Phân tích hình tượng nhân vật Chí Phèo trong truyện ngắn Chí Phèo của Nam Cao – Văn mẫu lớp 11

Đánh giá bài viết Phân tích hình tượng nhân vật Chí Phèo trong truyện ngắn Chí Phèo của Nam Cao – Bài làm 1 của một bạn học sinh giỏi Văn trường THPT Lê Hồng Phong Nam Định Chí Phèo là nhân vật có tính cách hoàn toàn ngược lại so với những người nông dân khác trong tác phẩm.Hắn không phải là loại chịu nhịn chịu ức hiếp như mọi người.Bởi vậy hắn xuất hiện rất đặc biệt :”hắn vừa đi vừa ...

Phân tích hình tượng nhân vật Chí Phèo trong truyện ngắn Chí Phèo của Nam Cao – Bài làm 1 của một bạn học sinh giỏi Văn trường THPT Lê Hồng Phong Nam Định

Chí Phèo là nhân vật có tính cách hoàn toàn ngược lại so với những người nông dân khác trong tác phẩm.Hắn không phải là loại chịu nhịn chịu ức hiếp như mọi người.Bởi vậy hắn xuất hiện rất đặc biệt :”hắn vừa đi vừa chửi ,bao giờ cũng thế cứ rượu xong là hắn chửi”.

Tiếng chửi của Chí Phèo cũng rất đặc biệt.tiếng chửi của hắn bộc lộ sự căm tức tât cả.,muốn trả thù tất cả.Đầu tiên hắn chửi troi,đời.tiếp theo hắn chửi cả làng Vũ Đại,rồi chửi cả những ai không chửi nhau với hắn.Cuối cùng hắn chửi ngay đứa con mẹ nào đã sinh ra thằng Chí Phèo.

Chí Phèo uống rượu để thoả mãn cảm giác thèm ăn ,thèm uống nhưng chủ yếu là uống rượu để thoát khỏi sụ cô độc trong tâm hồn.,uống vì uất ức tât cả ,vì muốn trả thù tất cả..Nhưng trả thù ai? Đối tượng rất mơ hồ.Vì Chí Phèo luôn say.Nên bị mất ý thức về không gian,thời gian, mất mối quan hẹ giữa người với người,mất cả ý thức làm người.

Sau tiếng chửi Nam Cao mô tả đến ngoại hình của Chí Phèo. Đó là ngoại hình của một Chí Phèo lưu manh”Hắn về lớp này trông khác hẳn.Trông đặc như thằng săng cá,cái đầu thì trọc lóc,cái răng cạo trắng hớn,cái mặt thì đen và rất cơng cơng,hai mắt gờm gờm trông gơm chết..”

Mới ở tù về.công việc đầu tiên sau tiếng chửi là hằn đên nhà Bá kiến rạch mặt nằm vạ Nhưng Bá Kiến là một tên “khôn róc đời”đã sử nhũn vơi hắn sau đó hắn đã trở thành tay say cho Bá Kiến.Từ đó trở đi hắn luôn triền miên trong những cơn say..Hắn ăn trong lúc say, ngủ trong lúc say,tỉnh dậy vẫn còn say và làm bất cứ điều gì mà Bá Kiến muốn.”Có lẽ hắn không biết rằng hắn là con quỷ của làng Vũ Đại,để tác quai tác quái cho bao dân làng.Hắn đâu biết hắn đã đập phá bao nhiêu cơ nghiệp,đập nát bao nhiêu cảnh yên vui,làm chảy máu và nước mắt bao nhiêu người lương thiện”

Bọn phong kiến đã lợi dụng sự uất ức muốn trả thù của Chí Phèo,và bản năng thèm ăn ,thèm uống của y để đưa y vào những hành động phá hoại.Đôi tượng trả thù của Chí Phèo là không xác định,nên hầu hết những việc mà Chí Phèo làm gây đau khổ cho người dân lương thiện.Vì vậy nhân dân đã xa lánh Chí Phèo,bọn thống trị thì lợi dụng Chí Phèo.Do đó Chí Phèo lại càng cô độc.,không được coi là con người trong cộng đồng Vũ Đại

Có thể nói chính vì chính sách cai trị dã man của bọn thống trị mà cụ thể là bọn tay sai như Bá Kiến,LC là nguyên nhân đầu tiên đẩy Chí Phèo vào con đường lưu manh.

