Nghị luận xã hội câu tục ngữ Ở hiền gặp lành – Văn mẫu lớp 10

Trong kho tàng ca dao tục ngữ có nhiều câu nói đến quan hệ nhân – quả như: Gieo gió gặt bão, Trồng dưa được dưa, trồng đậu được đậu; Ở hiền gặp lành, ở ác gặp ác… nhằm giáo dục, khuyên nhủ mọi người hãy sống sao cho tốt đẹp; đồng thời cũng cảnh cáo những kẻ ích kỉ, độc ác, chỉ biết lợi mình, hại người.

Nhưng không phải ai ở hiền cũng gặp lành và lúc nào kẻ ác cũng bị trừng trị. Do đó ý nghĩa của câu tục ngữ Ở hiền gặp lành vẫn tiếp tục được đưa ra bàn cãi. Trong cuộc tranh luận ở lớp, em cũng đã bày tỏ ý kiến về vấn đề này.

Ở hiền gặp lành có nghĩa là ta đối xử tử tế, nhân hậu, sẵn sàng giúp đỡ người khác một cách hết lòng, không vụ lợi… thì trước sau gì những điều tốt đẹp cũng sẽ đến với ta. Không nên hiểu đơn giản rằng làm ơn cho ai thì người đó sẽ trả ơn mình một cách sòng phẳng, theo kiểu thực dụng: Hòn bấc ném đi, hòn chì ném lại, hay Bánh ít đi, bánh quy lại. Nét đẹp trong đạo đức truyền thống của dân tộc Việt Nam là: Làm ơn há dễ mong người trả ơn.

Thực tế cuộc sống cho thấy nhiều người ở hiền đã gặp lành. Ông bà, cha mẹ sống tử tế, nhân hậu thì con cái cũng được hưởng phúc. Phúc ở đây không phải là những lợi ích vật chất do người khác đem lại, mình chỉ việc ngồi hưởng thụ mà phúc là những điều tốt đẹp cho bản thân, gia đình và xã hội.
Có thể hiểu nghĩa của từ lành trong câu tục ngữ này là tử tế, tốt đẹp, may mắn. Nếu ta ăn ở (đối xử) với mọi người có nghĩa có tình (Như bát nước đầy, Bán anh em xa mua láng giềng gần, Hàng xóm tối lửa tắt đèn có nhau…) thì mọi người cũng sẽ đối xử lại với ta như vậy.

Điều đáng bàn cãi, tranh luận là trong cuộc sống không phải lúc nào ở hiền cũng gặp lành, mà có khi trái ngược. Nhiều người tốt lại lâm vào hoàn cảnh nghèo khó, kém may mắn; còn những kẻ ích kỉ, độc ác thì lại sống đầy đủ, xa hoa. Phải chăng câu tục ngữ trên chỉ là liều thuốc an thần dành cho giai cấp bị trị trong xã hội cũ?!

Thật ra, những điều trái với quy luật nhân – quả ở thời nào cũng có. Mâu thuẫn ấy xuất phát từ thực tế là trong xã hội, những kẻ xấu vẫn tồn tại. Chúng liên kết với nhau, tạo thành thế lực hắc ám, tác oai tác quái, làm hại người lương thiện. Pháp luật nhiều khi chưa trừng trị chúng kịp thời hoặc xử lí chưa đến nơi đến chốn để bảo vệ quyền lợi của số đông người tốt, người hiền. Để cái thiện chiến thắng cái ác, cần phải có rất nhiều điều kiện và điều kiện đầu tiên là phải quyết tâm diệt trừ cái xấu, cái ác; khuyến khích, cổ vũ cái đẹp, cái thiện từ trong mỗi con người, mỗi gia đình và rộng ra toàn xã hội.

Chúng ta cũng không nên hiểu ở hiền chỉ cổ nghĩa là nhẫn nhục chịu đựng, ngoảnh mặt làm ngơ trước cái xấu, cái ác ; hay là hiền lành, tử tế, không làm hại ai (nghĩa hẹp) mà phải hiểu sâu hơn, rộng hơn: ở hiền là hướng tới điều hay, điều tốt; tích cực chống lại cái xấu xa; là quan điểm sống Mình vì mọi người, mọi người vì mình (Bác Hồ); là đoàn kết giúp đỡ nhau cùng lao động sáng tạo, làm ra của cải vật chất và tinh thần để không ngừng nâng cao đời sống của toàn dân.

Câu tục ngữ trên nằm trong hệ thống tục ngữ giáo dục con người hãy sống hướng thiện (làm lành, lánh ác). Con người có lương thiện thì xã hội mới tốt đẹp. Để đạt được điều đó, chúng ta phải tự tu dưỡng, rèn luyện tư tưởng đạo đức trên cơ sở của lòng nhân ái và trách nhiệm công dân.

