16/01/2018, 13:19

Nghị luận xã hội về câu nói: Có ba điều trong cuộc đời mỗi người, nếu đi qua sẽ không lấy lại được: thời gian, lời nói và cơ hội – Văn mẫu lớp 12

Nghị luận xã hội về câu nói: Có ba điều trong cuộc đời mỗi người, nếu đi qua sẽ không lấy lại được: thời gian, lời nói và cơ hội – Văn mẫu lớp 12 Nghị luận xã hội về câu nói: Có ba điều trong cuộc đời mỗi người, nếu đi qua sẽ không lấy lại được: thời gian, lời nói và cơ hội – Bài số 1 ...

Nghị luận xã hội về câu nói: Có ba điều trong cuộc đời mỗi người, nếu đi qua sẽ không lấy lại được: thời gian, lời nói và cơ hội – Văn mẫu lớp 12

Nghị luận xã hội về câu nói: Có ba điều trong cuộc đời mỗi người, nếu đi qua sẽ không lấy lại được: thời gian, lời nói và cơ hội – Bài số 1

Kiếp nhân sinh dài hay ngắn? Làm người khó hay dễ? Có biết bao câu hỏi được mỗi người, tự đặt ra để hỏi mình, có biết bao câu ca, tiếng hát, danh ngôn sâu sắc. lí thú, đã trở thành hành trang vào đời của mỗi người, mỗi chúng ta. Làm sao để sống đẹp. sống tốt, vươn lên làm chủ với ý kiến sau đây:

“Có ba điều trong cuộc đời mỗi người, nếu đi qua sẽ không lấy lại được: thời gian, lời nói và cơ hội”.

Mỗi người là một cá thể trong cõi nhân sinh. Sướng hav khổ, vui hay buồn, giàu sang hay nghèo hèn, khỏe mạnh hay đau ốm, trường thọ hay đoản thọ mỗi người một số phận, một cảnh ngộ, nào ai giống ai? Đúng thời gian, lời nói và cơ hội là những “tài sản’’ vô cùng quý báu đối với mỗi người. Những thứ ấy để trôi qua thì không bao giờ lấy lại được. Do đó, phải sống như thế nào, sống tích cực hay buông xuôi, sống đẹp hay sống vô vị, sống nhạt nhẽo, sống thừa như "phường giá áo túi cơm!”.

Trước hết, nói về Thời gian là vàng; thời gian quý hơn vàng. Quỹ thời gian là vốn sống của mỗi người. Ăn ngủ, vui chơi, học hành, lao động… của bất cứ ai đều diễn ra theo ngày đêm, bốn mùa, năm tháng. Con người dùng thì giờ để lao động sản xuất ra của cải vật chất và mọi giá trị tinh thần, để sống trong no ấm, hạnh phúc. Con người cũng dùng thời gian để học hành, mớ mang trí tuệ. vươn lêu tầm cao của học vấn, văn minh.

Quỹ thời gian sinh lí thì mọi người như nhau, nhưng quỹ thời gian tâm lí của mỗi người lại khác nhau. Có người sống trong tâm trạng: Ba thu dồn lại một ngày dài ghê”. Có người “uống rượu tiêu sầu” nên cảm thấy: “Ba vạn sáu ngàn ngày là mấy – Kiếp phù du trông thấy cũng nực cười!” Có người lại hối hả “làm ngày không đủ, tranh thủ làm đêm”, nhất là bà con dân cày đã thức khuya dậy sớm, đã một nắng hai sương cuốc bẫm cày sâu để làm ra những mùa vàng, những bát cơm đầy dẻo thơm.

Thời gian trôi nhanh “vun vút như tên bay, như bóng câu (ngựa) lướt qua cửa sổ, như nước chảy qua cầu". Thời gian một đi không trở lại. Sinh, trưởng, lão, bệnh, tử và vòng đời của mỗi người. Tuổi trẻ thường phung phí thì giờ, cho nên lúc mái tóc chớm bạc mới hối hận, mới tiếc nuối: “Ôi kiếp nhân sinh là thế ấy, như bóng đèn, như mây nổi, như gió thổi, như tuyết tan..”.

Kẻ lười biếng nên sống buông thả: “Ăn no rồi lại nằm khèo – Nghe giục trống chèo, vác bụng đi xem”. Dân gian đã châm biếm: “Đời người có một gang tay – Ai hay ngủ ngày còn có nửa gang!” Muốn chiếm được bảng vàng, các thí sinh, sĩ tử phải “dùi mài kinh sử", phải “Thập niên đăng hỏa”, ở nước ta đã có những “vua lợn”, “vua quỷ”: như Lê Ngọa Triều, Lê Uy Mục, Lê Tương Dực, nhưng cũng có những vị minh quân như Lê Thánh Tông: “Trống đời canh, còn đọc sách – Chiêng xê bóng, chửa thôi chầu”.

Kẻ lười biếng, ăn không ngồi rồi thì lúc nào cũng cảm thấy thừa thời gian. Người siêng năng cần cù thì luôn cảm thấy thiếu thời gian. Biết làm chủ thời gian là biết sống tích cực. Trong bài thơ Vội vàng viết vào thời mười tám, đôi mươi, thi sĩ Xuân Diệu đã thể hiện một tâm thế tuyệt đẹp:

Mỗi buổi sớm Thần Vui hằng gõ cửa

Tháng giêng ngon như một cặp môi gần

Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa

Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.

Vì cảm nhận được "Lòng tôi rộng nhưng lượng trời cứ chật – Không cho dài thời trẻ cùa nhân gian”, nên chàng thi sĩ họ Ngô mới “vội vàng”, muôn “say”, muốn “riết”, muốn “ôm”…

Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều Và non nước, và cây, và cỏ rạng…

Thật vậy, thời gian rất quý, thời gian trôi nhanh, một đi không trở lại, nên không được vung phí thời gian, phải biết làm chủ thời gian.

Thời gian mải miết trôi qua, không thể nào lấy lại được, vậy lời nói thì thế nào? Người xưa từng nói: Tên bắn đi thì máu sẽ đổ, và thịt nát xương tan, đô thị hoang tàn Tên bắn đi làm sao thu hồi được? Lời đã nói ra làm sao lấy lại được? "Lời nói gió bay" (tục ngữ). Lời nói là vàng. Đó là những lời nói tốt đẹp, mang tình người, hoặc là lời ngợi khen, hoặc là lời động viên, an ủi. Hoặc là lời ông bà, cha mẹ báo ban con cháu. Hoặc là lời thầy, cô dạy bảo học trò. Hoặc là lời bạn bè tâm sự. Hoặc là tiếng nói tâm tình cùa lứa đôi. Hoặc là lời chào hỏi ân cần. vui vẻ của đồng loại. Lời nói dù tốt đẹp, nhân văn đến đâu cũng khôug thể nào lấy lại được.

Còn có những lời nói độc địa, tiếng chửi rủa, quát tháo. “Lời nói đọi máu” (Tục ngữ). Có những lời nói có thể làm người nghe đau đớn, tủi nhục, căm giận, nhưng khi đã được “phun ra” thì làm sao lấy lại được? Nhất là những lời nói tục tằn, thô lỗ, phàm phu càng không lấy lại được

Đất xấu trồng cây khẳng khiu,

Những người thô tục nói điều phàm phu!