Nhưng chúng ta đã biết rằng Chí Phèo vốn sinh ra không phải là một kẻ lưu manh: Hắn ra đới trong một cái lò gạch cũ bỏ không”một anh đi thả ống lưon một buổi sáng tinh mơ, đã thấy hắn trần truồng,xám ngắt trong một cái váy đụp “ Tuy sinh ra trong một hoàn cảnh khổ đau,bị bỏ rơi không cha không mẹ,không họ hàng thân thích,nhưng Chí Phèođã được hàng xóm chấp nhận.Bà goá mù bán hắn cho một bác phó cối không con,bác phó cối chêt hắn đi ở cho hêt nhà nay đến nhà khác.Hắn bỏ sức lao động để nuôi sống bản thân mình. Năm hai mươi tuổi hắn làm canh điền cho nhà Lý kiến.Hắn đã từng ao ước co một gia đình nho nhỏ,chông cuốc mướn ,cày thuê,vợ dệt vải.Khá giả thì mua dăm ba sào ruộng làm”Hắn là một người có tự trọng và có nhân cách:Khi được bà Ba vợ của Bá kiến gọi lên bóp tay bóp chân hắn cảm thấy nhục nhã chứ có yêu đương gì.Mặc dù hắn biết”hai mươi tuổi người ta không là gổ đá nhưng cũng không hoàn toàn là xác thịt”Nhưng Chí đã biết thế nào là tình yêu thật sự và thế nào là sự lợi dụng.Có thể nói Chí là một con người thật sự theo đúng nghĩa là một con người,là một con người bình thường như bao con người khác.Đều có những mơ ước bình dị,đều có những khao khát bình dị đáng cho mỗi chúng ta tôn trọng và quý mến.

Nhưng trong xã hội cũ người nông dân vốn khó được sống lương thiện”Vì ghen với anh canh điền khoẻ mạnh,Bá Kiến đã đẩy Chí đi tù.Ở nhà tù ra hắn trở thanh một tên lưu manh.Khi trở thành một Chí Phèo lưu manh ta vẩn thấy trong Chí thấp thoáng có một Chí Phèo lương thiện.Đó chính là lúc Chí Phèo mềm lòng trước sự đối đãi “nhũn” của tên Bá Kiến.Hay khi chẳng ai dám đi qua nhà hắn vì sợ thì khi Thị Nở đi ngang qua hắn không hề gây sự.Đã thế Thị Nở còn xin cả lửa và cả rượu để bóp chân hắn cũng không gây sự mà “lè nhè chỉ cho thị chai rượu dưới chân giường”và bảo để yên cho hắn ngủ”Những lúc ấy thấy Chí Phèo thật hiền

Gặp Thị Nở ,Chí Phèo như được bừng tỉnh sau một cơn say dài. Thị Nở vốn là một ngươi phụ nữ xấu xí,đã xấu lại còn bị dở hơi.Thị cũng bị mọi người xa lánh.Vì thế mà đã ngoài ba mươi tuổi Thị vẫn chưa có một mối tình vắt vai.Thế nhưng chính con người xấu xí ấy lại có một vị trí rất quan trọng đối với Chí Phèo.Sau một đêm ăn nằm với Thị Chí Phèo dường như thay đổi hẳn,có lẽ đây là lần đầu tiên hăbs nghe được âm thanh của cuộc sống – cái âm thanh bình thường mà hằng ngày ai cũng nghe thấy.,nhưng đối với CH đây là lần đầu tiên Chí nghe thấy kể từ khi Chí đi tù về.Bởi có lúc nào Chí tỉnh để mà nghe thấy chúng. “Nhưng bây giờ thì hắn tỉnh…hắn bâng khuâng, lòngmơ hồ buồn”.Tự dưng hắn thấy sợ sự cô độc và sự gia mua biết bao .Có lẽ đây là cảm giác thật lạ trong lòng của CHÍ,lòng CHÍ như xao động với nhữngcảm giác lạ này.CHÍ nảy lên trong lỏng một khao khát mãnh liệt về cuộc sống,chí lại nhớ đến ngàyn xưa-cai ngày chí còn trẻ với biết bao mơ ươc bình dị.Thị Nở đến và mang cho CHÍ một bát cháo hành bốc hơi,Chí vô cùng cảm động và khóc-khóc cho cái hạnh phúc đầu tiên khi được hưởng thụ theo cung cách của một tổ ấm gia đình”lần đầu tiên Chí Phèo mắt ươn ướt va cái cười nghe thật hiền”. Trời ơi! Hắn hèm lương thiện,hắn muốn làm hoà với mọi người biết bao!.Thị Nở sẽ mở đường cho hắn” Thị Nở như một chiếc đũa thần tình yêu đã gõ vào Chí Phèo, thổi lên một ngọn lủa nhân văn ấm áp kéo Chí Phèo ra khỏi u mê.. Lúc này đây chính Thị cũng như quên đi những thứ ràng buộc hàng ngày ,quên một bà cô già khó tính, quên công việc ở nhà,quên đi những hà khắc của xã hội phong kiến.,cứ như vậy trong măn ngày Thị luôn ở bên Chí..Được ở bên Thị và được sự săn sóc của một người đàn bà,Chí cảm nhận được một tình yêu thật sự,Chí thốt lên những câu thật đáng yêu”giá cứ như thé này mãi thì thích nhỉ”,hay là mình sang ở với tớ một nhà cho vui”.Có thể nói Chí đang bước những bước chập chững về với cõi người.Đến lúc này chúng ta cũng như cảm thấy vui lên vì Chí đã thay đổi,thế nhưng niềm vui ấy cua Chí không đươc bao lâu.Đến ngày thứ sáu,Thị Nở bổng bừng tỉnh và nhớ ra là mình vẫn còn mmột bà cô cần hỏi ý kiến.Thị bảo Chí”dừng yêu”để về xin phép cô mình.Chí nuôi hi vọng sẽ được sự đồng ý.,nào ngờ………”Ai đời ba mươi tuổi mà con đòi đi lấy chồng,mà lấy ai kia chứ.Ai lai lấy một thằng chỉ có một nghề là đi rạch mặt ăn vạ”Thế là CHÍ đã bị tan vỡ một giấc mộng trở về với cuộc sống đời thường vốn bình dị với bao nguời mà sao với Chí nó lại xa vời đến thế.Sự ngăn cản của bà cô Thị Nỏ đó chính là hiện thân của mốt sợ giây vô hình ngăn cản Chí-đó là sợi dây của sự thành kiến của con nguời lúc bấy giờ.Có thể nói con người trong xã hội thực dân phong kiến ngoài những áp bức của bọn cường hào làm cho con người không ngốc đầu lên được,con người còn bị chết đi về mặt tâm hồn bởi sự xa lánh,sự thành kiến về những điều mà theo họ xấu xa không thể tha thứ hay hoà nhập.