Nhận thức đúng đắn, rạch ròi về cái tốt, cái xấu, về đạo lí ở đời sẽ giúp chúng ta hoàn thiện nhân cách. Nhiều người tốt sẽ tạo nên sức mạnh đẩy lùi cái xấu. Chắc chắn rằng trong tương lai không xa, ý nghĩa của câu tục ngữ Ở hiền gặp lành sẽ thành hiện thực.

Nghị luận xã hội câu tục ngữ Ở hiền gặp lành – Bài làm 4

Từ xa xưa, ông cha ta luôn dùng những câu ca dao tục ngữ về mối quan hệ nhân quả như: ở hiền gặp lành, gieo gió gặt bão,..để giáo dục con cái có thái độ sống tốt đẹp. Đến ngày nay, những lời dạy thông qua những câu tục ngữ vẫn còn nguyên giá trị.

“Ở hiền gặp lành” là câu tục ngữ dạy con người ta cách sống. “Ở hiền” có nghĩa là chúng ta cần biết quan tâm, đối xử tốt với những người xung quanh, giúp đỡ người khác khi có thể, không được làm những điều sai trái hoặc làm hại ai. “Gặp lành” là kết quả khi chúng ta sống tốt thì sẽ được nhận lại những điều may mắn, tốt đẹp.

Đối với các bạn học sinh, chúng ta luôn phải kính trên nhường dưới, sống hiếu thảo với cha mẹ. Trên trường lớp, chúng ta cần nghe lời thầy cô, sống chan hòa với bạn bè. Đối với những người xung quanh ta luôn luôn giữ thái độ tôn trọng và giúp đỡ mọi người. Trên đường đi học, bạn vô tình gặp một em bé bị vấp ngã khi đang chơi bóng, bạn có sẵn sàng đỡ em dạy không? Khi ra vào cổng trường bạn có thường xuyên chào hỏi bác bảo vệ không? Mặc dù đó là những việc làm rất nhỏ nhưng sẽ rèn luyện cho chúng ta thái độ sống tốt, sống có ích. Nói đến đây, có nhiều bạn sẽ nghĩ rằng chúng ta cũng không cần thiết phải làm thế vì những người đó không có mối quan hệ gì với ta và làm như vậy chúng ta cũng không nhận được cái gì. Nếu bạn nghĩ như thế thì bạn đã nghĩ sai rồi. Khi bạn giúp đỡ người khác bạn mong nhận lại được gì? Dù là một lời cảm ơn cùng với một nụ cười nhân ái, tôi nghĩ bạn sẽ cảm thấy vui hơn rất nhiều. Niềm vui chính là món quà lớn nhất bạn nhận được khi bạn giúp đỡ người khác. Một ngày nào đó, khi bạn gặp khó khăn, ví dụ bạn vô tình bị ngã xe khi đang đi trên đường mà mọi người thờ ơ với bạn, không ai giúp đỡ bạn đứng dạy hoặc bạn quên không mang giấy để làm bài kiểm tra, bạn đã hỏi xin bạn bè nhưng không ai cho cả. Những lúc như vậy bạn sẽ cảm thấy thế nào? Câu hỏi đó tôi dành riêng cho bạn.

Bạn ạ! Cuộc sống này còn nhiều điều chúng ta chưa trải qua lắm, có rất nhiều khó khăn ở phía trước. Chúng ta không thể làm mọi thứ một mình mà chúng ta sẽ cần đến sự hỗ trợ và giúp đỡ của những người xung quanh. Vì vậy, chúng ta hãy luôn sống thật tốt, hãy luôn giúp đỡ người khác khi chúng ta có thể. Bởi một ngày bạn sẽ được nhận lại rất nhiều điều, có thể không phải từ chính họ mà từ những người khác xung quanh bạn.

Bàn về câu tục ngữ “Ở hiền gặp lành” chúng ta sẽ nhận thấy hai mặt của cùng một vấn đề, có phải lúc nào chúng ta cũng “ở hiền” không? Và có phải chúng ta cứ “ở hiền” là sẽ gặp lành và không bao giờ gặp ác không? Đó lại là một vấn đề mà chúng ta phải suy nghĩ thêm. Thực ra, bạn nên nghĩ rộng ra một chút, tức là chúng ta cần có sự khéo léo và tinh tế trong cách sống và cách cư xử. Để ta có thể nhận ra ai là người thực sự tốt với ta, ai là người có thể sẽ làm hại ta, từ đó ta sẽ có cách cư xử phù hợp. Trong cuộc sống cũng có những người không tốt, họ có thể làm hại ta bất cứ lúc nào mà không cần biết lý do là gì. Đối với những người như vậy chúng ta cần đề phòng và tránh tiếp xúc.

Câu tục ngữ “ở hiền gặp lành” dạy ta cách sống, dù cuộc sống có khó khăn thì ta vẫn luôn phải sống tốt với tất cả mọi người, không được làm hại người khác để đạt được những thứ mình muốn. Tuy vậy, chúng ta cần tỉnh táo để phân biệt được người tốt, người xấu, có như vậy chúng ta mới điều chỉnh được thái độ, hành vi và làm hài hòa các mối quan hệ xung quanh ta.

