24/05/2018, 16:00

Mô hình đối tượng (Object Model)

Như đã biết, một đối tượng trong JavaScript có các thuộc tính đi kèm với nó. Bạn có thể truy nhập đến các thuộc tính của nó bằng cách gọi : objectName.propertyName Cả tên đối tượng và tên thuộc tính đều nhạy cảm. Bạn định nghĩa ...

Như đã biết, một đối tượng trong JavaScript có các thuộc tính đi kèm với nó. Bạn có thể truy nhập đến các thuộc tính của nó bằng cách gọi :

objectName.propertyName

Cả tên đối tượng và tên thuộc tính đều nhạy cảm. Bạn định nghĩa một thuộc tính bằng cách gán cho nó một giá trị. Ví dụ, giả sử có một đối tượng tên là myCar (trong trường hợp này giả sử đối tượng này đã tồn tại sẵn sàng). Bạn có thể lấy các thuộc tính có tên make, model và year của nó như sau:

myCar.make = "Ford"
    myCar.model = "Mustang"
    myCar.year = 69;
    

Có một mảng lưu trữ tập hợp các giá trị tham chiếu tới từng biến. Thuộc tính và mảng trong JavaScript có quan hệ mật thiết với nhau, thực ra chúng chỉ khác nhau về cách giao tiếp với cùng một cấu trúc dữ liệu. Ví dụ cũng có thể truy nhập tới các thuộc tính của đối tượng myCar ở trên bằng mảng như sau:

myCar[make] = "Ford"
    myCar[model] = "Mustang"
    myCar[year] = 69;
    

Kiểu mảng này được hiểu như một mảng có khả năng liên kết bởi mỗi một phần tử trong đó đều có thể liên kết đến một giá trị xâu nào đó. Để minh hoạ việc mày được thực hiện như thế nào, hàm sau đây sẽ hiển thị các thuộc tính của một đối tượng thông qua tham số về kiểu đối tượng đó và tên đối tượng.

function show_props (obj, obj_name) 
    {
    var result=""
    for (i in obj)
    result=result+ obj_name + "."+ i+ "=" + obj[i] + "
"
    return result
    }
    

Khi gọi hàm show_props(myCar,”myCar”) sẽ hiện lên:

myCar.make = Ford
    myCar.model = Mustang
    myCar.year = 69;

Cả JavaScript client-side và server-side đều có một số đối tượng được định nghĩa trước. Tuy nhiên, bạn cũng có thể tạo ra những đối tượng của riêng bạn. Trong JavaScript 1.2, nếu bạn chỉ muốn tạo ra một đối tượng duy nhất của một kiểu đối tượng, bạn có thể tạo nó bằng cách sử dụng khởi tạo đối tượng. Hoặc nếu bạn muốn tạo ra nhiều cá thể của một kiểu đối tượng, bạn có thể tạo ra một hàm xây dựng trước, sau đó tạo ra các đối tượng có kiểu của hàm đó bằng toán tử new

SỬ DỤNG KHỞI TẠO ĐỐI TƯỢNG

Trong những phiên bản trước của Navigator, bạn chỉ có thể tạo ra một đối tượng bằng cách sử dụng hàm xây dựng chúng hoặc sử dụng một hàm được cung cấp bởi một vài đối tượng khác để đạt được mục đích.

Tuy nhiên, trong Navigator 4.0, bạn có thể tạo ra một đối tượng bằng cách sử dụng một khởi tạo đối tượng.Bạn sử dụng cách này khi bạn chỉ muốn tạo ra một cá thể đơn lẻ chứ không phải nhiều cá thể của đối tượng.

Cú pháp để tạo ra một đối tượng bằng cách khởi tạo đối tượng (Object Initializers):

objectName={property1: value1, property2: value2,
..., propertyN: valueN}

Trong đó objectNamelà tên của đối tượng mới, mỗi propertyI là một xác minh (có thể là một tên, một số hoặc một xâu ký tự) và mỗi valueI là một biểu thức mà giá trị của nó được gán cho propertyI. Có thể lựa chọn khởi tạo bằng tên đối tượng hoặc chỉ bằng các khai báo. Nếu như bạn không cần dùng đến đối tượng đó trong mọi chỗ, bạn không cần phải gán nó cho một biến.