Thế là Chí lại rơi vào một bi kịch tâm hồn đau đớn.Bi kịch của một người bị cự tuyệt quyền làm người.Chí Phèo lại uống rượu nhưng mà lạ thật càng uống lại càng tỉnh.Trong hơi rượu cứ thoang thoảng mùi cháo hành,hắn lại ôm mặt khóc rưng rức,và xách dao ra đi, vừa đi vừa chửi như mọi lần.Trong đầu hắn là đến nhà bà cô Thị Nở để trả thù.Thế nhưng không hắn lại xách dao đến nhà Bá Kiến.Tại sao lại như vậy? Phải chăng Chí đã nhận ra được kẻ thù đích thực cuả mình.Và Chí đã đến nhà Bá Kiến dõng dạc nói lớn”tTao muốn làm người lương thiện”.Trước giọng cười ha hả của Bá Kiến Chí noi:Không được! Ai cho tau lương thiện!Làm thế nào cho mất những mảnh chai này”.Và chỉ còn một cách, thế là hắn rut dao ra đâm chết Bá Kiến và sau đó tự kết liễu cuộc đời mình.

Vì ý thức nhân phẩm của mình Chí Phèo không bằng lòng với cuộc sống của một con quỹ dữ.Nam Cao đã thấy được điều đó trong sâu thẳm con người Chí- thấy được bản chất tốt đẹp của người nông dân mạc dù bị lưu manh hoá về ngoại hình nhưng nội tâm của họ lai là một người nông dân lương thiện hiền lành hơn bao giờ hết.

Như vậy hình ảnh cuối cùng của Chí Phèo là hình ảnh của một con người cô độc nhưng dũng cảm lao vào cái chết để đòi sự sống. Mặc dù đó là một sự manh động,hình ảnh Chí Phèo là một tấm bi kịch đau đớn của con người cùng khổ bị xã hội ruồng bỏ đẩy xa loài người,không cho làm người.Dưới vực thẳm của tội lỗi con người ấy cố gắng tìm về chính mình,nhưng kết thúcv là cái chết ,chết thê thảmtên ngưởng cửa của đường về và treo ở đó một khát vọng không thể đạt tới.Qua tiếng kêu của Chí Phèoc chứng tỏ con người ấy không hoàn toàn là con vật,con người u mê tối tăm, độc ác,không hoàn toàn chịu làm tay sai cho giai cấp thống trị .Cái chết của chứng tỏ chế độ cũ đã tạo ra cho cuộc đời của người nông dân không thể về với lương thiện.Với tiếng kêu của Chí Phèo thúc giục con người làm thế nào để thay đổi xã hội loài người ngày càng tốt đẹp và công bằng hơn.

Phân tích hình tượng nhân vật Chí Phèo trong truyện ngắn Chí Phèo của Nam Cao – Bài làm 2

Trước Cách mạng tháng Tám, số phận người nông dân là mối quan tâm hàng đầu của dòng văn học hiện thực phê phán. Ngô Tất Tố có Tắt đèn với chị Dậu, Nguyễn Công Hoan có Bước đường cùng với anh Pha,… Và đặc biệt là Nam Cao với hàng loạt tác phấm xuất sắc về người nông dân Việt Nam trước Cách mạng. Trong đó nối lên hình tượng Chí Phèo trong tác phấm cùng tên. Hình tượng nhân vật này đã đế lại trong lòng người đọc nhiều cảm nhận sâu sắc.

