Những phụ nữ đầu tiên đoạt giải Nobel là ai?

Nguồn: “Who were the first women to win Nobel Prizes?”, History.com (truy cập ngày 6/10/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Lê Hoàng Giang

Khi nhắc đến những người lập kỷ lục trong lịch sử giải Nobel, Marie Curie nổi bật hơn bất kỳ ai khác. Nhà khoa học Pháp gốc Ba Lan này là phụ nữ đầu tiên giành giải Nobel chung (giải Nobel Vật lý năm 1903, cùng với chồng bà là Pierre và nhà khoa học Pháp Henri Becquerel, vì những nghiên cứu tiên phong của họ về phóng xạ) và cũng là người phụ nữ đầu tiên giành giải Nobel cá nhân (giải Nobel Hóa học năm 1911, vì phát hiện ra các nguyên tố radium và polonium). Như vậy bà là người duy nhất từng giành giải Nobel trong 2 ngành khoa học khác nhau. Nhưng chưa hết, gia đình bà có tới bốn người từng giành giải Nobel. Ngoài chồng bà là Pierre, con gái và con rể bà đã cùng giành giải Nobel Hóa học năm 1935, còn một người con rể khác của bà từng là giám đốc Quỹ Nhi Đồng Liên Hợp Quốc UNICEF khi tổ chức này giành giải Nobel Hòa bình năm 1965.

Người phụ nữ đầu tiên giành giải Nobel Hòa bình là Nữ Nam tước Bertha Sophie Felicita von Suttner, nhũ danh Nữ Bá tước Kinsky von Chinic und Tettau vào năm 1905. Von Suttner là tác giả của một tiểu thuyết phản chiến có ảnh hưởng lớn và có vai trò hàng đầu trong việc thuyết phục ông trùm thuốc nổ Alfred Nobel thêm một giải thưởng Hòa bình vào chúc thư của ông. Người phụ nữ đầu tiên giành giải Nobel Văn chương là tiểu thuyết gia Selma Lagerlöf, tác phẩm nổi tiếng nhất của bà là câu chuyện về một chú bé bay vòng quanh Thụy Điển trên lưng một con ngỗng. Người phụ nữ đầu tiên giành giải Nobel Y học là Gerty Theresa Cori, người đã chia sẻ giải này vào năm 1947 vì khám phá ra cách cơ thể sử dụng chất glycogen có nguồn gốc từ đường làm nguồn năng lượng.

Người phụ nữ đầu tiên giành giải Nobel Kinh tế là Elinor Ostrom, người đã đồng nhận giải này năm 2009 nhờ những phân tích đột phá của bà về tài sản công cộng. Việc phụ nữ đầu tiên giành được giải Nobel Kinh tế muộn như vậy một phần là vì đến năm 1969 giải thưởng này mới được tạo ra. Tổng cộng, tính đến ngày 6/10/2015 đã có 46 người phụ nữ được trao tặng giải Nobel[1].

—————-

[1] Số liệu năm 2015 được cập nhật tại địa chỉ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/lists/women.html (truy cập ngày 6/10/2015).