Nghị luận xã hội câu tục ngữ Ở hiền gặp lành – Bài làm 5

Bằng những kinh nghiệm thực tế hằng ngày thì ông cha tã đã đúc rút được nhiều câu tục ngữ hay có giá trị đối với mọi thời đại. Bàn về luật nhân quả thì có nhiều câu ca dao như là”gieo gió thì gặp bão” hay là “gieo nhân nào gặt quả ấy”. Cùng với đó thì cũng có câu tục ngữ rất là quen thuộc đó là  “ở hiền gặp lành” để giáo dục cho chúng ta làm thế nào để sống tốt, sống đẹp hợp với đạo lí ,lời dạy của ông cha ta.

Điều đầu tiên mà chúng ta cần hiểu rõ về câu tục ngữ đó có nghĩa là gì? ở hiền là chúng ta phải biết sống thế nào để yêu thương, đối xử tốt với mọi người xung quanh, đó là những biểu hiện cụ thể chứ không phải là những lời có trên sách vở. Với những người ở hiền thì sẽ không bao giờ làm việc có ý xâm hại tới người khác và làm việc gì cũng nghĩ tới lợi ích của người khác.

Gặp lành là khi chúng ta làm những việc tốt đẹp để giúp đỡ người khác thì chúng ta sẽ gặp được nhiều may mắn trong cuộc sống. Chúng ta ăn ở tốt đẹp thì ắt hẳn sẽ được đền bù một cách xứng đáng. Đó chính là những gì mà câu tục ngữ muốn gửi gắm cho chúng ta, ông cha ta muốn gửi gắm tới thế hệ mai sau. Đây là câu tục ngữ rất hợp với lẽ tự nhiên.

Chúng ta hãy cùng nhìn những người xung quanh chúng ta, mỗi người có một tính cách riêng và không có ai giống ai. Người thì khó tính, người vui vẻ hòa đồng . Nếu như người khó tính và ác độc thì hay gặp những chuyện khó. Còn đối với những người vui vẻ tốt bụng thì thường hay gặp những chuyện may mắn tới với mình.

Vậy thế nào là ở hiền? đó là luôn giúp đỡ người khác mà không có mong muốn được trục lợi hay mục đích riêng nào cả.

Cũng đừng ai nghĩ rằng mình không làm gì và cũng không giúp đỡ ai thì đó là người hiền nhé! Như vậy thì bạn thực sự đúng là một người vô tình, vô cảm . Sống hiền tức là luôn đi giúp đỡ những người khác. Chỉ một hành động nhỏ như là đưa một em bé hay là một cụ già ra đường , cũng có thể xem là làm được việc tốt rồi. Hay trong những ngày đông giá rét thì quyên góp những chiếc áo ấm không mặc tới cho các em ở vùng cao . Với những việc làm đơn giản như vậy nhưng cũng đủ để làm cho tâm hồn của bạn được thảnh thơi hơn nhiều. Không những vậy khi bạn làm việc để giúp đỡ người khác thì bạn luôn cảm thấy vui vẻ ở trong lòng,mọi người xung quanh sẽ hết mực yêu quý bạn, luôn sẵn sàng giúp đỡ bạn trong những lúc khó khăn, cuộc sống của bạn sẽ tràn đầy hạnh phúc và đó chính là những thứ mà bạn sẽ đạt được khi ở hiền lành.

Câu tục ngữ này còn được gửi gắm qua những câu chuyện như là tấm cám. Mẹ con cám độc ác cho nên phải nhận lấy hâu quả, còn tấm hiền lành nhân hậu vượt qua mọi khó khăn gian khổ cuối cùng cũng đã tìm được hạnh phúc cho bản thân.

Đó còn là câu chuyện của thạch sanh, người luôn sống hiền lành thật thà luôn giúp đỡ mọi người và đến cuối cùng thì cũng cưới được cô công chúa xinh đẹp. đó chính là những câu chuyện nói về luật nhân quả ở hiền thì gặp lành.

Bên cạnh những người ở hiền lành đó thì hiện nay vẫn còn có rất nhiều xấu tính, sống ác, luôn nghĩ đến lợi ích của bản thân mà không nghĩ cho người khác. Có nhiều người chỉ vì lợi ích của bản thân mà làm hại đến những người xung quanh mình, thậm chí là cả những người thân yêu.

Câu tục ngữ “ở hiền gặp lành “ khuyến khích con người chúng ta sống theo lòng nhân ái và bao dung. Đó là một phương châm tích cực, chúng ta mong cho tất cả những người ở hiền rồi cuối cùng cũng gặp được sự may mắn. Mỗi người chúng ta không những cần phải hướng thiện mà còn cần phải kiên trì đấu tranh cho cái thiện.