Mua sắm trong thị trường công nghiệp

Mục đính mua sắm thường được định nghĩa là “mua đúng hàng cần mua với chất lượng thích hợp và giá cả chấp nhận và được tiếp nhận đúng chỗ và đúng lúc”. Để đạt được mục đích như vậy, người mua cần thiết giải quyết nhiều vấn đề trong công tác mua sắm như xác định nhu cầu về sản phẩm và chất lượng; số lượng hay giá trị mua; giá cả và công tác vận chuyển, tiếp nhận.

Không như trong thị trường tiêu dùng, tiến trình mua và cách thức mua sắm trong thị trường công nghiệp theo những cách thức, thủ tục nhất định. Các nhiệm vụ chủ yếu trong quá trình mua sắm đó là:

- Nhận diện nhu cầu.

- Xác định các đặc tính cần thiết và yêu cầu chất lượng của chi tiết / sản phẩm cần mua sắm.

- Phát triển các chính sách và thủ tục cho công tác mua sắm

- Tìm kiếm và đánh giá các nguồn cung ứng tiềm năng

- Thu thập và phân tích các hồ sơ về các nhà cung cấp

- Đánh giá và lựa chọn nhà cung cấp

- Lựa chọn nhà cung cấp và tiến hành đặt hàng

- Thu thập thông tin phản hồi và đánh giá.

Các nghiên cứu marketing về quá trình mua sắm thường khảo sát tính đặc thù của mỗi giai đoạn. Chẳng hạn, nghiên cứu cho thấy giai đoạn phát triển các chính sách và thủ tục cho công tác mua sắm là bước chuyển tiếp từ nhu cầu về hàng hoá, dịch vụ thành các yêu cầu cụ thể hơn để từ đó xác định các tiêu chuẩn cần thiết ở các nhà cung cấp.

Việc phân tích các bước của quá trình mua sắm có thể cung cấp các thông tin bổ ích để các nhà marketing kỹ nghệ phát triển một chiến lược bán hàng như là xác định mục tiêu mua sắm, các bước cần thực hiện để người mua thu thập các thông tin cần thiết. Theo quan điểm quản trị vật liệu, hiệu quả của công tác mua sắm phụ thuộc rất nhiều vào các bộ phận khác trong tổ chức, đặc biệt là chế tạo, kiểm soát sản xuất và vận chuyển

Việc phân biệt kiểu mua sắm phụ thuộc vào việc dựa trên cách thức phân chia như thế nào. Có các cách thức phân loại kiểu mua sắm phổ biến như dựa vào tính chất chiến lược công tác phục vụ nhu cầu của hệ thống sản xuất, dựa vào tình huống mua có liên quan đến thủ tục tiến hành mua sắm, dựa vào mối quan hệ mua sắm.

􀂾 Dựa vào tính chất chiến lược của công tác mua sắm phục vụ cho nhu cầu của hệ thống sản xuất, có các kiểu mua sắm để tích trữ, mua ở mức cần thiết hay mua sắm phù hợp với hệ thống sản xuất. Mua sắm để tích trữ nhằm vào việc đảm bảo ổn định sản xuất, hạn chế cạn dự trữ, hưởng chi phí chiết khấu số lượng lớn và giảm tổng chi phí đặt hàng. Hạn chế của việc mua sắm để tích trữ là rủi ro hàng giảm giá, hư hỏng, chi phí cơ hội vốn.

Mua ở mức cần thiết phục vụ cho KHSX ngắn hạn, hạn chế chi phí tồn kho, không tạo áp lực nhu cầu vốn lưu luân chuyển, thích hợp khi hệ thống sản xuất cần điều chỉnh cho phù hợp các biến đổi về môi trường kinh doanh. Hạn chế của việc mua sắm ở mức cần thiết là kém khả năng đối phó các biến đổi về nhu cầu sản xuất, tổng chi phí đặt hàng cao.

Mua sắm phù hợp với đặc điểm của hệ thống SX và hệ thống quản trị tồn kho. Đó là cách thức mua sắm tuỳ thuộc vào đặc điểm của hệ thống sản xuất và hệ thống quản trị tồn kho, như trường hợp mua sắm theo mô hình lô hàng tối ưu và các trường hợp vận dụng của nó, hay mua sắm trong trường hợp áp dụng phương pháp sản xuất và quản trị tồn kho đúng thời hạn (JIT), mua sắm qua mạng hay các phương pháp quản lý sản xuất khác.

􀂾 Kiểu của mua sắm công nghiệp còn phân biệt theo tình huống mua sắm liên quan với việc thực hiện thủ tục mua đó là mua lại thông thường, mua lại có điều chỉnh và mua mới. Quá trình ra quyết định mua sẽ trở nên đơn giản hay phức tạp phụ thuộc vào tầm quan trọng và phạm vi của nhiệm vụ mua sắm cần thực hiện. Theo sự phức tạp của quá trình mua đó là mức độ huy động nhân lực thực hiện, thời gian cần thiết ra quyết định, sự cần thiết thu thập thông tin liên quan. Tuỳ theo tình huống mua mà các mức độ cần thiết này sẽ như thế nào.

Mua lại thông thường là việc mua lại các mặt hàng từ cùng một nhà cung cấp mà doanh nghiệp đã từng mua sắm từ trước. Việc mua sắm có thể được thực hiện vào những lúc tồn kho đạt đến mức nhất định hay sau một khoảng thời gian nhất định. Các hệ thống tồn kho nhu cầu độc lập và hệ thống sản xuất đúng thời hạn là các ví dụ điển hình cho kiểu mua lại thông thường.

Mua lại có điều chỉnh là việc mua lại các loại mặt hàng đã từng mua nhưng có tìm hiểu các thông tin về các phương án nguồn cung ứng và các thay đổi nhất định về các điều khoản mua sắm hay một số đặc điểm chi tiết / sản phẩm cần mua sắm.

1. Chức năng mua sắm trong thị trường công nghiệp
   1. Mục đích và quá trình mua sắm
   2. Các kiểu mua sắm
   3. Nội dung của quản trị hoạt đọng mua sắm
   4. Xu hướng của mua sắm
2. Hành vi mua trong thị trường công nghiệp
   1. Khái niệm về mô hình hành vi mua
   2. Mô hình hành vi mua Webster và Wind

Tham khảo chi tiết ở đây.

Slide bài giảng tham khảo