Tiếp cận hệ thống trong nghiên cứu xã hội học y tế
0 Talcott Parsons (1902-1979) đã nổi tiếng với lý thuyết hệ thống của mìnhcũng như với chủ nghĩa cơ cấu chức năng. Các học giả xã hội học đã coi ông là ngườiđại diện cho lý ...
Talcott Parsons (1902-1979) đã nổi tiếng với lý thuyết hệ thống của mìnhcũng như với chủ nghĩa cơ cấu chức năng. Các học giả xã hội học đã coi ông là ngườiđại diện cho lý thuyết này đặc biệt từ khi cuốn “Hệ thống xã hội” của ông ra đời năm1951. Theo ông bất kỳ một hệ thống nào đều có những điểm chung là nhằm đạt đếnmột sự thành công với các yếu tố quyết định: thích nghi - đạt mục tiêu - tích hợp -duy trì khuôn mẫu (1). Bốn yếu tố này có quan hệ tương tác lẫn nhau, nhằm duy trìsự ổn định và trật tự của xã hội. Quá trình tương tác này diễn ra ở cả hai chiều tíchhợp và phân hóa.
Tuy nhiên “hệ thống” là một phạm trù được nhiều học giả quan tâm và bànluận. Học giả Bertalanffy cho rằng: ”Hệ thống là một tập hợp các phân tử nằm trongmối quan hệ nhất định với nhau và với môi trường xung quanh”. Học giả Cagbckuulại cho rằng “Hệ thống là tập hợp có tổ chức, bằng cách nào đó của các phân tử liênhệ lẫn nhau và tạo ra một thể thống nhất trọn vẹn” (3). Học giả Hoàng Tụy cho rằng“Hệ thống là tổng thể gồm nhiều yếu tố bộ phận quan hệ và tương tác với nhau vàvới môi trường xung quanh một cách phức tạp”(4). Học giả Đào Thế Tuấn cho rằng“Hệ thống là tập hợp có trật tự bên trong hay bên ngoài của các yếu tố và liên hệ với nhau (tác động lẫn nhau)”(5). Như vậy, thấy rằng cho dù hệ thống có được xem xétdưới góc độ nào chăng nữa thì tính thống nhất, ổn định, tính chỉnh thể vẫn được xem xét. Ngoài ra có những quan điểm xem xét các yếu tố đó trong mối quan hệ nội tại và có những quan điểm còn xem nó với các yếu tố môi trường.
Ngày nay các học giả đã mở rộng, bổ sung và hoàn thiện khái niệm hệ thốngcũng như lý thuyết hệ thống. Khái niệm lý thuyết hệ thống tổng quát thường đượccác nhà xã hội học sử dụng trong thời gian gần đây. Trong đó hệ thống được hiểu “không phải là tập hợp giản đơn các yếu tố. Hệ thống là cái gì đó lớn hơn số cộng cácyếu tố. Sự liên kết và tương tác theo chiều sâu giữa các yếu tố tạo nên tính trội vàtính nhất thể hóa, nghĩa là tạo ra cái mới. Mặt khác hệ thống là cái gì đó nhỏ hơn số cộng giản đơn các yếu tố“ (2).
- Hệ thống và tiếp cận hệ thống
- Tiếp cận hệ thống trong xã hội học y tế
Xem chi tiết tại đây