Cũng như tiếng chim hót nghe rất vui tai, câu hát, lời ru của bà, của mẹ tuy “gió đưa về trời” những vẫn thấm sâu vào tâm hồn con cháu. Đúng như nhà thơ Nguyễn Duy đã viết:

Cái cò… sung chát đào chua

Câu ca mẹ hát gió đưa về trời

Ta đi trọn kiếp con người.

Cũng không đi hết những lời rnẹ ru.

(Ngồi buồn nhở mẹ ta xưa)

Khi lời nói đã “xuất khẩu”, dù hay, dở thế nào cùng không lấy lại được, do đó, lúc nói năng phải đắn đo, suy nghĩ cẩn trọng. Không thể ăn nói văng mạng được. “Ăn nhai, nói nghĩ”, phải “uốn lưỡi bảy lần mới nói" – đó là lời khuyên về sự ăn nói. Trong chúng ta, hầu như ai cũng nhớ câu:

Lời nói chẳng mất tiền mua.

Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau.

Lời nói thể hiện tư tưởng, tình cảm, cách ứng xử, bộc lộ cá tính, nhân cách văn hóa của mỗi người. Lời nói khi đã phát ngôn thì không thể nào lấy lại được, do đó, chúng ta phải học cách ăn nói văn minh, lịch sự, lễ phép. Và phải thận trọng, lễ độ trong nói năng, ứng xử.

Thời gian đã trôi, không thể chạy ngược dòng, lời nói đã phát ngôn không thể thu hồi, còn cơ hội có lấy lại được không?

Cơ hội là dịp may hiếm có, mang tính khách quan, ngoài mong muốn chủ quan của mỗi người. Có loại cơ hội nghìn năm mới có một. Đời người có mấy cơ hội tốt đẹp trong học hành, thi cử, làm ăn?

Sau gần một thế kỉ làm trâu ngựa cho ngoại bang, nhân dân ta bao phen quật khởi vùng dậy, nhưng đã bị kẻ thù "tắm trong những bể máu”. Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, Hồ Chủ tịch và Đảng ta đã chủ động “Chớp lẩy cơ hội” Pháp chạy, Nhặt hàng Đồng Minh, là lãnh đạo nhân dân ta làm cuộc Cách mạng tháng Tám, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Nhờ cơ hội phát triển nền kinh tế thị trường mà có nhiều doanh nhân trẻ, nhà quản lí tài ba xuất hiện, góp phần làm đổi thay bộ mặt đất nước.

Nhờ cơ hội mở rộng giao lưu văn hóa, giáo dục với các nước trên thế giới, mà hiện nay Việt Nam có hàng ngàn, hàng vạn học sinh, sinh vièn du học ở Anh, Pháp, Mỉ, Nhật… Đó là những “cơ hội đỏ” giúp nhiều tài năng trẻ được đào tạo, hứa hẹn tương lai tươi sáng.

Bao giờ cũng thế, vận may rất hiếm, cơ hội một đi không trờ lại. Vì thế, con người phải cỏ ý thức chuẩn bị tốt mọi điểu kiện chù quan, mọi thực lực để
chủ động đón bắt cơ hội. Không thể chần chừ do dự, không thể “há miệng chờ sung’’ mà phải có ý chí, có quyết tâm, sẵn sàng nắm bắt cơ hội, để thi thố tài năng, để làm nên sự nghiệp.

Tuổi trẻ phải 12 năm (hoặc lâu hơn nữa) siêng năng, chăm chỉ học hành, rèn luyện mới có thế tiến xa được. Các kì thi đại học, cao đẳng hàng năm là “cơ hội vàng” để thanh niên, thiếu niên biến mơ ước thành hiện thực. Học hành lười biếng, thích ăn chơi đua đòi thì sao đón được “cơ hội vàng”, dù trước ngày thi có theo nhau vào Văn Miếu “xoa đầu các cụ rùa", thắp hương cầu khẩn bia Tiến sĩ! Chao ôi! Cơ hội đến rồi qua nhanh, không lấy lại được cơ hội, dù có phép thánh thần!

Tóm lại, “có ba điều trong cuộc đời mỗi người, nếu đi qua sẽ không lấy lại được: thời gian, lời nói và cơ hội” – là một lời khuyên đẹp, một lời nói hay, hàm chứa chất triết lí và đạo đức. Phải biết sống tích cực, sống chủ động, phải biết nỗ lực học tập và siêng năng lao động, nâng cao kiến thức, tu dưỡng đức hạnh, nâng tầm văn hóa của bản thân mình lên cao, ngang tầm thiên hạ. Phải biết quý trọng thời gian, thì giờ. Phải biết “Học ăn, học nói, học gói, học mở” để giao tiếp văn minh lịch sự, trung thực, lễ phép. Phải biết chuẩn bị đức tài để đón nhận thời cơ, cơ hội.

Câu nói trên đây luôn luôn nhắc nhở mỗi chúng ta phải học cách sống, phải biết sống, sống đẹp để trở thành con người văn hóa khi bước sang thế kỉ XXI.

Nghị luận xã hội về câu nói: Có ba điều trong cuộc đời mỗi người, nếu đi qua sẽ không lấy lại được: thời gian, lời nói và cơ hội – Bài số 2

Thời gian đã qua đi không thể trở lại                    

Dòng sông đã ra đi làm sao về chốn cũ                

Náo nức khơi xa không thể vắng những cánh buồm

Áng mây trên đầu không thể ngừng trôi               

(Phó Đức Phương – Không thể và có thể)

Con người chi học được cách nuối tiếc một khi những gì có giá trị đã ra đi không bao giờ trở lại… Nấu được phép chọn ba điều mà chúng ta muốn giữ lại trong cuộc đời này nhất, đó có lẽ chính là: thời gian, lời nói và cơ hội những thứ tựa hồ như "áng mây trên đầu không thế ngừng trôi".

Mất đi một ngôi nhà, cũng tức là bạn có khả năng xây dựng lại một ngôi nhà thứ hai. Đó cũng chính là lí do vì sao trên thế giới có hàng vạn ngôi nhà được đập đi và xây lại hằng năm… Mất đi một công việc, không có nghĩa bạn không thể kiếm được một công việc khác, thậm chí là tốt hơn công việc mà bạn đã từng làm.

Con người chúng ta sinh ra và tồn tại trong vũ trụ này có lẽ đã được ưu ái hơn rất nhiều loài khác khi Chúa trời ban cho chúng ta hi vọng và nghị lực níu giữ, cứu vãn mọi thứ của cải vật chất và thậm chí cả tình cảm (mất đi tình yêu đầu tiên, không có nghĩa là chúng ta không thể yêu lần thứ hai hay những lần tiếp theo sau đó). Nhưng có những thứ không nằm trong tầm kiểm soát chúng ta và chúng ta không thể níu giữ hay thay đổi được. Thời gian là một trong số đó.

