Mục tiêu của bán phá giá

Bán phá giá là một trong những biểu hiện trực tiếp nhất của sự can thiệp của Nhà nước Đế quốc trong lĩnh vực ngoại thương. Ngoài mục tiêu chính là mục tiêu lợi nhuận, mục tiêu chính trị và thao túng các nứơc khác cũng được coi là khá quan trọng trong hành động bán phá giá. Một số nước thực hiện bán phá gía để thao túng thị trường.

Đối với các hãng lớn ngoài việc thao túng thị trường còn có thể với mục đích khác như dành uy tín, hoặc để tăng sức ép với bạn hàng nhập khẩu về mặt nào đó.

Ví dụ: Mỹ đã sẵn sàng bỏ Ngân sách để mua phần lớn số gạo trên thị trường thế giới rồi bán phá giá, điều này làm cho nhiều nước phải lao đao và phải chịu nhiều vòng phong toả của Mỹ. Chẳng hạn giá xuất khẩu gạo của Mỹ khoảng 400USD/tấn, thậm chí 800USD/tấn, họ cũng sẵn sàng bán ra thị trường thế giới với giá chỉ bằng 60%-70%, thậm chí 40% mức giá mua. Mức này thấp hơn nhiều so với gía thành của nông dân Mỹ sản xuất ra, do đó Mỹ phải trợ giá từ 700- 800 tr USD/năm để trợ giá xuất khẩu gạo, nhằm thực hiện mục tiêu của mình. Tuy bị thâm hụt Ngân sách nhưng Mỹ đã thực hiện được mục tiêu chính trị của mình là thao túng giá gạo trên thế giới, để từ đó buộc các nước phải ràng buộc với mình trong những điều kiện nhất định.

Thực tế quan sát ở Châu Âu đã chỉ ra rằng, khi mà các hãng cạnh tranh với nhau có mức chi phí bình quân xấp xỉ như nhau thì họ thường thoả thuận thủ tiêu cạnh tranh, giảm lượng bán và tăng giá bán. Khi tự do cạnh tranh, sau một khoảng thời gian không dài thị trường không cân bằng, lợi nhuận của các doanh nghiệp giảm thoả thuận giảm sản lượng xuống tạo ra mức cân bằng mới của thị trường nhưng vẫn có lợi nhuận cao hơn cạnh tranh ngang.

Còn đối với các nước xuất khẩu, khi thực hiện hành động bán phá gía nhằm mục tiêu lợi nhuận, nước xuất khẩu phải hạn chế tối đa nhập khẩu, các doanh nghiệp trong nước thoả thuận với nhau về giá, nâng mức giá trong nước lên. Mặt khác, họ xuất khẩu với giá triệt tiêu đối thủ. Sau khi chiếm lĩnh thị trường nước nhập khẩu, họ sẽ tìm cách thao túng để thu lợi nhuận tối đa.

• Nguyên nhân của việc tăng lợi nhuận khi bán phá giá:

Các doanh nghiệp trong nước đã thoả thuận với nhau để xác định mức sản lượng từng hãng và xác định mức giá chung trong nước. Khi đó họ sẽ thu được nhiều lãi trong việc nâng giá bán.

Tăng được số lượng hàng xuất khẩu do giá rẻ hơn tại nước nhập khẩu , tạo điều kiện cho các hãng này mở rộng sản xuất, tận dụng được hết công suất, máy móc thiết bị dẫn đến giảm chi phí, do đó mà bù lỗ cho việc bán phá giá ở nước ngoài.

Khi mọi đối thủ cạnh tranh đã bị đánh bại, họ sẽ lũng đoạn thị trưòng nước nhập khẩu về mặt hàng được đem bán phá giá và lợi nhuận sẽ lớn hơn gấp nhiều lần.

Một số ví dụ về việc bán phá giá mặt hàng tivi của Nhật tại thị trường Mỹ:

Từ những năm 1960, các công ty điện tử hàng đầu của Nhật Bản là HITACHI, SANYO, SHARP và TOSHIBA đã cạnh tranh gay gắt với nhau. Nhưng ngày 10/09/1964, họ đã thoả thuận thống nhất nâng giá bán, quy định sản lượng của mỗi công ty.

Kết quả của việc thoả thuận nâng giá này là người Nhật phải trả giá 700USD cho 1 chiếc tivi màu trong khi ở Mỹ giá là 400USD/chiếc tivi cùng loại. Các công ty của Mỹ đã không chịu nổi sự cạnh tranh và đến năm 1989, sáu hãng lớn và nhiều hãng nhỏ của Mỹ bị phá sản, công nghiệp sản xuất bị suy yếu, ngược lại các hãng điện tử của Nhật đã thu được lợi nhuận lớn qua việc bán phá giá này.