuộc sống mưu sinh, sự vất vả đó thê hiện sự tần tảo, cũng như hình ảnh người phụ nữ Việt Nam luôn vì gia đình, hình ảnh đó thể hiện sự hy sinh sâu sắc của người bà đối với cuộc sống, nuôi cháu khôn lớn, bà làm đủ nghề, sự hy sinh đó thật to lớn biết bao, mang lại những cung bậc cảm xúc, những nỗi nhớ, sự hy sinh thầm lặng:

Tôi trong suốt giữa hai bờ hư – thực

giữa bà tôi và tiên phật, thánh thần

cái năm đói củ dong riềng luộc sượng

cứ nghe thơm mùi huệ trắng hương trầm

Tác giả đang hư thực trước mọi thứ, giữa tuổi thơ với hình ảnh người bà. Tuổi thơ mà tác giả sống đó là những năm tháng khó khăn, nghèo đòi, chỉ có củ dong riêng luộc sượng và đến hình ảnh mùi hệ trắng thơm mùi hương trầm, tất cả đều hòa trộn lại trong ký ức của tác giả. Những hình ảnh năm đói nghèo, cùng bà ăn củ dong riềng luộc và tất cả những hình ảnh quen thuộc khác của tuổi thơ:

Bom Mỹ dội, nhà bà tôi bay mất

đền Sòng bay, bay tuốt cả chùa chiền

thánh với Phật rủ nhau đi đâu hết

bà tôi đi bán trứng ở ga Lèn

Sự khắc nghiệt của những năm tháng khó khăn, bom Mỹ dội làm nhà của bà cũng bay mất, chùa chiền cũng không còn, hình ảnh nhân hóa khi thánh với phật biết rủ nhau đi chơi. Những hình ảnh đó vừa mang tính hài hước lại có phần gợi ra những hình ảnh đẹp, sinh động, mang lại tâm hồn của thi sĩ những xúc cảm riêng biệt trong cách tạo hình, gợi cảm trước những khung cảnh của cuộc sống, cuộc sống khó khăn, đói kém, thánh và phật cũng không còn ở chùa nữa, hình ảnh đó gợi tả cho người đọc thấy những năm tháng khó khăn, nghèo đói của những năm tháng khó khăn, túng thiếu:

Tôi đi lính, lâu không về quê ngoại

dòng sông xưa vẫn bên lở bên bồi

khi tôi biết thương bà thì đã muộn

bà chỉ còn là một nấm cỏ thôi!

Sự luyến tiếc của tác giả đã được thể hiện rõ nét trong khổ thơ cuối, lúc này tác giả biết yêu quý người bà, thì bà đã không còn nữa, chỉ còn lại hình ảnh nấm mồ, sự tiếc nuối của tác giả đối với người bà của mình. Hình ảnh đó gợi lại cho người đọc biết bao nhiêu cảm xúc, sự luyến tiếc những năm tháng đã qua, sự luyến tiếc đó là sự thương cảm sâu sắc đối với người bà của mình.

Hình ảnh  đó gợi lại cho tác giả nhiều cảm xúc sâu sắc,đó là tình yêu thương dành cho người bà, trong bài thơ hình ảnh về tuổi trẻ, tuổi thơ đã được tác giả thể hiện sâu sắc qua những lời thơ bình dị, gợi hình, gợi cảm.

Bài thơ đã để lại cho người đọc những cảm nhận sâu sắc về tình bà cháu, tình cảm đó còn được sâu sắc qua những lời văn để nói lên hình tượng người bà, đại diện cho người phụ nữ Việt Nam.

TỪ KHÓA TÌM KIẾM

EM HAY PHAN TICH BAI THO DO LEN

EM HÃY PHÂN TÍCH BÀI THƠ ĐÓ LÈN

EM HAY PHAN TICH BAI THO DO LEN CUA NGUYEN DUY

EM HÃY PHÂN TÍCH BÀI THƠ ĐÒ LÈN CỦA NGUYỄN DUY