Nếu một đối tượng được tạo bằng cách khởi tạo đối tượng ở mức cao nhất, mỗi lần đối tượng đó xuất hiện trong các biểu thức, JavaScript sẽ đánh giá lại nó một lần. Ngoài ra, nếu sử dụng việc khởi tạo này trong một hàm thì mỗi lần gọi hàm, đối tượng sẽ được khởi tạo một lần

Giả sử bạn có câu lệnh sau:

if (condition)
		x={hi: "there."}

Trong trường hợp này, JavaScript sẽ tạo ra một đối tượng và gắn nó vào biến x nếu biểu thức condition được đánh giá là đúng

Còn ví dụ sau tạo ra một đối tượng myHonda với 3 thuộc tính:

myHonda={color:”red”,wheels:4,engine:{cylinder:4,size:2.2}}

Chú ý rằng thuộc tính engine cũng là một đối tượng với các thuộc tính của nó

Trong Navigator 4.0, bạn cũng có thể sử dụng một khởi tạo để tạo một mảng. Cú pháp để tạo mảng bằng cách này khác với tạo đối tượng:

arrayName=[element0, element1,...,elementN]

Trong đó, arrayNamelà tên của mảng mới, và mỗi elementIlà giá trị của phần tử ở vị trí đó của mảng. Khi bạn tạo một mảng bằng cách sử dụng phương pháp khởi tạo, thì nó sẽ coi mỗi giá trị là một phần tử trên mảng, và chiều dài của mảng chính là số các tham số.

Bạn không cần phải chỉ định rõ tất cả các phần tử trên mảng mới. Nếu bạn đặt hai dấu phẩy vào hàng, thì mảng sẽ được tạo với những chốn trống cho những phần tử chưa được định nghĩa như ví dụ dưới đây:

Nếu một mảng được tạo bằng cách khởi tạo(initializer) ở mức cao nhất, mỗi lần mảng đó xuất hiện trong các biểu thức, JavaScript sẽ đánh giá lại nó một lần. Ngoài ra, nếu sử dụng việc khởi tạo này trong một hàm thì mỗi lần gọi hàm, mảng sẽ được khởi tạo một lần

Tạo một mảng coffees với 3 phần tử và độ dài của mảng là 3:

coffees = ["French Roast","Columbian","Kona"]
        

Tạo ra một mảng với 2 phần tử được khởi đầu và một phần tử rỗng:

fish = ["Lion", ," Surgeon"]

Với biểu thức này, fish[0]Lion”, fish[2]Surgeon”, và fish[2]chưa được định nghĩa

SỬ DỤNG MỘT HÀM XÂY DỰNG(CONSTRUCTOR FUNCTION)

Bạn có thể tạo ra đối tượng của riêng mình với hai bước sau:

  • Định nghĩa kiểu của đối tượng bằng cách viết một hàm xây dựng.
  • Tạo ra một cá thể của đối tượng đó bằng toán tử new

Để định nghĩa một kiểu đối tượng, ta phải tạo ra một hàm để chỉ định rõ tên, các thuộc tính và các cách thức của kiểu đối tượng đó. Ví dụ giả sử bạn muốn tạo một kiểu đối tượng ô tô với tên là car, có các thuộc tính make, model, yearcolor, để thực hiện việc này có thể viết một hàm như sau:

function car(make, model, year ){
    this.make = make
    this.model = model
    this.year = year
    }
    

Chú ý việc sử dụng toán tử this để gán giá trị cho các thuộc tính của đối tượng phải thông qua các tham số của hàm.

Bạn có thể tạo ra một đối tượng mới kiểu car như sau:

mycar = new car("Eagle","Talon TSi",1993)

Câu lệnh này sẽ tạo ra đối tượng mycar và liên kết các giá trị được đưa vào với các thuộc tính. Khi đó giá trị của mycar.make là “Eagle”, giá trị của mycar.model là “Talon TSi”, và mycar.year là một số nguyên 1993....Cứ như vậy bạn có thể tạo ra nhiều đối tượng kiểu car.

Một đối tượng cũng có thể có những thuộc tính mà bản thân nó cũng là một đối tượng.

Bạn định nghĩa thêm một đối tượng khác là personnhư sau:

function person(name, age, sex){
	this.name=name
	this.age=age
	this.sex=sex
}

Và sau đó ta tạo ra hai người mới:

rank = new person("Rank McKinnon",33,"M")
ken = new person("Ken John",39,"M")

Bây giờ định nghĩa lại hàm xây dựng car như­ sau:

function car(make, model, year,owner ){
	this.make = make
	this.model = model
	this.year = year
	this.owner = owner
}

Như vậy bạn có thể có tạo đối tượng kiểu car mới:

car1 = new car("Eagle","Talon TSi",1993,rank)
car2 = new car("Nissan","300ZX",1992,ken)

Như vậy, thay vì phải qua một xâu ký tự hay một giá trị số khi tạo đối tượng, ta chỉ cần đưa hai đối tượng đã được tạo ở câu lệnh trên vào dòng tham số của đối tượng mới tạo. Ta cũng có thể lấy được thuộc tính của đối tượng owner bằng câu lênh sau:

car2.owner.name

Chú ý rằng bạn cũng có thể tạo ra một thuộc tính mới cho đối tượng trước khi định nghĩa nó, ví dụ:

car1.color="black"

Như vậy, thuộc tính color của đối tượng car1 được gán là “black”. Tuy nhiên, nó sẽ không gây tác động tới bất kỳ một đối tượng kiểu car nào khác. Nếu muốn thêm thuộc tính cho tất cả các đối tượng thì phải định nghĩa lại hàm xây dựng đối tượng.