Dân gian có câu "Thời gian là vàng, bạc". Tôi thì không cho là như vậy. Vàng, bạc dù sao cũng chỉ là vật chất, con người chúng ta có thể làm ra chúng, tìm chúng… nhưng với thời gian, con người hầu như bất lực. Chúng ta không tạo ra thời gian và khi thời gian đã trôi đi thì không có cách gì khiến nó trở lại. Thời gian có lẽ còn quý hơn vàng bạc châu báu rất nhiều lần. Các vua chúa thời xưa bỏ ra rất nhiều công sức và tiền bạc để tìm thuốc trường sinh bất lão, cũng có nghĩa là muốn kéo dài thời gian sống của họ. Nói thời gian là tài sản vẫn chưa nói được hết sự quý giá của nó. Con người luôn muốn khống chế thời gian, nắm giữ thời gian, thậm chí còn có những mơ ước táo bạo về chiếc máy có thể quay ngược thời gian và thay đổi những việc đã làm quá khứ. Nhưng có lẽ đó mãi mãi chi là mơ ước vô vọng của con người. Mỗi phút trôi qua là ta mất đi một phút trong cuộc đời mình. Đó có thể là phút để tận hưởng một tách cà phê thơm lừng vào những buổi sớm, ngắm bình minh rạng đông trên những toà nhà cao tầng. Đó có thể là một phút tôi thoả sức đùa vui bên bạn bè, đầm ấm bên gia đình và người thân. Nhưng có thể là phút tôi vật lộn với bài vở học hành và quyết tâm ngày mai sẽ vào một trường đại học nào đó. Dù là những phút giây hạnh phúc hay khổ, thất vọng, tôi đều không muốn bỏ lỡ, vì tôi biết: thời gian qua đi, người ta sẽ mất đi rất nhiều điều. Chúng ta mất đi tuổi trẻ và bầu nhiệt huyết. Chúng ta mất đi cái ngây thơ hồn nhiên hay cái nông nổi dễ thương tuổi hồng, cuộc đời mỗi con người, có bao nhiêu lần chúng ta nuối tiếc vì nhũng gì đã làm, những lỗi lầm mình muốn sửa chữa… nhưng thời gian không cho hội để thực hiện.

Những người thành công trong cuộc sống là những người biết tận dụng tối đa thời gian. Mỗi ngày mỗi người chúng ta đều có một quỹ thời gian như chúng ta đều có hai mươi tư tiêng đồng hồ để làm những việc chúng ta muốn chỉ có điều chúng ta xử lý khoảng thời gian đó như thế nào mà. Với hai mươi tư tiếng một ngày như nhau, nhưng hoạt động của bạn là tích cực và có hiệu quả sẽ khiến bạn thành công hơn rất nhiều so với những người có cùng lượng thời gian mà không biết sử đụng nó. Rèn luyện cách sống “ vội vàng”, sống để tận hưởng và tận hiến cho cuộc đời này sẽ giúp bạn không thấy nuối tiếc mỗi phút giây trôi qua trong cuộc đời…

Cùng với thời gian, có những thứ trôi qua mà không bao giờ có thể lấy lại được. Đó chính là lời nói. Tôi rất thích câu chuyện ngụ ngôn này: "Một bầy ếch đi dạo trong rừng và có hai con bị rơi xuống một cái hố sâu. Tất cả các con ếch khác đều bu lại quanh miệng hố cứu chúng lên. Nhưng khi thấy cái hố quá sâu, bọn ếch trên miệng hố liền nói với hai con ếch rằng chúng chỉ còn có nước chết mà thôi. Hai con ếch bỏ ngoài tai những lời bình luận đó và cố hết sức nhảy lên khỏi hố Những con ếch kia lại nói với chúng đừng nên phí sức, đừng nên làm chuyện vô ích. Sau cùng, một con ếch phía dưới nghe theo những gì bầy nói, nó bỏ cuộc và chết trong sự tuyệt vọng.

Con ếch còn lại tiếp tục cố gắng nhảy. Một lần nữa cả bầy xúm lại và tiến lên, khuyên nó hãy thôi không cố gắng nữa. Cuối cùng, nó nhảy được lên bờ . Cả bầy vây quanh nó và hỏi: "Anh không nghe chúng tôi nói gì hay sao?". Thì ra, con ếch này bị nặng tai. Nó tưởng cả bầy ếch đã động viên nó trong khoảng thời gian vừa qua…".

Có một sức mạnh sống chết nơi miệng lưỡi chúng ta. Một lời động viên khích lệ cho một người đang bế tắc cũng có thể giúp anh ta vượt qua khó khăn vực anh ta dậy. Nhưng những lời nói thiếu thiện chí của chúng ta cũng có giết chết niềm hi vọng cuối cùng của một người đang trong cơn tuyệt vọng. Vấn để là ở chỗ nhiều khi chúng ta không ý thức hết được ý nghĩa, tác dụng của mỗi lời chúng ta nói. Giống như việc bạn thả một hòn sỏi vào nước, tạo những gợn sóng nho xoay tròn, hoà vào cơn sóng lớn, tràn ra biển cả. Bạn hoàn toàn không quan tâm đến những con sóng bạn tạo ra, nhưng chi bằng một sỏi thôi, bạn đã khuấy động cả biển cả bao la. Buông một lời nói vô tình, không cân nhắc, trong phút chốc bạn quên ngay. Nhưng đối với những người xung quanh, nó sẽ để lại vô vàn ngọn sóng. Tất nhiên, những cơn sóng mà bạn tạo sẽ chăng bao giờ quay trở lại với bạn, cũng như những lời nói vô tâm sẽ chẳng bao giờ lấy lại được, một khi bạn đã nói ra… Đôi khi tôi nghĩ, nếu có thể quay lại được thời gian thì dĩ nhiên chúng ta có thể sửa chữa những câu nói chúng ta đã lỡ lời nhưng thời gian chẳng thế quay lại được, và cũng đừng mong một ngày những lời nói của chúng ta sẽ được sửa chữa hay thay đổi… "Lời chàng mất tiền mua" nhưng chúng để lại trong lòng người nghe những dấu ấn chẳng bao giờ phai nhạt.

Một lời nói dối sẽ để lại ấn tượng về một kẻ dối trá lừa lọc, và để lại những hoài nghi trong lòng người nghe… Một lời mắng mỏ, quở trách vô tâm khiến rơi nưóc mắt… Một lời nói xấu sau lưng, để lại những thất vọng tràn trề, tình bạn lặng im biến mất… Chúng ta có bao giờ xoá đi được những hoài nghi những giọt nước mắt, những thất vọng? Vì vậy mà chúng ta chẳng bao giờ sửa được những lời nói của mình. Một lời nói tốt, bạn đã xáo động một cuộc đời hạnh phúc hay làm rơi nưóc mắt của ai đó…

Một lòi nói vui vẻ và thiện chí dù chi trong giây lát bạn tương như chúng bay đi… nhưng mang hy vọng, niềm vui và tình yêu đến cho mọi người… Nói những lời yêu thương chân thành, một lời động viên an ủi sẽ để lại trong tim người nghe niềm vui và hy vọng.

Cùng với thời gian và lời nói, cơ hội cũng là một tài sản quý báu nhưng là một thứ mỗi con người trong chúng ta một khi đã mất đi thì không bao giờ có thể lấy lại được.

Trong thần thoại Hi Lạp, Cai-rốt là vị thần cơ hội. Thần có chòm tóc dài trước trán, phía sau thì hói. Nếu bạn muốn nắm lấy cơ hội thì khi ông ta đang tiến gần, bạn phải ngay lập tức nắm lấy chỏm tóc trước trán ấy. Khi Cai-rốt đã đi qua rồi, bạn không còn nắm được cơ hội nữa vì phía sau không còn tóc mà nắm. Như vậy, khi cơ hội đến với chúng ta, nếu bạn không nắm bắt nó ngay, thì sẽ bỏ lỡ, và vị thần cơ hội ấy không đành chỏm tóc thứ hai đằng sau cho bạn.

