Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh xuất nhập khẩu.

Mức lưu chuyển hàng hoá xuất nhập khẩu ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả kinh doanh xuất nhập khẩu. Mức lưu chuyển hàng hoá xuất nhập khẩu tăng thì doanh thu của công ty tăng theo tốc độ tương ứng đồng thời mức chi phí tuyệt đối cũng tăng do chi phí lưu thông khả biến tăng, nhưng tỷ xuất chi phí giảm xuống do chi phí bất biến không đổi. Cho nên tốc độ của chi phí tuyệt đối lưôn thấp hơn của mức lưu chuyển hàng hoá làm cho doanh thu của doanh nghiệp tăng nhanh hơn chi phí, hiệu quả kinh doanh xuất nhập khẩu hàng hoá tăng lên. Ngoài ra khi tốc độ lưu chuyển hàng hoá tăng lên tao điều kiện sử dụng các phương tiện vật chất kỹ thuật hợp lý hơn, năng suất lao động tăng cao góp phần nâng cao hiệu quả kinh doanh xuất nhập khẩu.

Mỗi loại hàng hoá kinh doanh xuất nhập khẩu có một mức lợi nhuận riêng với mức độ chi phí riêng phụ thuộc vào các yếu tố khác nhau. Khi cơ cấu hàng hoá kinh doanh thay đổi sẽ làm mức lợi nhuận chung của công ty thay đổi và chi phí kinh doanh thay đổi do đó tỷ suất lợi nhuận theo các cách tính khác nhau cũng thay đổi. Nếu cùng một tốc độ lưu chuyển hàng hoá, mặt hàng kinh doanh có lãi suất lớn chiếm tỷ trọng cao trong toàn bộ cơ cấu hàng xuất nhập khẩu thì mức lợi nhuận tăng cao hơn do đó tăng hiệu quả kinh doanh xuất nhập khẩu và ngược lại.

Nhân tố giá cả tác động lớn đến hoạt động kinh doanh. Tổng doanh thu phụ thuộc vào khối lượng hàng hoá bán ra và giá bán hàng xuất nhập khẩu. Sự thay đổi giá không làm tăng chi phí nhưng làm tăng doanh số tiêu thụ kết quả là tỷ suất chi phí lưu thông giảm đi và lợi nhuận tăng lên. Hiệu quả kinh doanh do đó cũng tăng lên. Giá mua hàng hoá xuất nhập khẩu ảnh hưởng lớn đén chi phí, rong tổng chi phí kinh doanh xuất nhập khẩu thì nó chiếm tỷ trọng chủ yếu do vậy nó tác động đến tổng chi phí trong kinh doanh. Việc mua hàng hoá với giá cao sẽ làm cho chi phí tăng và lợi nhuận giảm và ngược lại khi mua hàng hoá với giá thấp làm hạ thấp chi phí kinh doanh từ đó làm tăng lợi nhuận. Do vậy có thể nói hiệu quả kinh doanh chịu ảnh hưởng của giá mua hàng hoá xuất nhập khẩu.

Chi phí lưu thông là một bộ phận chiếm tỷ trọng lớn trong tổng chi phí hoạt động kinh doanh. Chi phí này phụ thuộc giá cả của chi phí lưu thông. Giá chi phí lưu thông gồm giá cước vận chuyển, phí thuê bốc dỡ hàng hoá, giá thuê công nhân... Đây là một nhân tố khách quan nhưng nó ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của doanh nghiệp. Nếu chi phí này tăng lên thì tổng chi phí tăng lên trong khi tổng doanh thu không đổi thì lợi nhuận của doanh nghiệp sẽ bị giảm xuống. Chính vì vậy mỗi doanh nghiệp cần phải có biện pháp làm giảm chi phí lưu thông bằng cách lựa chọn các phương tiện vận chuyển nhằm tối ưu hoá quá trình vận chuyển, sử dụng có hiệu quả kho tàng và thuê mưới nhân công... thì sẽ làm tăng lợi nhuận và hiệu quả kinh doanh.

