Cleopatra – Vị Pharaoh cuối cùng của Ai Cập cổ đại

Nguồn: Historic figures, BBC (truy cập ngày 28/4/2015)

Biên dịch & Hiệu đính: Phạm Hồng Anh

Cleopatra VII (c.69 – 30 TCN) là người cai trị cuối cùng của vương triều Ptolemy, bà trị vì Ai Cập từ năm 51 đến 30 TCN. Bà nổi tiếng vì sắc đẹp của mình và mối tình với hai người đứng đầu La Mã: Caesar và Mark Antony.

Cleopatra sinh vào khoảng năm 69-68 TCN. Khi cha của bà là vua Ptolemy XII mất năm 51 TCN, Cleopatra và người em trai 10 tuổi Ptolemy XIII cùng trị vì đất nước. Họ kết hôn theo truyền thống của người Ai Cập. Dù sắc đẹp của bà là điều còn bàn cãi, Cleopatra là một phụ nữ thông minh và một chính khách sắc sảo – người đã mang lại thịnh vượng và hòa bình cho một đất nước từng bị phá sản và chia cắt bởi nội chiến.

Năm 48 TCN, Ai Cập bị vướng vào cuộc xung đột tại La Mã giữa Julius Caesar và Pompey. Pompey bỏ chạy tới thủ đô Alexanderia của Ai Cập, và bị giết chết theo lệnh của Ptolemy. Caesar đuổi theo, và tại đây ông và Cleopatra trở thành tình nhân. Dù trước đó đã bị em trai trục xuất, nhưng với sự hỗ trợ quân sự từ La Mã, Cleopatra đã khôi phục lại ngôi vị nữ hoàng. Ptolemy chết trong cuộc chiến và một người em khác lên ngôi (Ptolemy XIII). Năm 47 TCN, Cleopatra sinh hạ cho Caesar một người con trai (đặt tên la Caesarion) – tuy vậy Caesar chưa bao giờ công khai thừa nhận đó là con của mình. Cleopatra theo chân Caesar quay lại thành Rome, nhưng sau khi ông bị ám sát năm 44 TCN, bà trở lại Ai Cập. Vào thời điểm này, Ptolemy XIV cũng  qua đời một cách bí ẩn, và Cleopatra cùng con trai trị vì đất nước.

Năm 41 TCN, Mark Antony bắt đầu hình thành liên minh chính trị và quan hệ tình cảm với Cleopatra. Lúc này ông đang mâu thuẫn với người con trai nuôi Octavian của Caesar về vấn đề kế thừa cương vị người cai trị La Mã. Họ có với nhau 3 người con: hai trai, một gái. Năm 31 TCN, Mark Antony và Cleopatra hợp quân để chống lại quân đội của Octavian trong trận hải chiến Actium vĩ đại, tại bờ tây Hy Lạp. Bị Octavian đánh bại, Cleopatra và Mark Antony chạy trốn về Ai Cập. Octavian đuổi theo và bắt được họ tại Alexandria năm 30 TCN. Bị quân lính bỏ mặc, Mark Antony tự kết liễu đời mình và Cleopatra cũng chọn cách tự vẫn (ngày 12 tháng 8 năm 30 TCN). Ai Cập từ đó trở thành một tỉnh thuộc Đế chế La Mã.