Trong cuộc sống, chúng ta luôn than thở rằng mình kém may mắn, hay cơ hooik không đến với mình. Thậm chí chúng ta còn lấy "cơ hội" ra để biện minh thất bại của mình. Nhưng thực ra, cơ hội của mỗi người trong chúng ta nhau, chỉ có điều, bạn có nhận ra là nó đang đến, và có kịp nắm bắt nó không mà thôi.

Có hai nhà đầu tư chứng khoán cùng nhìn thấy cổ phiếu của một công ty đang sụt giảm. Nhà đầu tu A thấy vậy liền nói: "Công ty này chắc chắn không phải là nơi để ta đầu tư!". Ngược lại, nhà đầu tư B lại nghĩ đây là cơ hội để đầu tư. Ông ta đã đầu tư vào công ty này bất chấp giá cổ phiếu của nó đang sụt giảm. Hai ngày sau, giá cổ phiếu bỗng nhiên tăng đột ngột. Nhà đầu tư B, do nắm bắt cơ hội nên đã mau chóng trở nên giàu có. Như vậy, cơ hội dành cho con người là như nhau. Khi cơ hội đến, bạn chi cần hơi sao nhãng, lưỡng lự thì chẳng khác gì bạn đang khoanh tay dâng cơ hội cho người khác. Mà có những cơ hội nếu để lỡ một lần bạn sẽ phải hối tiếc cả đời…

Cơ hội không phụ thuộc vào số phận như may mắn. Cơ hội tuỳ thuộc vào bản thân chúng ta. Chúng ta học mười hai năm đằng đẵng, cơ hội của chúng ta là kì thi đại học đầy cam go để chứng tỏ bản thân mình. Bạn càng chăm chỉ, càng nỗ lực thì khả năng nắm bắt cơ hội, khả năng đỗ của bạn càng cao. Như trường hợp của nhà đầu tư chứng khoán, nếu anh ta không có tầm nhìn, sự hiểu biết nhất định, chắc chắn anh ta sẽ không nhận ra đó là cơ hội để "tóm" lấy thành công. Vì vậy, cơ hội nằm trong tay chúng ta chứ không phái là ai khác. Đó có thể là những cơ hội giản dị, như cơ hội để nói những lời yêu thương đối với gia đình, bạn bè mình… Có thể ai trong chúng ta cũng có cơ hội, nhưng không phải ai trong chúng ta cũng nhận ra và đón chào nó. Chúng ta thường bỏ lỡ cơ hội đem đến tình yêu cho mọi người, cho bản thân của chúng ta không biết. Khi những người đó đã xa rời ta mới hối tiếc vì mình bỏ lỡ cơ hội được nói những lời yêu thương.

Trước khi vào trong phòng mổ, mong ước lớn nhất của ngoại là được nghe tôi hát một lần. Ngoại muốn nghe cháu gái yêu của ngoại hát bài hát mà hồi bé ngoại đã dạy cho tôi. Nhưng tôi đã không làm điều đó. Tôi cười và nói ngoại: "Ngoại à! Con lớn rồi mà, con không hát trước đông người đâu! Khi nào ngoại khỏi bệnh, con sẽ hát cho ngoại nghe, lúc nào chỉ có con với ngoại thôi"… Nhưng sau đó, tôi không còn cơ hội hát cho ngoại nghe một lần nào nữa. Tôi đã bỏ lỡ cơ hội để hát… và cũng bỏ lỡ cơ hội để nói với ngoại tôi yêu ngoại đến nhường nào…

Chúng ta, những con người trẻ tuổi, trẻ lòng, chúng ta còn nhiều thời gian và cơ hội. Nhưng có phải vì thế mà bạn dừng chân lại và tạm chấp nhận con đường bằng phẳng, hay là đi quá nhanh để lãng phí những giá trí của cuộc sống này? Bạn và tôi đều còn rất trẻ, trẻ và tràn đầy sức sống. Hơn hết, chúng ta thật may mắn khi nhìn thấy được những thứ mà trong tuong lai chúng ta có thể bò lỡ, nhìn thấy sự mất mát trước khi bị mất mát thật sự. Chúng ta sẽ có ý thức hơn để không để tuột mất những cơ hội, để tạo ra những gì chúng ta muốn, để cuộc sống này ý nghĩa hơn.

Vậy thì tại sao ngay từ bây giờ bạn không nâng niu những gì mà bạn có. Sao bạn không thực hiện thuyết Tương đối của Anh-xtanh, sao bạn không "uốn lưỡi bảy lần trước khi nói" và không "tóm" thật mạnh lấy túm tóc thần Cơ hội khi ngài bước qua? Hãy làm những điều đó để hạnh phúc mỉm cười với bạn… Hãy biến những điều không thể trở thành có thể:

Người đã ra đi có thể trở lại                                  

Vết thương ngày nào có thể liền da                       

Nước mắt sẽ thôi rơi, đôi môi lại chín đỏ                 

Bồi hồi ngày gặp nhau xua tan đi bao nỗi mong nhớ

Vòng tay yêu thương có thể rộng mở                      

Bóng mây muộn sầu có thế dần tan                       

Và điểu này thật rộn ràng êm ái                           

Có thể ngày mai chúng ta sẽ thành đôi.                

(Phó Đức Phương – Không thể và có thể)

Nghị luận xã hội về câu nói: Có ba điều trong cuộc đời mỗi người, nếu đi qua sẽ không lấy lại được: thời gian, lời nói và cơ hội – Bài số 3

Trong cuộc sống của mỗi con người có rất nhiều thứ đáng chân trọng và rồi nếu không biết chân trọng và giữ gìn nó thì chúng ta sẽ để mất đi cơ hội và những gì tốt đẹp nhất, thời gian, lời nói và cơ hội là ba giá trị to lớn mà tạo hóa ban tặng cho mỗi người chính vì vậy cần chân trọng và tận dụng tối đa nó.   

Mỗi chúng ta đều có những cơ hội và có thời gian để làm nên những giá trị tốt đẹp nhất chính vì vậy mỗi người cần biết tận dụng những thời gian mà mình có để làm được những điều đó, cuộc sống có rất nhiều những điều tốt đẹp và nó cũng dành rất nhiều những cơ hội cho mình, nếu biết vận dụng nó thật tốt chúng ta sẽ làm được những điều cao quý và có giá trị nhất cho mỗi con người. Thời gian được đo đem bằng những tích tắc của chiếc đồng hồ, và thời gian do tạo hóa sinh ra nó cứ luân chuyển không ngừng, và rồi trong những khoảng thời gian đó chúng ta đã làm được những điều gì đó mới thực sự là những điều quan trọng và ý nghĩa nhất mà mỗi người đang xác định sẽ và có ý thức thực hiện nó cho có hiệu quả, mỗi chúng ta nên biết trân trọng khoảng thời gian mà mình đã có để làm nên những điều có ích, có giá trị và nó thực sự trở nên có ý nghĩa khi chúng ta biết vươn lên để bắt được những cơ hội. Cơ hội có thể nói đó là các vận may, sự may mắn và những thời khắc mà chúng ta có được, cơ hội không phải lúc nào cũng đến với chúng ta biết nắm giữ và phát triển nó mới là những con người thông minh và có giá trị.

