Những câu ca dao đặc sắc về ẩm thực dân tộc

Anh đi anh nhớ quê nhà

Nhớ canh rau muống, nhớ cà dầm tương.

Thanh trì có bánh cuốn ngon

Ăn vào mát ruột mắn con chồng chiều.

• Hình ảnh con gà trong ca dao – tục ngữ Việt Nam

Cốm Vòng thơm mãi bàn tay

Đi xa Hà Nội nhớ ngày cốm thơm.

Thịt mỡ dưa hành câu đối đỏ 

Cây nêu tràng pháo bánh chưng xanh.

Con gà cục tác lá chanh

Con lợn ủn ỉn mua hành cho tôi

Con chó khóc đứng khóc ngồi:

Mẹ ơi, đi chợ mua tôi đồng riềng

Con trâu nhìn ngả nhìn nghiêng

Xin đừng mua riềng, mua tỏi cho tôi

Muốn ăn cơm tám với giò

Cùng anh xuống phố sang đò biên cương.

Trông cho rau muống mau xanh,

Để em cắt nấu chén canh mặn mà

Nhà em không vịt không gà

Chỉ có dưa muối, đậu cà đãi anh.

Ai về ăn nhút Thanh Chương

Dừng chân nếm thử vị tương Nam Đàn.

Chè ngon nước chát xin mời

Nước non, non nước nghĩa người chớ quên

Ai về nhắn với họ nguồn

Mít non gửi xuống cá nguồn gửi lên.

Măng giang nấu với ngạch nguồn

Đến đây nên phải bán buồn cho vui.

Cá nục nấu với dưa hường

Lơ mơ có kẻ mất chồng như chơi.

Thương em vì cá trích vè

Vì rau muống luộc, vì mè trộn măng.

Khế xanh nấu với ốc nhồi,

Tuy nước nó xám nhưng mùi nó ngon.

Canh cải mà nấu với gừng,

Chẳng ăn thì chớ xin đừng chê bai.

Bồng bồng mà nấu canh tôm.

Ăn vào mát ruột, đêm hôm lại bồng.

Mẹ mong gả thiếp về vườn.

Ăn bông bí luộc, dưa hường nấu canh.

Đốt than nướng cá cho vàng.

Đem tiền mua rượu cho chàng uống chơi.

Điên điển mà đem muối chua

Ăn cặp cá nướng đến vua cũng thèm

Muốn ăn bánh ít lá gai

Lấy chồng Bình Định cho dài đường đi.

Bậu ra bậu lấy ông câu.

Bậu câu cá bống chặt đầu kho tiêu.

Kho tiêu, kho ớt, kho hành.

Kho ba lượng thịt để dành mà ăn.

Râu tôm nấu với ruột bầu

Chồng chan vợ húp, gật gù khen ngon.

Yêu chồng nấu cháo le le

Nấu canh thiên lý, nấu chè khoai môn.

Vào vườn hái nắm tía tô

Hành tươi dăm nhánh, trở vô trong nhà

Giật mình em chợt nghĩ ra

Gừng tươi còn món ấy mà lại quên

Vào vườn lấy củ gừng thơm

Trở vô cháo nóng múc lên bát đầy

Tía tô, hành với gừng này

Cho vào cháo nóng bưng ngay lên giường

Cháo thơm ngào ngạt mùi hành

Thuốc nhà có cả mối tình làm thang.

Thương chồng nấu cháo le le

Nấu canh hoa lý, nấu chè hạt sen.

• Những câu ca dao, tục ngữ mang đậm triết lí nhân sinh sâu sắc

Nem Phùng đã nếm là mê;

Vài ly quốc lủi quên về - Bạn ơi!

Yêu anh nấu cháo lá đa

Nấu chè ngải cứu, pha trà râu ngô.

Ai về Vinh Thạnh quê em

Ăn nem chợ Huyện, xem đêm hát tuồng.

Thủ Đức nem nướng, điện bà Tây Ninh.

Bánh tráng Mỹ Long, bánh phồng Sơn Đốc.

Ba phen quạ nói với diều.

Cù lao Ông Chưởng có nhiều cá tôm.

Tháng tư cơm gói ra Hòn.

Muốn ăn trứng nhạn phải lòn hang Mai.

Sáng ngày bồ dục chấm chanh

Trưa gỏi cá chấy, tối canh cá chầy.

Nem chả Hòa Vang

Bánh tổ Hội An

Khoai lang Trà Kiêu

Thơm rượu Tam Kỳ.

Canh bầu nấu với cá trê

Ăn vô cho mát mà mê vợ già.

Gió đưa gió đẩy về rẫy ăn còng.

Về sông ăn cá về đồng ăn cua.

Cơm trắng ăn và chả chim

Chồng đẹp vợ đẹp những nhìn mà no.

Ai về Kiên Mỹ, Phú Phong

Ăn con chim mía thỏa lòng ước ao

Mình về qua cửa Đề Gi

Nghe mùi gỏi cá chân đi không đành.

Về đây Quang Thiện chiều người

Nếm chơi bún mọc nhớ đời, không quên.

Chàng đi nhớ cháo làng Ghề

Nhớ cơm phố Mía, nhớ chè Đông Viên.

Dưa La, ca Láng, nem Báng, tương Bần

Cua Phụng Pháp, rau muống Hiên Ngang.

• Chùm ca dao đặc sắc về Hà Nội – mảnh đất nghìn năm văn hiến

Anh thương em chẳng nại sang giàu

Mứt hồng đôi lượng , trà Tàu đôi cân.

Biên Hòa có bưởi Thanh Trà

Thủ Đức nem nướng, Điện Bà Tây Ninh.

Bánh tráng Mỹ Long, bánh phồng Sơn Đốc.

Ốc gạo Thanh Hà

Thơm rượu Hà Trung.

Mắm ruốc cửa Tùng.

Mắm nêm chợ Sãi.

Thơ văn mô tả các món gỏi :

Chi ngon bằng gỏi cá nhồng.

Chi vui bằng được tin chồng vinh qui.

Trên non túc một hồi còi,

Thương con nhớ vợ, quan đòi phải đi.

Không đi thì sợ quan đòi.

Đi ra thì nhớ cá mòi nấu măng.

Ví bằng con cá nấu canh

Bỏ tiêu cho ngọt, bỏ hành cho thơm.

Chi ngon bằng gỏi cá nhồng

Chi vui bằng được tin chồng vinh qui.

Trên non túc một hồi còi,

Thương con nhớ vợ, quan đòi phải đi.

Không đi thì sợ quan đòi

Đi ra thì nhớ cá mòi nấu măng.

Yến sào Hòn Nôi.

Vịt lội Ninh Hòa.

Tôm hùm Bình Ba.

Sò huyết Cam Ranh.

Nai khô Diên Khánh.

Nhất trong là giếng làng Hồi.

Nhất báo, nhì bùi là cá rô râu.

Lời kết: Với quá khứ, hiện tại và tương lai, ca dao và văn hóa ẩm thực dân tộc sẽ mãi mãi trường tồn . Qua những câu ca dao này, những nét độc đáo trong ẩm thực dân tộc sẽ được gìn giữ và phát huy, là niềm tự hào của mỗi người dân Việt Nam.