Tỷ giá hối đoái giữa ngoại tệ và VND cũng làm ảnh hưởng trực tiếp tới lợi nhuận của các doanh nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu. Vì trong kinh doanh xuất nhập khẩu doanh thu và chi phí mua bán hàng hoá được tính bằng ngoại tệ mạnh và cả đồng nội tệ. Khi tỷ giá giữa ngoại tệ mạnh và đồng nội tệ tăng cao sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc xuất khẩu vì một đơn vị ngoại tệ sẽ đổi được nhiều đồng nội tệ hơn và điều này làm cho việc nhập khẩu gặp nhiều khó khăn hơn khi chi phí kinh doanh tăng lên. Ngược lại khi tỷ giá hối đoái giảm xuống sẽ làm cho việc nhập khẩu được đẩy mạnh còn xuất khẩu gặp khó khăn khi lợi nhuận của việc xuất khẩu bị giảm sút. Vì vậy các doanh nghiệp cần phải theo dõi sát tình hình để kịp thời điều chỉnh hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu của mình để nâng cao hiệu quả trong hoạt động kinh doanh.

• Thuế: Thuế là khoản nghĩa vụ mà doanh nghiệp phải nộp cho nhà nước, mức thuế có ảnh hưởng tới lợi nhuận của doanh nghiệp thông qua việc làm stăng hoặc làm giảm tổng chi phí, trừ thuế lợi tức, thuế thu nhập thì các khoản thuế ( VAT, thuế xuất nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt... ) làm tăng chi phí kinh doanh do đó lợi nhuận của doanh nghiệp sẽ bị giảm xuống. Vì vậy nhà nước cần phải có chính sách trợ giá cho hoạt động xuất nhập khẩu, chính sách này nhằm bảo hộ sản xuất trong nước, khuyến khích hoạt động xuất khẩu dựa vào lợi thế của Việt Nam. Mặt khác nhằm trợ giá cho những mặt hàng nhập khẩu trong nước chưa sản xuất được hay sản xuất không đủ để phục vụ nền kinh tế nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh xuất nhập khẩu.
• Các nhân tố thuộc cơ chế quản lý xuất nhập khẩu của Nhà nước: Việc thay đổi cơ chế xuất nhập khẩu sẽ làm ảnh hưởng tới doanh thu hay chi phí của hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu, do vậy nó ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả của hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu. Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp phải thường xuyên nắm bắt các thông tin về chính sách quản lý xuất nhập khẩu của Nhà nước để có biện pháp ứng phó kịp thời trong hoạt động kinh doanh nhằm nâng hiệu quả sản xuất kinh doanh xuất nhập khẩu.
• Các nhân tố khác: Ngoài các nhân tố chủ yếu kể trên, còn một số nhân tố khác cũng ảnh hưởng tới hiệu quả hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu như trình độ chuyên môn nghiệp vụ của cán bộ kinh doanh xuất nhập khẩu thể hiện ở việc đàm phán ký kết hợp đồng xuất nhập khẩu, tổ chức thực hiện hợp đồng, lựa chọn hình thức thanh toán... để từ đó làm giảm các loại chi phí, tăng lợi nhuận; hoặc cơ sở hạ tầng của nền kinh tế như hệ thốnh thông tin liên lạc, kho tàng bến bãi, hệ thống giao thông vận tải... nó ảnh hưởng đến điều kiện giao hàng, chi phí giao dịch, chi phí lưu thông và làm ảnh hưởng tới lợi nhuận của doanh nghiệp.

Tóm lại, có rất nhiều nhân tố ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu. Trong đó có các nhân tố chủ quan và khách quan, chúng ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến doanh thu hoặc chi phí từ đó ảnh hưởng tới lợi nhuânj của hoạt động kinh doanh. Vấn đề đặt ra là phải kiểm soát được các nhân tố chủ quan để có chiến lược kinh doanh phù hợp với điều kiện doanh nghiệp, đáp ứng được nhu cầu của thị trường, làm tăng doanh thu và giảm chi phí nâng cao hiệu quả kinh doanh. Phải nắm bắt được các nhân tố khách quan để điều chỉnh hoạt động kinh doanh thích ứng với những thay đổi đó nhằm đảm bảo nâng cao hiệu quả kinh doanh.