Cơ hội là những khoảnh khắc quan trọng mỗi chúng ta nên biết nắm giữ và phát triển những cơ hội đó mạnh mẽ và phát triển nó một cách tiềm năng và có giá trị ý nghĩa nhất, trong mỗi chúng ta mỗi người đều ít nhất có lần đã từng gặp vận may, và sự tinh tường để nhận ra những cơ hội đó để nắm giữ và phát triển thì không phải ai cũng biết và chân trọng, khi những thứ này qua đi chúng ta lại để cho nó trôi đi một cách vô ý nghĩa và không có giá trị sống, sống ý nghĩa và tỉnh táo biết nắm giữ cuộc sống của chính mình chúng ta sẽ có được những điều tốt đẹp và vận may sẽ đến với những ai biết nắm giữ thời cơ và cơ hội sẽ luôn mỉm cười với những người biết và hành động đúng lúc, đúng thời điểm.

Lời nói cũng là yếu tố quan trọng và đây là phương tiện giao tiếp của mỗi con người nó là công cụ thiết yếu để mỗi chúng ta phát triển được tiềm năng và hạnh phúc sẽ mỉm cười khi chúng ta biết nói ra những điều ngọt ngào dễ nghe, dân gian đã có câu “ lời nói chẳng mất tiền mua lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau” chính vì vậy lời nói khi con người nói ra phải được suy nghĩ và nói những lời dễ nghe cho con người. Dân gian có câu “ lời nói gió bay” nói xong thì câu đó mất đi nhưng những câu nói hay sẽ mãi trong tim mỗi người, và những lời cay đắng sẽ ảnh hưởng không tốt đến người nghe và không bao giờ có thể lấy lại được. Có thể thấy ba điều trên cuộc đời này sẽ không bao giờ lấy lại được đó là thời gian, cơ hội và lời nói là những thứ đi qua sẽ không bao giờ lấy lại được.Chúng ta nên ý thức được tầm quan trọng của nó để những thứ đó đi qua mà không hề cảm thấy luyến tiếc vì những gì mà mình đã làm.

Từ xưa đến nay những điều này đã được trải nghiệm và nay nó đúc kết thành những kinh nghiệm sống khuyên ngăn mỗi người nên biết chân trọng và giữ gìn những gì mà mình đang có để những thứ đó khi mất đi chúng ta cảm thấy tự hào veeg quãng thời gian đã qua chúng ta làm được rất nhiều những việc có giá trị và vô cùng ý nghĩ. Tự hào về bản thân khi những cơ hội những lời nói mà chúng ta nói ra đều có ý nghĩa và nó mang đậm màu sắc của cung bậc cảm xúc, tình yêu vào cuộc sống này sẽ ngày càng tăng lên nếu chúng ta biết giữ gìn và chân trọng những thứ mà mình đang có. Ý thức được tầm quan trọng của những thứ này chúng ta sẽ làm được những điều có ý nghĩa và hạnh phúc biết bao khi thành công trong cuộc sống của chúng ta sẽ được chúng ta làm thông qua những hành động nhất định và mang tầm suy nghĩ chín chắn và có giá trị lớn lao nhất, cuộc đời của mình là do mình lựa chọn phát triển và tạo dựng nên nhiều niềm tin hơn cho chính cuộc sống này.

Khi chúng ta ý thức được những điều này nó không chỉ đem lại cho chúng ta những niềm tin mà còn hạnh phúc biết bao khi cuộc sống của chúng ta sẽ tran chứa nhiều nhung lụa và sự hạnh phúc khi biết tạo dựng những thứ trong cuộc sống này thành tình yêu vô bờ bến đối với những cảm xúc đang bao trùm lên cuộc đời và hạnh phúc của chúng ta. Ý thức được giá trị của cuộc sống này đem lại cho chúng ta, cuộc sống của chúng ta sẽ được mở rộng và có ý nghĩa hơn. Nhiều người luôn ý thức được trách nhiệm và vai trò của mình đối với cuộc sống, ý thức được tầm quan trọng của những thứ mà tạo hóa ban tặng cho chính mình, có như vậy họ mới thành công và cảm thấy cuộc đời này thật tươi đẹp biết bao. Nhưng bên cạnh những con người luôn luôn phấn đấu cho cuộc sống của mình tốt đẹp hơn, và sống những giây phút thực sự có ý nghĩa thì lại có những người không ý thức được điều đó.

Những người luôn để thời gian trôi đi và cơ hội trượt khỏi tầm tay, họ sẽ ít gặp những cơ hội nào nữa và rồi thời gian trôi đi họ sẽ cảm thấy luyến tiếc về quãng thời gian vừa qua. Hạnh phúc nằm trong tầm với nếu không biết trân trọng và giữ gìn nó thì nó sẽ trôi đi và không bao giờ mình có thể có được nó nữa. Ý thức được tầm quan trọng của những thứ giá trị cho cuộc sống của mình sẽ vô cùng ý nghĩa và nó làm nên những giá trị tốt đẹp nhất, hạnh phúc của mỗi con người do chúng ta tạo nên và nó thực sự trở nên có ý nghĩa và mang nhiều cảm xúc nhất đối với mỗi chúng ta. Mỗi người chúng ta nên biết được nếu có thời gian chúng ta sẽ làm được rất nhiều điều, một ngày có 24h nếu chúng ta biết vận dụng 24 giờ đó trở nên ý nghĩa nhất thì cuộc sống của chúng ta sẽ tốt lên và nó mang nhiều những giá tri mĩ miều và hạnh phúc nhất.

Trong những khoảng thời gian đó nếu chúng ta biết nắm giữ những cơ hội và thời cơ thì việc làm nên nhiều giá trị cho cuộc sống sẽ không có gì là khó khăn cả, cuộc sống của chúng ta do chính chúng ta lựa chọn và những thứ chúng ta làm sẽ trở nên ý nghĩa và hạnh phúc vô ngần. Điều hạnh phúc nhất trong cuộc sống này đó là những thứ đi qua chúng ta không hề cảm thấy luyến tiếc.Thời gian cơ hội và lời nói là ba thứ rất quan trọng trong cuộc sống của mỗi người biết chân trọng và phát triển nó chúng ta sẽ thấy cuộc đời này có giá trị và tốt đẹp hơn.Hạnh phúc sẽ nở rộ nếu chúng ta biết vận dụng những điều chúng ta biết vào cuộc sống này.Luôn trân trọng yêu thương và biết nắm bắt những điều tuyệt vời nhất, cuộc đời nở hoa sẽ nở rộ trên môi của mỗi con người. 

Câu nói trên đã là một bài học vô cùng quý giá dành cho con người, nó là bài học cho cuộc sống này, nếu chúng ta biết vận dụng và hiểu được tầm quan trọng của nó thì chúng ta sẽ làm chủ được cuộc đời của chính mình và làm nên những điều tuyệt vời nhất cho mỗi con người chúng ta. Nên coi câu nói này là bài học quý giá và nên giữ gìn và phát huy nó một cách mạnh mẽ nhất.

Nghị luận xã hội về câu nói: Có ba điều trong cuộc đời mỗi người, nếu đi qua sẽ không lấy lại được: thời gian, lời nói và cơ hội – Bài số 4

Cuộc đời là một chuỗi dài kinh nghiệm con người đúc kết được từ những thành công và thất bại mà bản thân đã trải qua. Cuộc sống vốn đa dạng và phức tạp. Con người là chủ thể của cuộc sống nên phải có sự lựa chọn khôn ngoan để tìm ra cách ứng xử và hoạt động hiệu quả nhất. Có ý kiến cho rằng: Có ba điều trong cuộc đời mỗi người nếu đi qua sẽ không lấy lai được: thời gian, lời nói và cơ hội.