Chí Phèo là ai? Mở đầu tác phẩm, Nam Cao đã giới thiệu nhân vật của mình một cách độc đáo. Nhà văn đế Chí Phèo hiện lên trong bộ dạng của một kẻ say rượu: “Hắn vừa đi vừa chửi”. Mà hắn chửi mới lạ lùng và ngoa ngoắt làm sao: “Hắn chửi trời, chửi đời, chửi cả làng Vũ Đại, chửi cả những ai không chửi nhau với hắn”. Không lạ sao được bởi khi chửi người ta thường phải hướng tới một đối tượng cụ thể đằng này hắn hướng tới tất cả cuộc đời này, trời đất này. Lạ lùng hon nữa, đây không phải là lần đầu tiên hắn chửi bỏi “Bao giờ cũng thế, cứ rượu xong là hắn chửi”. Vì sao hắn lại đến nông nỗi ấy? Nhân vật của Nam Cao vừa mới xuất hiện đã trở thành một ấn số khiến người đọc tò mò đoán định: con người ấy không tạo được chút cảm tính nào, song lại gieo vào lòng người một niềm xót xa – hắn anh ta phải có nỗi niềm khố đau nào đó mới đến nỗi dùng rượu đế hủy hoại thân xác, những tiếng chửi đời ngoa ngoắt kia cũng nói lên một điều rằng chủ nhân của nó đã bị mất hết niềm tin vào cuộc đời, vào con người trên thế gian này. Người đọc tò mò đọc tiếp trang truyện và quả thực, cuộc đời Chí Phèo hiện lên như một cuốn phim bi thảm.

Chí vốn là đứa trẻ bị bỏ rơi một cách tàn nhẫn, sự ra đời của hắn không được ai mong đợi. Nói trắng ra, hắn là một đứa con hoang, cha hắn không thừa nhận, mẹ hắn bỏ lại hắn ở cái lò gạch hoang mặc cho sống chết. Vậy là chỉ có cái lò gạch hoang là đón đợi hắn mà thôi. Khi Chí xám ngắt trong chiếc váy đụp thì những người nông dân nghèo khố đã nhặt hắn. Ban đầu là một anh đi thả ống lươn. Sau đó là một bà góa mù rồi bác phó cối. Khi bác phó cối chết, Chí Phèo thành đứa trẻ bơ vơ muốn có miếng ăn Chí phải đi hết nhà này đến nhà khác, nghèo khố và bẽ bàng. Đời hắn bọt bèo, lênh đênh, tội nghiệp chẳng khác chi một thử cỏ dại trôi dạt hết góc này đến xó nọ. Âu đó cũng là tình cảnh chung của số phận người nông dân trước cách mạng, đời họ cũng dập dềnh theo những phen phiêu tán li gia. Kẻ đi ở đợ, người buôn thúng bán mẹt nay đây mai đó, cực nhục hon phải tha hương cầu thực ở xứ người.

Đen năm mười tám đôi mươi, số phận đưa đấy Chí tới gia đình lí Kiến. Đen cửa nhà giàu tưởng kiếm được bát cơm manh áo ai ngờ lại gặp địa ngục trần gian. Bởi cái con vợ ba “quỉ cái” của lí Kiến cứ bắt hắn bóp chân khêu gợi những chuyện dâm dạt. Hắn vùng vằng: tuy còn trẻ nhưng hắn cũng phân biệt được đâu là tình yêu chân chính đâu là thói dâm dục xấu xa. Sự cám dỗ đó không làm bản chất của Chí bị bôi nhọ. Chí thực sự là chàng trai tự trọng, lương thiện. Suy cho cùng đó là bản chất tốt đẹp của người nông dân xưa, chất phác, thật thà và đầy tự trọng. Đọc đến đây, người đọc khó có thế quên hình ảnh chị Dậu của Ngô Tất Tố cầm nắm giấy bạc ném vào mặt tên quan bỉ ổi, đê tiện. Hay gần gũi hơn là một nhân vật của chính Nam Cao, lão Hạc, lòng tự trọng đã khiến lão từ chối “gần như là hách dịch” mọi sự giúp đỡ của mọi người, và cuối cùng lão đã dùng cái chết để bảo toàn lòng tự trọng cao quý nơi con người mình.

Ớ Chí Phèo, bản chất lương thiện ấy bị cái xã hội tăm tối ra sức hủy diệt. Nhà tù thực dân đã tiếp tay cho tên cường hào lí Kiến bắt giam Chí, biến hắn từ một người lương thiện thành con quỉ dữ.

