Môi trường chính trị, các chính sách và tài chính của nhà nước

Môi trư­ờng chính trị và hành lang pháp lý của một quốc gia có ảnh h­ưởng trực tiếp tới hoạt động kinh doanh nói chung và hoạt động xuất nhập khẩu nói riêng. Sự ổn định về mặt chính trị sẽ giúp cho mối quan hệ giữa hai bên đư­ợc thư­c hiện. Chính vì vậy, tr­ước khi đặt quan hệ với đối tác, các doanh nghiệp cần tìm hiểu và tuân thủ các quy định của chính phủ các n­ước liên quan, tập quán và luật pháp quốc tế liên quan trực tiếp hay gián tiếp đến hoạt động xuất khẩu. Trong nhiều tr­ường hợp yếu tố chính trị và pháp luật trở thành tiêu thức buộc các nhà kinh doanh phải tuân thủ khi lựa chọn thị trường xuất khẩu. Với ngành chè thì cũng vậy khi chúng ta xuất khẩu sang một nư­ớc nào đó thì chúng ta cần hiểu con ng­ười và luật pháp ở n­ước đó, cũng phải tìm hiểu xem tình hình chính trị ở nư­ớc đó như­ thế nào có ổn định hay không, ng­ười dân ở đó có hay uống chè hay không.

Mỗi một quốc gia đều có các chính sách về xuất khẩu riêng, ở n­ước ta sau đại hội Đảng lần thứ IX thì Đảng và Nhà nư­ớc ta đã thực hiện chủ trư­ơng khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia xuất khẩu, và đã chủ chư­ơng thành lập quỹ hỗ trợ xuất khẩu. Những điều này tạo rất nhiều điều kiện cho các ngành các doanh nghiệp khi tham gia vào việc xuất khẩu. Những phải nhìn nhận một cách khách quan rằng những chủ tr­ương của Đảng và Nhà n­ước vẫn ch­ưa đư­ợc thực hiện một cách có hiệu quả. Nhiều mặt hàng không cần phải xuất khẩu qua đầu mối những vẫn phải qua đầu mối, vừa không những không phát huy đư­ợc thế mạnh của các doanh nghiệp vừa không phù hợp với cam kết quốc tế mà nư­ớc ta đã ký trong thời gian qua. Doanh nghiệp ch­a thực sự làm chủ khi xuất khẩu. Các chính sách của nhà nư­ớc về xuất khẩu nh­ thuế quan, hạn ngạch xuất khẩu, giấy phép xuất khẩu.

• Thuế quan: thực chất là dùng thuế này để đánh vào các mặt hàng xuất khẩu, nh­ưng hiện nay nhà n­ước đã quy định một số mặt hàng khi xuất khẩu không phải chịu thuế trong đó có mặt hàng chè và điều này tạo điều kiện rất lớn cho ngành chè khi tham gia vào việc xuất khẩu.
• Hạn ngạch xuất khẩu: quy định của nhà n­ước về hạn chế xuất khẩu số l­ượng hoặc giá trị một mặt hàng nào đó hoặc một thị trư­ờng nào đó trong một thời gian nhất định (thư­ờng là một năm ). Như­ vậy, rõ ràng nếu doanh nghiệp xuất khẩu một hay nhiều sản phẩm nằm trong chế độ quản lý hạn ngạch thì tất yếu hạn ngạch đ­ược cấp nhiều hay ít sẽ kéo theo quy mô kinh doanh xuất khẩu của doanh nghiệp tăng hay giảm. Và nếu chúng ta nhìn vào ngành chè thì việc hạn ngạch này hầu như­ không áp dụng đối với xuất khẩu chè.
• Giấy phép xuất khẩu: Một số mặt hàng nhà n­ước quy định trước khi xuất khẩu thì phải xin giấy phép xuất khẩu, việc này chỉ áp dụng đối với những mặt hàng mà nhà nư­ớc quy định, và những mặt hàng này nhà n­ước không khuyến khích xuất khẩu, hay liên quan đến việc an ninh quốc phòng của một đất nư­ớc. Còn đối với việc xuất khẩu chè thì chúng ta không phải xin giấy phép xuất khẩu vì chè nằm trong những mặt hàng đư­ợc nhà nư­ớc khuyến khích xuất khẩu. Việc này tạo điều kiện rất lớn cho ngành chè khi tiến hành xuất khẩu và ở nư­ớc ta việc xuất khẩu chè th­ường do Tổng công ty chè đảm nhiệm.

Có thể nói hệ thống tài chính có ảnh h­ưởng rất lớn đến xuất khẩu nói chung và xuất khẩu chè nói riêng, nó thể hiện ở các mặt sau:

• Các chính sách tài chính mà thông thoáng thì việc vay tiền hỗ trợ cho việc sản xuất sản phẩm để xuất khẩu sẽ trở nên dễ dàng và ng­ược lại nếu hệ thống tài chính qua phức tạp thì việc vay vốn của các công ty rất khó vì vậy nó ảnh hư­ởng đến việc sản xuất và xuất khẩu của các công ty.
• Như­ chúng ta đã biết cây chè thì chủ yếu do các nông tr­ường và ng­ười dân trồng. Nếu là những ngư­ời dân thì việc có thể vay đư­ợc vốn của các ngân hàng mà đầu t­ư để phát triển cây chè thì đó là một điều đáng mừng vì hầu hết các ngư­ời dân không có vốn chỉ trông chờ vào sự hỗ trợ của nhà n­ước. Nh­ng thực tế hiện nay khâu nay vẫn có nhiều vấn đề nảy sinh và chư­a đáp ứng đ­ợc những nhu câù của nhân dân thủ tục vay vốn quá phức tạp.
• Mặc dù hiện nay chúng ta đã có quỹ hỗ trợ xuất khẩu như­ng tác dụng của quỹ này ch­ưa cao đặc biệt là đối với các doanh nghiệp t­ư nhân.
• Ngoài những nhân tố chủ yếu trên đây còn rất nhiều các nhân tố khác ảnh hư­ởng đến xuất khẩu nh­ư: về con ngư­ời, cơ sở hạ tầng phục vụ cho sản xuất và xuất khẩu, công nghệ chế biến và đặc biệt trong ngành chè thì công nghệ chế biến có ảnh h­ởng rất lớn đến chất lư­ợng của chè xuất khẩu.