Tại sao thời gian đi qua không lấy lại được? Thời gian là một khái niệm trừu tượng, vô hình. Thời gian chỉ có một chiều, trôi qua mà không bao giờ trở lại. Theo quy luật tuần hoàn của tự nhiên, các mùa xuân, hạ, thu, đông trong một năm lần lượt trôi qua để rồi sang năm sẽ quay trở lại. Còn con người dù muốn cũng không thể nào quay ngược được thời gian. Nhà thơ Xuân Diệu đã viết nên những vần thơ đầy tiếc nuối, xót xa:

Xuân đương tới, nghĩa là xuân đương qua,
Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già,
Mà xuân Hết, nghĩa là tôi cũng mất.
Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật,
Không cho dài thời trẻ của nhân gian,
Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn,
Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thẳm lại!
Còn trời đất, nhưng chẳng còn tôi mãi,
Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời.

Thời gian gắn liền với từng con người cụ thể. Đời người trải qua tuổi ấu thơ, tuổi thiếu niên, tuổi thanh niên, trung niên và tuổi già. Mỗi độ tuổi đều có những đặc điểm riêng, nét đẹp riêng. Tuổi ấu thơ và thiếu niên là quãng đời trong sáng nhất, gắn liền với bao kỉ niệm êm đềm, sâu sắc về gia đình, cha mẹ, anh em, bè bạn, về dòng sông, bến nước, lũy tre thân thuộc của làng xóm, quê hương… Tuổi trẻ là tuổi đẹp nhất của đời người. Nó chứa đựng bao khát khao, ước mơ, hi vọng. Tuổi trẻ là mùa xuân của đời người bởi tuổi trẻ sung sức, tràn đầy nhiệt huyết, có nhiều điều kiện thuận lợi để thực hiện lí tưởng, hoài bão, để tự khẳng định mình. Tuổi trung niên và tuổi già là tuổi chín chắn, từng trải bởi đã vượt qua những khó khăn, thử thách của cuộc đời.

Theo quy luật của tự nhiên, con người sinh ra, lớn lên, già đi rồi chết. Không thể nào đảo ngược được quy luật ấy. Những gì đã qua chỉ còn là kỉ niệm trọng quá khứ. Khi tóc đã điểm sương, ta muốn được sống lại những ngày thơ ấu, nhưng điều đó không thể nào trở thành hiện thực, cho dù có đánh đổi bằng bao nhiêu tiền bạc đi chăng nữa.

Trong đời sống hằng ngày, muốn làm bất cứ một công việc nào đó, chúng ta đều cần phải có thời gian. Vì vậy, thời gian là yếu tố quan trọng không thể thiếu để con người học tập và làm việc, tạo ra những của cải vật chất tinh thần cho xã hội.

Tất cả mọi người đều bình đẳng trước thời gian. Mỗi người đều có 24 giờ một ngày như nhau, không ai hơn ai. Người ta chỉ hơn nhau ở chỗ sử dụng 24 giờ đó ra sao. Về khía cạnh nào đó, chúng ta có thể nói rằng: “Bản lĩnh của mỗi người thể hiện ở cách thức sử dụng 24 tiếng đồng hồ trong ngày”. Hiểu rộng ra là cách thức sử dụng thời gian có ích hay vô ích.

Nếu sử dụng thời gian để làm một công việc nào đó mà không mang lại kết quả theo ý muốn thì đương nhiên là chúng ta phải làm lại từ đầu. Như vậy là chúng ta đã lãng phí thời gian, đánh mất thời gian, đồng nghĩa với đánh mất một phần cuộc đời mình. Trong quá trình học tập, nếu chúng ta không chăm chỉ, cố gắng học hành cho tốt thì liệu khi bước vào đời, chúng ta có đủ năng lực để nuôi sống bản thân và làm tròn nghĩa vụ đối với gia đình, xã hội hay không? Lúc bấy giờ, nếu có ân hận, muốn học hành nghiêm túc lại từ đầu thì cũng đã muộn bởi không dễ dàng gì.

Mỗi con người chỉ có một quỹ thời gian nhất định. Vì thế, nói như nhà văn Nga Ốt-xtơ-rốp-xki : …Chúng ta phải sống sao cho ra sống, để trước khi nhắm mắt xuôi tay, ta không phải ân hận và những năm tháng sống hoài sống phí…

Đó cũng là câu hỏi lớn đặt ra cho cả đời người; do đó chúng ta phải biết quý trọng từng phút, từng giây mình đang sống. Sử dụng thời gian để học tập tốt, lao động tốt, chúng ta sẽ góp phần xây dựng quê hương, đất nước, xây dựng xã hội ngày càng giàu đẹp, văn minh. Thật sung sướng và hạnh phúc khi thấy mình hữu ích cho đời!

Cùng với thời gian, lời nói cũng là một điều rất quan trọng. Tại sao lời nói đi qua không lấy lại được? Trước hết, chúng ta phải hiểu lời nói là gì? Từ điển Tiếng Việt giải thích: Lời nói là những gì con người nói trong một hoàn cảnh giao tiếp cụ thể. Trong đời sống hằng ngày, con người thường xuyên phải dung lời nói làm phương tiện giao tiếp. Lời nói ảnh hưởng rất lớn tới thành công hay thất bại của từng công việc cụ thể, dù nhỏ hay lớn. Vì vậy, từ ngày xưa, ông cha chúng ta đã có những câu tục ngữ, ca dao như những lời khuyên nhủ thiết thực: Ăn có nhai, nói có nghĩ; Lời nói không mất tiền mua, Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau… Khi giao tiếp, nếu chúng ta biết lựa chọn lời nói cho thích hợp với đối tượng, nội dung và hoàn cảnh (người ta gọi là tính mục đích trong giao tiếp) thì sẽ công việc sẽ thuận lợi hơn, kết quả sẽ tốt hơn.

Người xưa có câu: Uốn lưỡi bảy lần trước khi nói, nghĩa là phải suy nghĩ thật kĩ trước khi nói, đặc biệt là trong những cuộc giao tiếp quan trọng vì một lời nói ra không thể thu lại được, bởi nó đã kịp thời gây ấn tượng tốt hoặc xấu vào tâm thức người nghe. Nhất ngôn kỉ xuất, tứ mã nan truy là vậy. Nói đi thì dễ, nói lại thì khó. Khi nóng giận, mất bình tĩnh, không kiềm chế nổi bản thân, chúng ta thường hay nói những lời xúc phạm đến lòng tự ái, tự trọng của người khác. Sẩy chân gượng được, sẩy miệng không gượng được. Lỡ lời cũng giống như bát nước đã hắt xuống đất, không làm sao lấy lại. Như thế, phần thua thiệt không chỉ là thuộc về người nói mà còn ảnh hưởng đến cả người nghe.

Vì vậy, chúng ta phải cân nhắc kĩ lưỡng trước khi nói, nếu không sẽ dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Kĩ năng lựa lời không phải tự nhiên có mà là cả một quá trình rèn luyện lâu dài. Chúng ta phải biết chọn lời nói thích hợp, đúng lúc và dễ chấp nhận, dễ tiếp thu. Có như vậy thì mới đạt được mục đích và hiệu quả giao tiếp, tạo điều kiện thuận lợi để tiến tới thành công.