Sau bảy, tám năm ở tù về Chí trở thành một con quỉ dữ đáng sợ “cái đầu thì trọc lốc”, "răng cạo trắng hớn", “trông gớm chết”. Trên người hắn xăm đầy những hình thù quái dị – bản chất của hắn năm xưa đã biến mất. Bây giờ hắn là một kẻ ác chỉ biết làm việc ác. Nhà văn đã dùng đến hai lần từ “gớm chết” để bày tỏ sự kinh hãi và cũng là đế khu biệt hắn với nhũng người dân lương thiện trong cái làng này. Sự lưu manh của Chí thể hiện cụ thế ngay trong nhừng hành động thường nhật. Mua rượu không được hắn đốt quán, hắn lấy mảnh chai rạch mặt ăn vạ kêu làng… Hắn càng ác và đáng sợ hon khi rơi vào tay bá Kiến rồi trở thành công cụ đắc lực cho hắn. Chỉ cần bá Kiến quăng cho vài hào hắn có thế đâm chém bất cứ ai, làm tất cả những gì người ta sai. Càng ngày Chí càng trượt dài trên còn đường tội lỗi lưu manh.

Ở đây, với đặc điểm này của Chí Phèo, Nam Cao đã có một phát hiện mới trong đời sống người nông Việt Nam trước Cách mạng. Neu chỉ dừng lại ở việc miêu tả đòi sống khốn cùng, quẫn bách, nỗi cực nhục bọt bèo của người nông dân thì đã có Tắt đèn, đã có Bước đường cùng,… Nhưng cái mới của Nam Cao là đã chỉ ra con đường bị lưu manh hóa về bản chất của người nông dân. Họ vốn chất phác, thật thà, lương thiện và đầy tự trọng. Có những người cả cuộc đời không ra khỏi lũy tre làng thì làm sao có thể hại làng hại nước? Song nhà văn bằng ngòi bút sắc sảo, tỉnh táo đã vạch ra thủ phạm của tội ác đứng sau mỗi con quỷ lương tâm của người nông dân. Đó là những thủ đoạn đê tiện của bọn cường hào địa phương kết hợp với chào hà khắc, tàn bạo của chính quyền thực dân. Chính chúng đã tẩy não, đã nhào nặn lại và rồi bôi bẩn những tâm hồn vốn rất mong manh, lương thiện.

Sông, cái tốt đẹp thuộc về bản chất xưa kia ở Chí Phèo như một tiềm thức sâu xa, nó giống như mặt trời có thế bị che mờ nhưng sẽ không bao giờ nguội tắt. Sau giấc ngủ dài mê man, nó cựa quậy, động đậy đòi tỉnh giấc. Nó thúc giục Chí Phèo trở thành người lương thiện.

Cuộc gặp gỡ với Thị Nở đã mở ra một bước ngoặt lớn lao trong cuộc đời Chí Phèo. Thị Nở chẳng khác nào ánh trăng mát lành của đêm ấy. Tình thương của Thị Nở chang khác nào dòng sông lấp lánh dưới ánh trăng gợi biết bao tình. Điều đó đã thức dậy cái bản chất lương thiện trong Chí làm nó sống lại và thực sự sống lại trong kiếp sống con người. Tình thương quả là một thứ biệt dược, nó có thế khôi phục, chữa lành cả những vết thương bị nhiễm trùng nặng nhất. Đoạn văn viết về sự thức tỉnh của Chí Phèo sau khi gặp Thị Nở tràn đầy chất thơ. Thị Nở đã làm sống lại trong Chí sự tụ’ ý thức về mình. Chí Phèo sống lại với mong ước “một gia đình nhỏ”, “chồng cày thuê cuốc mướn, vợ dệt vải quanh năm, hai đứa bỏ vốn nuôi con lọn”. Sau bao nhiêu năm, hôm nay Chí lại nghe “tiếng chim hót ngoài kia vui vẻ quá” hay “tiếng những người đi chợ về hỏi nhau: Hôm nay vải mấy xu hả dì?” Nhũng âm thanh ấy hôm nào chả có? Nhưng hôm nay Chí mới nghe thấy bởi hôm nay Chí mới bừng tỉnh, mới thiết tha hướng về cuộc sống. Bát cháo hành Thị Nở đem đến làm Chí cảm động “Mắt ươn ưót nước” và “hắn cười thật hiền”. Rồi hắn muốn hướng về tương lai, một tương lai bình dị: mái ấm gia đình. Nước mắt, lại là nước mắt đàn ông, Nam Cao từng gọi đó là “lăng kính biến hình của vũ trụ”. Ta có cảm giác giọt nước mắt kia, nụ cười thật hiền trên môi Chí kia đã cuốn đi, đã xua tan quá khứ tối tăm, u ám của hắn. Có lẽ chính giọt nước mất và nụ cười ấy của Chí Phèo Thị Nở đã có khi thầm nghĩ: “Có lúc hắn hiền như đất”. Rồi hắn nói với Thị Nở: “Cứ thế này mãi thì thích nhỉ… hay là mình sang ở với tớ một nhà cho vui”. Hắn khát khao muốn trở về thế giói người lương thiện: “Trời ơi hắn thèm lương thiện, hắn muốn làm hòa với mọi người biết bao, Thị Nở sẽ mở đường cho hắn".

