25/05/2018, 13:18

Ngô Đức Kế

(chữ Hán: 吳德繼; 1878-1929), hiệu là Tập Xuyên, là một nhà báo, thành viên của phong trào Duy Tân, chống lại chế độ thuộc địa của Pháp tại Việt Nam đầu thế kỷ 20. ...

(chữ Hán: 吳德繼; 1878-1929), hiệu là Tập Xuyên, là một nhà báo, thành viên của phong trào Duy Tân, chống lại chế độ thuộc địa của Pháp tại Việt Nam đầu thế kỷ 20.

ở làng Trảo Nha, tổng Đoài, huyện Thạch Hà, phủ Hà Thanh, tỉnh Hà Tĩnh (nay là thị trấn Nghèn, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh). Ông là hậu duệ của danh tướng Ngô Văn Sở, Ngô Cảnh Hựu, Ngô Phúc Vạn, Tiến sĩ Ngô Phúc Lâm thuộc dòng họ Ngô Phúc nhiều đời làm quận công, giữ các chức vụ trọng yếu của các triều Lê - Trịnh và Tây Sơn.

Ông sinh ra trong một gia đình quan lại nhiều đời. Ông nội ông là Ngô Phùng, từng giữ chức Toản tu Sử quán, hàm Quang Lộc tự Thiếu Khanh. Cha ông là Tả tham tri Bộ Lễ Ngô Huệ Liên, về sau cũng giữ chức Toản tu Quốc sử quán. Vì vậy, từ nhỏ ông đã là ấm sinh theo học tại Quốc tử giám. Năm 1901, ông đậu Á khoa thi Đình và nhận danh hiệu tam giáp đồng tiến sĩ khoa Tân Sửu năm Thành Thái thứ 13.

Sau khi đỗ đại khoa, ông không ra làm quan mà liên kết với Lê Văn Huân, Đặng Nguyên Cẩn để hoạt động trong phong trào Duy Tân, lập ra lập Triều Dương Thương Dịch ở Vinh..

Năm 1908, ông bị Pháp bắt[1] và bị đày ở Côn Đảo cho đến năm 1921.

Năm 1922, khi vừa mới ra tù ông tiếp tục hoạt động, làm chủ bút (tổng biên tập) báo Hữu Thanh ở Hà Nội, sáng tác thơ vǎn, xuất bản sách tiến bộ, thức tỉnh lòng yêu nước của nhân dân ta.

Sau khi báo bị đóng cửa, mở Giác quần thư xã (1926), xuất bản một số sách tiến bộ: "Phan Tây Hồ di thảo" (1927), "Đông Tây vĩ nhân".

Ông qua đời ngày 10 tháng 12 năm 1929.

Tên của ông được đặt cho các con đường ở thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Vinh, thành phố Cần Thơ, thành phố Huế, thị xã Bà Rịa...

Phan Tây Hồ di thảo

Đông Tây vĩ nhân

Thái Nguyên thất thật quang phục ký.

0