Bài văn phân tích giá trị nhân đạo trong truyên ngắn "Vợ nhặt" số 10 - 10 Bài văn phân tích giá trị nhân đạo trong truyên ngắn "Vợ nhặt" của Kim Lân

Vợ nhặt được coi là một trong những sáng tác tiêu biểu tạo nên tên tuổi của Kim Lân. Bằng những ngôn ngữ miêu tả và kể chuyện hết sức chân thật, câu chuyện đã thể hiệnsự cảm thông của tác giả với những con người đang bị rơi vào bước đường cùng của cuộc sống nhưng có khát vọng sống và khao khát hạnh phúc đến mãnh liệt. Chính tinh thần đó của tác giả đã làm nên giá trị nhân đạo của tác phẩm.

Năm Ất Dậu 1945 được ghi vào lịch sử của nước nhà với sự khủng khiếp của nạn đói. Người dân khắp nơi đều chịu cảnh đói quay quắt ấy, người chết đói la liệt, người sống thì xanh xám, dật dờ như những bóng ma. Mẹ con cu Tràng cũng đang chịu cảnh đói cũng với bao người khác trong làng quê ngèo nàn ấy. Gia cảnh của Tràng được hiện lên qua ngòi bút miêu tả của nhà văn thật đáng thương. Căn nhà thì rúm ró trên cái vườn đầy cỏ dại. Cửa nhà là một tấm phên rách. Niêu bát, xống áo vứt bừa bộn cả trên giường, dưới đất. Người phụ nữ cùng đường đã bám lấy Tràng mong có sự thay đổi trong cuộc đời đã nhận ra sự khốn khó của gia đình ấy và nén một tiếng thở dài. Tất cả những nhân vật xuất hiện trong tác phẩm đều rất đáng thương. Tất cả mọi người đang chịu sự đày đọa khủng khiếp của cái đói, họ đang sống giống như một cái xác không hồn. Biết rằng rất đói, nhưng không có cách nào để chống lại cái đói.

Đang lúc khốn khó đến cùng quẫn, được người đàn ông rước về làm vợ, người phụ nữ đáng thương ấy những tưởng sẽ có được một cuộc sống tốt hơn. Khi về đến cổng nhà Tràng thì niềm hi vọng của thi chợt tắt. Chuyện lấy vợ là việc quan trọng của cả đời người thế mà giờ đây có thể nhặt được, nghe mà xót xa và thương cảm cho người phụ nữa ấy. Chuyện lấy chồng của thị nghe có vẻ nực cười, nực cười trong xót xa, không có lễ cưới, không có câu trầu. Ngày mới về làm dâu thị chỉ được ăn nồi cháo cám và nghe tiếng khóc tỉ tê của những gia đình có người chết đói. Nhưng bữa cơm đó cũng rất ấm cúng, chan chứa tình người, niềm hạnh phúc của từng nhân vật được hiện lên trên khuôn mặt và ánh mắt u buồn của họ.

Trong sự nghèo khó đến cùng quẫn, than mình chưa lo xong mà Tràng lại còn đòi lấy vợ. Cách cư xử của bà cụ Tứ với nàng dâu mới khiến người đọc thật xúc động. Nếu với những bà mẹ bình thường khác, bà sẽ phản đối kịch liệt chuyện hai người. Nhưng bà dịu dàng yêu thương gọi nàng dâu mới là "con". Bà đã có những lời nói chất chứa biết bao tình thương đối với đứa con dâu tội nghiệp của mình. Xây dựng hình tượng nhân vật bà cụ Tứ, tác giả đã tạo nên cho câu chuyện một ý nghĩa nhân văn thật cao cả. Chính tấm lòng của bà cụ đã tạo ra hi vọng cho con cháu về một cuộc sống ấm no hạnh phúc.

Sau đêm tân hôn của vợ chồng Tràng, cuộc sống và tâm trạng của mọi người đã có sự thay đổi rõ rệt. Việc Tràng có vợ, không chỉ là niềm vui của gia đình cu Tràng mà cả xóm chợ, bà cụ Tứ như trẻ lại, nhẹ nhõm, tươi tỉnh "rạng rỡ hẳn lên". Vợ Tràng trở thành người đàn bà "hiền hậu đúng mực". Tràng như từ một giấc mộng bước ra. Niềm vui đã đến với mọi người vào cái lúc đói khổ nhất, xóa tan đi cái u ám đang bao trùm khắp xóm làng. Bà cụ Tứ, nàng dâu và cu Tràng đều dậy sớm, dọn dẹp và chuẩn vị cho một ngày mới, với hi vọng sẽ tốt đẹp hơn. Đó là khát vọng về hạnh phúc, về cuộc sống đáng trân trọng của con người

Giá trị nhân đạo của truyện còn nằm ở cuối truyện, đó là hình ảnh vợ Tràng sau khi nghe tiếng trống thúc thuế đã báo tin ở mạn Thái Nguyên, Bắc Giang, người ta không nộp thuế, người ta phá kho thóc của Nhật chia cho người đói. Còn anh cu Tràng thấy trong óc mình "lá cờ đỏ bay phấp phới". Đó là tín hiệu tốt cho cuộc sống ngày mai, đó là sự thắng lợi của cách mạng, sự bùng lên đấu tranh của những con người như vợ chổng Tràng, đem lại sự ấm no hạnh phúc cho muôn dân.

Thông qua việc miêu tả niềm vui khi có được vợ trong hoàn cảnh hết sức khó khăn của những người nông dân nghèo, tác phẩm đã thể hiện được giá trị nhân đạo sâu sắc. Nhà văn đã có sự thấu hiểu và thông cảm cho số phận những người nông dân nghèo một cách sâu sắc, tác giả mới có thể phát hiện được niềm vui nở trên khuôn mặt những con người khắc khổ ấy khi được tận hưởng thứ hạnh phúc đơn sơ giản dị đời thường.