Chính những trang văn trên đã làm sáng bừng cho câu chuyện và sáng bừng lên quãng đòi trôi nổi, tăm tối của Chí Phèo. Chưa khi nào từng cử chỉ, hành động, câu nói của anh khiến ta cảm động như thế. Chúng thể hiện một điều rằng: lần đầu tiên trong đời Chí Phèo gặp được lí tưởng, mục đích sống của đời mình. Nó nằm ở nơi người đàn xấu xí cả xã hội chê bai, xa lánh. Ước mơ giản dị, mong manh của hắn có thế làm bất kì ai cũng phải giật mình nhìn lại những gì mình đang có đế nâng niu và thấy trân trọng nó hon.

Nhưng bi kịch đời Chí chưa dừng lại ở đó, Thị Nở đã tù’ chối “lời cầu hôn” của hắn bởi bà cô Thị không cho phép cháu bà lấy một thằng “chỉ có độc một cái nghề rạch mặt ăn vạ”. Ta không trách bà cô Thị Nở, đó cũng là cách nhìn của những người trong xã hội đối với Chí Phèo. Tất cả đã coi hắn là con quỉ dữ không ai còn tin hắn, hắn đã bị cả xã hội cự tuyệt. Chí Phèo “ôm mặt khóc rưng rức”. Hắn rơi vào bi kịch tuyệt vọng muốn làm người mà không ai công nhận. Thế là hắn tìm đến rượu “hắn càng uống càng tỉnh” hắn cứ uống cho đến lúc say mềm lại vác dao vừa đi vừa chơi. Hắn giao tiếp với đời bằng tiếng chửi, còn đời trả lời hắn bằng tiếng chó sủa inh ỏi làng nước. Vậy là đã rõ, đời hắn đã đi vào hồi kết, kiếp hắn cũng chỉ là kiếp chó mà thôi. Mồm thì chửi cô cháu nhà Thị Nở nhưng chân thì đưa hắn đến nhà bá Kiến. Đoạn văn được Nam Cao mô tả vô cùng tinh tế và họp lý. Lúc này, Chí Phèo vừa tỉnh lại vừa say, say để lẩm bẩm giết chết “con khọm già” nhà Thị Nở, tỉnh đế đến nhà bá Kiến đi theo thói quen của tiềm thức sâu xa như một tất yếu. Đen nhà bá Kiến Chí Phèo không xin tiền mà đòi “làm người lương thiện”. Rõ ràng, lúc này hắn đã thấm thìa tình trạng tuyệt vọng vô phương cứu chữa của đời mình. Hắn hét lên: “Ai cho tao lương thiện?”. Câu hỏi của Chí Phèo cũng là câu hỏi của thời đại. Chang ai trả lời hắn bởi đó là “Một câu hỏi lớn không lời đáp” đớn đau đến vô cùng. Câu hỏi làm người đọc như lên một niềm cảm thương sâu sắc đối với những kiếp người bất hạnh không biết đi đâu về đâu trong cái xã hội ngục tù tăm tối ấy. Tuyệt vọng, Chí lao vào đâm chết bá Kiến và tự kết thúc cuộc đời mình.

Để Chí Phèo chết Nam Cao đã thế hiện được nhiều ý tưởng sâu xa góp phần tạo nên giá trị hiện thực của tác phẩm. Chí Phèo chết đã trở thành một bản án tố cáo xã hội đương thời, một xã hội phi nhân nghĩa đã tước bỏ quyền sống quyền làm người của những người dân lương thiện. Chí chết cũng có nghĩa là anh ấy không chịu quay lại con đường lưu manh, không chịu sống kiếp sống con vật chuyên làm kẻ ác. Anh ấy thà chết chứ không chịu từ bỏ khát vọng hoàn lương. Đó là sự cảm thông và cũng là niềm tin của Nam Cao vào bản chất tốt đẹp của con người.