Mọi người phải biết tôn trọng nhau trong khi giao tiếp, nên có thái độ đối thoại, tránh đối đầu. Kẻ nói phải có người nghe, không nên tranh giành quyền nói về mình, thô bạo cắt ngang lời người khác, không nên áp đặt ý kiến chủ quan, bắt buộc người khác phải nghe theo.

Bình thường, ai cũng có thể nói lên điều mình muốn nói. Tuy nhiên, bên cạnh những lời hay, lời đẹp còn có những lời thô kệch, vụng về, làm mất lòng người nghe. Qua lời nói, ta có thể đánh giá về trình độ hiểu biết, trình độ văn hóa, văn minh của người nói… Chim khôn kêu tiếng rảnh rang, Người khôn ăn nói dịu dàng dễ nghe; Người thanh tiếng nói cũng thanh, Chuông kêu khẽ đánh bên thành cũng kêu.;. Đó là nhận xét vô cùng tinh tế, chính xác của người xưa.

Một yếu tố quan trọng nữa có ảnh hưởng không nhỏ tới thành công hay thất bại trong cuộc đời của mỗi con người, đó là cơ hội. Vậy cơ hội là gì ? Từ điển Tiếng Việt giải thích: Cơ hội là hoàn cảnh thuận tiện gặp được để làm việc gì thường mong ước. Cơ hội đồng nghĩa với thời cơ, dịp may.

Cơ hội có thể do hoàn cảnh khách quan tự nhiên mang đến (dịp may hiếm có) hoặc do điều kiện chủ quan là con người tạo nên dựa trên ý tưởng, năng lực của bản thân. Đối với loại cơ hội thứ hai, con người phải chủ động định hướng ý tưởng, tính,toán thời gian và các bước thực hiện, khi thời cơ đến phải quyết đoán hành động thì mới thành công.

Trong cuộc sống, cơ hội như mong muốn không nhiều. Cơ hội là sự chín muồi xuất hiện trong quá trình hoạt động mà con người cần nắm vững để giành thắng lợi hoàn toàn. Nếu cơ hội đến bất ngờ mà chúng ta không kịp thời nắm bắt thì tức là chúng ta đã để vuột mất thời cơ thuận lợi, có khi làm thay đổi cả số phận. Tuy nhiên, không phải một cơ hội như thế qua đi thì mọi cánh cửa cuộc đời đã đóng sập lại trước mắt chúng ta. Cơ hội có ở mọi nơi, mọi công việc. Con người phải biết phát hiện cơ hội, nuôi dưỡng cơ hội và chiếm lĩnh cơ hội một cách thông minh nhất, kịp thời nhất. Trong những thời điểm cơ hội xuất hiện, con người sẽ giành được thắng lợi nếu biết tự tin, quyết đoán, huy động tất cả các yếu tố khác hỗ trợ cho cơ hội phát triển, thăng hoa. Nếu không, cơ hội sẽ qua đi trong sự nuối tiếc.

Mỗi người đều có thể tạo ra và giành lấy cơ hội dựa trên ý tưởng và năng lực của bản thân. Điều này thể hiện bản lĩnh, ý chí và cá tính của từng người. Mất cơ hội này, chúng ta hãy chủ động tìm kiếm, tạo dựng cơ hội khác để biến ước mơ thành hiện thực và thể hiện khả năng, phẩm chất của mình. Hãy tin rằng phía trước chúng ta còn rất nhiều cơ hội khác nhau. Một con chim khôn là con chim biết chọn thời điểm để hót. Một người khôn ngoan là người biết tạo thời cơ, cơ hội để thể hiện, khẳng định phẩm chất và bản lĩnh của mình, từ đó tạo dựng thành công và vinh quang trong sự nghiệp.
Ước mơ vào Đại học là ước mơ chính đáng của tuổi trẻ nhưng không phải ai cũng dễ dàng thực hiện được ước mơ đó. Đại học là một cánh cửa hẹp mà lại có tới hàng trăm ngàn đôi chân cùng chen vào đó. Nếu không thi đỗ Đại học, các bạn chớ vội nản lòng. Cánh cửa này đóng lại, ta sẽ mở ra những cánh cửa khác như học nghề, thi vào Trung học, Cao đẳng rồi từ từ học lên Đại học. Chúng ta sẽ nhìn thấy bầu trời cao xanh lồng lộng.

Thực tế cho thấy không ít người đã tự tạo ra cơ hội cho mình. Những doanh nhân trẻ nổi tiếng thành đạt đã vượt qua bao khó khăn, thử thách nghiệt ngã để xây dựng sự nghiệp Không chỉ với tầm cỡ quốc gia mà còn mở rộng ra phạm vi quốc tế. Những người nông dân – trí thức, công nhân và kĩ sư có mặt khắp nơi đang làm giàu cho bản thân và đất nước. Giá trị của những con người ấy không phải những gì mà họ có được mà là quá trình lao động vất vả, trải bao khó khăn thử thách để tạo ra cái họ có được.

Thời gian, lời nói, cơ hội là ba yếu tố quan trọng liên quan chặt chẽ tới thành công hay thất bại trong quá trình xây dựng sự nghiệp của đời người.

Nếu chúng ta sáng suốt, chủ động sử dụng thời gian vào những việc có ích cho cá nhân và cộng đồng; biết nói lời hay, ý đẹp trong giao tiếp, ứng xử 1 biết kịp thời nắm bắt cơ hội hoặc chủ động tìm kiếm, tạo thời cơ cho bản thân thì khả năng dẫn tới thành công là rất lớn. Tương lai tươi sáng rộng mở trước mắt và chúng ta sẽ thấy cuộc đời thật sự là đáng yêu đáng sống.

Nghị luận xã hội về câu nói: Có ba điều trong cuộc đời mỗi người, nếu đi qua sẽ không lấy lại được: thời gian, lời nói và cơ hội – Bài số 5

             Cuộc đời mỗi người là một cuốn sách đẹp, nếu ai không biết cách đọc cuốn sách quý ấy thì vĩnh viễn không thể đọc nó lần thứ hai bởi nó chỉ mở ra một lần trong khoảng thời gian ngắn ngủi của đời người. “Những trang sách cuộc đời” được viết nên từ những thứ vô cùng quý giá mà tiêu biểu là thời gian, lời nói và cơ hội. Thế nhưng cùng với nhịp đi qua của cuộc đời, chúng cũng trôi qua nhanh chóng và một đi không trở lại. Quan niệm ấy đã được chung đúc trong lời nhận định “Có ba điều trong cuộc đời mỗi người, nếu đi qua sẽ không lấy lại được: thời gian, lời nói và cơ hội”.

             Lời nói trên xuất phát từ một quan điểm, một cái nhìn chủ quan rằng dòng đời, dòng thời gian là dòng chảy tuyến tính, mỗi khoảnh khắc qua đi, mỗi hành động, sự kiện đi qua, con người vĩnh viễn không thể trở lại được. Để từ đó, câu nói vạch ra rằng thời gian, lời nói và cơ hội là những thứ hết sức đáng quý và chỉ đến có một lần trong cuộc đời mỗi người.