Khi miêu tả bi kịch trong số phận của Chí Phèo, Nam Cao đã đi sâu giải thích những nguyên nhân tạo nên một mạch của bi kịch ấy. Trong đó có nguyên nhân khách quan, xã hội nửa thực dân nửa phong kiến đã đấy con người vào vòng sa ngã. Cũng có nguyên nhân chủ quan bởi bản thân nhũng người nông dân cùng cảnh ngộ lại quay lung vào nhau, phủ nhận nhau, nhìn nhau bằng con mắt đầy định kiến, tiêu biếu là bà cô Thị Nở. Bị xua đuối, đè nén, những người như Chí đến lúc này đã quay lại chống trả (dẫu sự chống trả vô cùng tiêu cực, nhưng họ còn biết làm gì hon?) bằng con đường lưu manh. Hon nữa, Nam Cao còn nhắc đến Năm Thọ, Binh Chức với tư cách là những “vị tiền bối”, họ hàng gần xa với Chí Phèo. Ket thúc tác phẩm, Nam Cao để Thị Nở nhìn nhanh xuống cái bụng và thấp thoáng hình ảnh “cái lò gạch cũ” hiện ra vắng người qua lại. Rất có thể một Chí Phèo con sẽ ra đời để nối nghiệp bố. Hình tượng Chí Phèo được Nam Cao khắc hoạ thành công và khái quát thành quy luật bản chất của xã hội. Vậy muốn chấm dứt bi kịch của Chí Phèo cần phải tiêu diệt xã hội ấy đi. Đây chính là chiều sâu trong ngòi bút Nam Cao trong miêu tả hiện thực xã hội.

Hình tượng nhân vật Chí Phèo đế lại trong lòng người đọc nhiều niềm xúc động và lòng cảm thông sâu sắc đối với nhũng kiếp người tàn tạ trước Cách mạng tháng Tám. Cùng với những chị Dậu, anh Pha, lão Hạc,… hình tượng nhân vật Chí Phèo khẳng định tính tất yếu phải có một cuộc cách mạng dân tộc và cách mạng giai cấp đế đòi lại quyền sống cho người dân Việt Nam khi đó. Cho đến ngày nay, những nhân vật văn học ấy vẫn là những lời nhắc nhở, cảnh tỉnh chúng ta phải biết yêu hon, trân trọng hon hạnh phúc mình đang có và ra sức cống hiến xây dựng cuộc đời tươi đẹp này.

Phân tích hình tượng nhân vật Chí Phèo trong truyện ngắn Chí Phèo của Nam Cao – Bài làm 3

Chí Phèo – một tấn bi kịch của một người nông dân nghèo bị tha hóa trong xã hội cũ, một con người điển hình. Bản chất của Chí Phèo là một con người lương thiện, luôn khao khát được sống như một người bình thường, muốn sống lương thiện nhưng lại bị xã hội lúc bấy giờ biến thành con quỷ dữ của làng Vũ Đại. Bi kịch này bắt đầu diễn ra trong nội tâm Chí Phèo khi hắn gặp Thị Nở với “bát cháo hành”. Chính tình yêu Chí Phèo – Thị Nở đã đánh thức con người lương thiện của hắn. Hay nói cách khác chính sự xuất hiện của Thị đã cứu Chí Phèo thoát khỏi tấn bi kịch đó dù chỉ là trong phút chốc

Chí Phèo là kiệt tác của Nam Cao. Trên cơ sở người thật, việc thật ở quê mình, tác giả đã hư cấu, sang tạo nên bức tranh hiện thực sống động về xã hội nông thôn Việt Nam trước CMT8 với tất cả sự tăm tối, ngột ngạt cùng bao nhiêu bi kịch đau đớn, kinh hoàng… Dù có được đặt tên là Cái lò gạch cũ, Đôi lứa xứng đôi hay Chí Phèo thì tác phẩm ấy vẫn được nhận ra bởi giá trị hiện thực và nhân đạo vô cùng to lớn của nó.

Nhân vật chính Chí Phèo là đại diện điển hình cho bi kịch của những người nôn dân bị tha hoá trong xã hội cũ. Nhưng những cảnh ngộ cùng quẫn, bi đát trong cái xã hội ấy đã không thể làm cho những người dân quê khốn khổ như Chí Phèo mất đi niềm khao khát được sống tốt đẹp và lương thiện. Trong con người họ lúc nào cũng luôn âm ỉ một sự phản khánh vô cùng mạnh mẻ.

Một chút về Chí Phèo, ta có thể thấy hắn là một đưa con rơi, ra đời trong cái lò gạch cũ, lớn lên bằng tình thương bố thí của những người nghèo. Khi lớn lên làm canh điền trong nhà Bá Kiến lại bị vợ ba Bá Kiến gọi lên “bóp chân”; Bá Kiến sanh long ghen tuông nên đưa đi tù. Thời gian sau, Chí Phèo lại trở thành “con quỷ dữ của làng “Vũ Đại” tác oai tác quái dân lành. Chí Phèo chìm trong cơn say, chỉ có một lần hắn tỉnh thật sự vào một buối sáng (đã được Thị Nở đánh thức). Nhưng rồi tình yêu bị đổ vỡ. Bế tắc, đi tìm lương thiện, hắn giết Bá Kiến rồi tự giết mình. Chí Phèo chết nhưng chưa hết truyện. Thị Nở “nhìn nhanh xuống bụng” và “và thoáng hiện ra cái lò gạch cũ”. Một “Chí Phèo con” sắp ra đời. Cách sắp xếp khá tinh tế độc đáo. Cứ mỗi lần Chí Phèo ngoi lên thì lại bị cuộc đời này đè xuống. Khiến người đọc phải theo dõi liên tục không thể rời được.

Hay cho Nam Cao khi xây dựng được một chiều diễn biến tâm lý nhân vật thật xuất sắc. Ta có thể nhận thấy dễ dàng nhất ở đoạn Chí Phèo mở mắt thì trời đã sang… Một lần hắn tỉnh. Những thanh sắc cuộc sống “mặt trời chắc đã cao”, “tiếng chim ríu rít” lại hiện lên mặc dù hắn đang ở trong cái lều ẩm thấp. Lần đầu tiên hắn tỉnh, và cũng là lần đầu tiên hắn có những rung động với trước cuộc sống. Hắn nghe “tiếng cười nói của những người đi chợ”, “nghe tiếng thuyền chài gõ mái chèo đuổi cá”.

– Rồi những kỉ niệm xưa lại hiện về. Có lần hắn ước ao “một gia đình nho nhỏ. Chồng cày thuê cuốc mướn, vợ dệt vải…mặc dù chỉ là mơ hồ.

– Từ đấy hắn cảm thấy buồn cô độc.

+ Cái diễn biến tâm lí của một con quỷ đang hướng về lương thiện.

Trong truyện ngắn Chí Phèo , quá trình bị cự tuyệt quyền làm người thật ra đã bắt đầu từ lâu, diễn ra đồng thời với quá trình bị tha hoá. Tiếng chửi ngay từ đầu tác phẩm đã thể hiện điều đó.Chí cất lên tiếng chửi trời, chửi đời, chửi làng xóm, tất cả mọi người – những kẻ không chửi lại, cả những kẻ đã đẻ ra hắn. Tiếng chửi ấy như là tiếng hát để được giải thoát, vu vơ, ngân ngơ của một thằng say. Vậy mà nó thật trừu tượng mà cụ thể, xa đến gần, có thứ tự và vô cùng văn vẻ. Tiếng chửi là khao khát được giao tiếp với đời dù là hình thức giao tiếp hạ đẳng nhất .nhưng nó lại không được ai đáp lại cả. Nhưng phải từ khi gặp Thị Nở, tức là từ khi Chí Phèo thức tỉnh, bi kịch mới thật sự bắt đầu. Chí Phèo ngạc nhiên ,xúc động khi Thị Nở bê bát cháo hành sang cho Chí Phèo. Hương vị cháo hạnh là hương vị của tình yêu chân thành, hạnh phúc giản dị mà to lớn. Rồi liên tiếp, Chí Phèo đều cảm thấy hơi cháo hành thoang thoảng trong mũi. Lần đầu là khi Thị từ chối, hắn nghĩ ngợi một tí, rồi hình như hiểu, hiểu mình đã có quá nhiều tội lỗi, ngẩn người ra để tự hổi làm sao để trở lại làm một con người bình thường?! Lần thứ hai là lần quyết định hành động, hắn uống thật nhiều rượu nhưng càng uống lại càng tình, tình ra lại buồn, lúc đó hơi cháo hành lại thoang thoảng xuất hiện, đó là ý nghĩa biểu trưng, hắn lại nghĩ đến Thị, phân vân giữa việc làm người và một con quỹ, đó chính là ước mơ lương thiện, làm một con người như mọi người! Rồi đến lúc gặp mặt Bá Kiên, những hành động đó mới là tư thế làm người cuối cùng trước khi chết của Chí Phèo.

Một Chí Phèo tỉnh đã giết chết 1 Chí Phèo say. Chí Phèo bằng xương, bằng thịt đã chết nhưng còn lại trong lọng người đọc là Chí Phèo đòi quyền sống, đang dõng dạc đòi làm người lương thiện. Như vậy, khi ý thức nhân phẩm đã trở về, Chí Phèo không bằng lòng sống như trước nữa. Và CP chết trong bi kịch đau đớn, chết trên ngưỡng cửa trở về cuộc sống. Đây không thể là hành động lưu manh mà là sự vùng lên tuyệt vọng của người nông dân khi thức tỉnh cuộc sống. Mang đậm giá trị tố cáo rất cao, lên án giai cấp phong kiến thống trị tha hoá, những bị kịch như vậy sẽ còn tiếp diễn…

Phân tích hình tượng nhân vật Chí Phèo trong truyện ngắn Chí Phèo của Nam Cao – Bài làm 4

Phân tích hình tượng nhân vật Chí Phèo trong truyện ngắn Chí Phèo của Nam Cao – Bài làm 5