            Thời của mỗi đời người chính là thời gian sống, thời gian làm việc vui chơi, hưởng thụ,… Mỗi người chỉ được sống một lần và mỗi phút giây chỉ trôi qua một lần. Thời gian như một kẻ “vô tình” chẳng chờ đợi ai bao giờ. Bởi thế, thời gian là dòng chảy nghiệt ngã nhất, lặng lẽ mà cuồn cuộn, chậm chạp mà nhanh chóng. Thời gian trôi đi, khi nhìn lại mình có bao điều luyến tiếc, muốn xoay chuyển bánh xe thời gian để tìm về quá khứ khi xưa. Nhưng lúc đó là cả một sự bất lực đè nén khiến cho người ta ngày càng đau khổ, trầm uất muốn níu giữ mà không được. Mỗi phút giây là hoàn toàn khác nhau, như một thi sĩ trẻ đã từng bộc bạch:

Cái bay không đợi cái trôi.                                             

Tôi từ phút ấy sang giây phút này.

            Chỉ một phút giây ngắn ngủi thôi cũng đủ làm thay đổi con người và khi đã đi đến giây phút này thì chúng ta không thể tìm lại mình trong phút giây trước, làm sao con người có thể tìm về thời trai trẻ còn ngây ngô, mơ mộng khi đã đi qua bao chặng đường dài của cuộc đời, những người già cả cũng không thể trở lại lúc thanh xuân phơi phới, hay chúng ta đâu thể quay lại những năm của đầu thế kỉ XX mà ngăn chặn cuộc chiến tranh thế giới lần thứ hai khốc liệt, cướp đi bao sinh mạng con người. Tất cả đều không thể, không thể trở lại, con người không thể níu kéo được thời gian. Nó là dòng chảy xuôi dòng, một đi không trở lại trong mỗi cuộc đời con người.

             Thời gian thêu dệt cuộc đời và “lời nói” là những mũi khâu tạo nên bao hoa văn của cuộc đời. Cuộc sống tươi đẹp, hạnh phúc hay đau khổ, bất hạnh, một phần lớn cũng từ lời nói mà ra. Nó được phát ngôn để trình bày tư tưởng, tình cảm song song với hành động của con người, nó góp phần thiết lập mối quan hệ giữa người với người. Bạn bè thân thiết quan hệ với nhau bằng lời nói, chúng ta giao tiếp trong công việc thông qua ngôn ngữ, tình cảm yêu, ghét của ta được kí thác trong lời nói,… Lời nói có vai trò thật quan trọng đối với nhân loại: “Lời nói gói vàng”, “Lời nói đọi máu”,… Và nó cũng là một thứ khi đã đi qua là không thể lấy lại được. Khi con người đã phát ngôn thì không thể rút lại, người xưa có câu “nhất ngôn kí xuất, tư mã nan truy” là vì thế. Một con người mà không hiểu rõ điều mình nói thì thật đáng trách. Một lời nói thô lỗ với bạn bè, người thân hay có là người ngoài thì dù có xin lỗi thì cũng không xóa được ấn tượng không hay về tư cách bản thân. Mỗi lời nói đều có tác dụng rất sâu đậm đến nhận thức người nghe, khó mà có thể thay đổi, sửa chữa được. Chỉ cần nặng lời với người bạn thân thì tình cảm cũng có một vết rạn nứt nhỏ dù đã xin lỗi, bù đắp. Người ta nói “Uốn lưỡi bảy lần trước khi nói” là bắt nguồn từ đó.

             Còn cơ hội là gì? Đó phải chăng cũng là một thứ quý báu của cuộc đời? Cơ hội là những hoàn cảnh cần thiết để con người thành đạt, thực hiện những ước mơ, khát vọng của mình,… và cũng thật dễ nhận ra đó là một thứ mà trong cuộc đời mỗi người nếu trôi qua sẽ không lấy lại được. Đời người không chỉ có duy nhất một cơ hội. Nhưng cơ hội không thuộc về số lượng mà về bản chất. Cơ hội phát huy tác dụng là khi con người nắm giữ bản chất của sự việc, đưa nó đến một kết thúc có lợi cho mình. Nhưng cơ hội sẽ không bao giờ có lần thứ hai. Đời học sinh đâu thể có hai kì thi đại học đầu tiên của mình, mỗi người khó mà tìm được một người bạn tri kỉ lần nữa khi đã mất đi, và con người chỉ sống có một lần. Cơ hội sẽ trôi qua vô ích nếu ta không biết nắm bắt, vận dụng.

            Nêu ra một luận điểm sâu sắc và đúng đắn, câu nói trên đã cho ta một cái nhìn chủ quan mà thuyết phục, khái quát mà cụ thể, đậm tính triết học về cuộc sống con người cùng những điều quý giá trong cuộc sống “thời gian, lời nói và cơ hội”. Câu nói còn có ý nghĩa con người không thể tắm hai lần trên một dòng chảy. Bởi vì thế, mỗi con người cần có một cách sống tích cực. Chúng ta cần nắm bắt, tận dụng triệt để thời gian, tiết kiệm từng phút giây, hãy để nó lấp đầy tư tưởng và hành động chứ không trôi qua vô ích. Đồng thời việc cẩn trọng, giữ gìn lời nói là không thể thiếu, mỗi lời nói cần được lọc kĩ qua suy nghĩ, sự nghiền ngẫm, luôn nhớ lời nói là “con dao hai lưỡi” và những bài học kinh nghiệm từ ngàn xưa là vô cùng hữu ích: “Lời nói chẳng mất tiền mua. Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”, “Chim khôn kêu tiếng rảnh rang. Người khôn nói tiếng dịu dàng dễ nghe”,… Và để trưởng thành trong cuộc sống, con người phải biết tận dụng cơ hội, phải nỗ lực phấn đấu học tập, làm việc cho một nền tảng vững chắc và sống hết mình để chớp lấy cơ hội khi nó ở trong tầm tay. Nhìn chung, thông điệp mà câu nói trên muốn gửi đến rằng hãy biết sống hết mình cho hiện tại, thời gian hiện tại, cơ hội hiện tại, lời nói hiện tại. Chúng ta học hỏi từ quá khứ, nắm giữ hiện tại, vững bước tương lai. Nhưng quan trọng nhất là sống hết mình cho hiện tại. Hiện tại giúp chúng ta thành công, không bi quan mà cũng không ảo vọng xa xôi. Đó là một bài học hay, mang ý nghĩa sâu sắc, được nhắc đến nhiều lần trong văn chương: “Mau với chứ! Vội vàng lên với chứ! Em! Em ơi! Tình non sắp già rồi” (Xuân Diệu) và đến hôm nay vẫn còn nguyên giá trị.

            Ắt hẳn rằng mỗi người trong mỗi chúng ta đều ý thức được sự ngắn ngủi của một đời người và những giá trị quý báu của cuộc sống. Dẫu trong số đó, có người đến cuối chặng đường mới nhận ra. Quyển sách cuộc đời đã và đang mở ra trước mắt chúng ta, vậy ta phải sống sao cho xứng đáng. Một thế giới như thế kêu gọi con người ta phải sống hết mình, sống mãnh liệt với nó: “Sống toàn tâm, toàn trí, toàn hồn. Sống toàn thân và thức nhận giác quan” (Xuân Diệu) và ý thức được thời gian, cơ hội và lời nói là rất đáng quý.

            Câu nói ”Có ba điều trong cuộc đời mỗi người, nếu đi qua sẽ không lấy lại được: thời gian, lời nói và cơ hội” đã cho ta một bài học thật quý giá. Nó đưa ra bài học về cách sống, nhất là phải sống hết mình cho hiện tại. Đây là ý nghĩa tích cực được gửi gắm trong một nhận định đầy ý nghĩa. Bạn sẽ là người thành công nếu trong hành trang cuộc sống của mình luôn mang theo bài học ấy.

Vũ Hường tổng hợp

0