LẬP MỤC LỤC CHO CÁC THUỘC TÍNH CỦA ĐỐI TƯỢNG

Trong Navigator 2.0, bạn có thể gọi thuộc tính của một đối tượng bằng tên thuộc tính hoặc bằng số thứ tự của nó. Tuy nhiên từ Navigator 3.0 trở đi, nếu ban đầu bạn định nghĩa một thuộc tính bằng tên của nó, bạn sẽ luôn luôn phải gọi nó bằng tên, và nếu bạn định nghĩa một thuộc tính bằng chỉ số thì bạn cũng luôn luôn phải gọi tới nó bằng chỉ số.

Điều này ứng dụng khi bạn tạo một đối tượng với những thuộc tính của chúng bằng hàm xây dựng (như ví dụ về kiểu đối tượng car ở phần trước) và khi bạn định nghĩa những thuộc tính của riêng một đối tượng (như mycar.color=”red”). Vì vậy nếu bạn định nghĩa các thuộc tính của đối tượng ngay từ đầu bằng chỉ số như mycar[5]=”25 mpg”, bạn có thể lần lượt gọi tới các thuộc tính khác như mycar[5].

Tuy nhiên điều này là không đúng đối với những đối tượng tương ứng của HTML như mảng form. Bạn có thể gọi tới các đối tượng trong mảng bởi số thứ tự hoặc tên của chúng. Ví dụ thẻ <FORM> thứ hai trong một document có thuộc tính NAME là “myform” thì bạn có thể gọi tới form đó bằng document.form[1] hoặc document.form[“myForm”] hoặc document.myForm

ĐỊNH NGHĨA THÊM CÁC THUỘC TÍNH CHO MỘT KIỂU ĐỐI TƯỢNG

Bạn có thể thêm thuộc tính cho một kiểu đối tượng đã được định nghĩa trước bằng cách sử dụng thuộc tính property. Thuộc tính được định nghĩa này không chỉ có tác dụng đối với một đối tượng mà có tác dụng đối với tất cả các đối tượng khác cùng kiểu.Ví dụ sau thực hiện thêm thuộc tính color cho tất cả các đối tượng kiểu car, sau đó gắn một giá trị màu cho thuộc tính color của đối tượng car1:

car.prototype.color=null
car1.color="red"

ĐỊNH NGHĨA CÁC CÁCH THỨC

Một cách thức là một hàm được liên kết với một đối tượng. Bạn định nghĩa một cách thức cũng có nghĩa là bạn định nghĩa một hàm chuẩn. Bạn có thể sử dụng cú pháp sau để gắn một hàm cho một đối tượng đang tồn tại:

object.methodname = function_name

Trong đó object là đối tượng đang tồn tại, methodname là tên cách thức và function_name là tên hàm

Bạn có thể gọi cách thức này từ đối tượng như sau:

object.methodname(<tham số>)

Bạn có thể định nghĩa cách thức cho một kiểu đối tượng bằng cách đưa cách thức đó vào trong hàm xây dựng đối tượng.

Bạn có thể định nghĩa một hàm có thể định dạng và hiển thị các thuộc tính của các đối tượng kiểu car đã xây dựng ở phần trước:

function displayCar () {
var result = "Abeautiful"+this.year+ ""+ this.make +""+ this.model
document.write(result)
}

Bạn có thể thêm cách thức này vào cho đối tượng car bằng cách thêm dòng lệnh sau vào hàm định nghĩa đối tượng

this.displayCar= displayCar;

Như vậy có thể định nghĩa lại đối tượng car như sau:

function car(make, model, year,owner ){
	this.make = make
	this.model = model
	this.year = year
	this.owner = owner
	this.displayCar= displayCar
}

Sau đó, bạn có thể gọi cách thức displayCar đối với mỗi đối tượng:

car1.displayCar()
car2.displayCar()

SỬ DỤNG CHO CÁC THAM CHIẾU ĐỐI TƯỢNG (OBJECT REFERENCES)

JavaScript có một từ khoá đặc biệt là this mà bạn có thể sử dụng nó cùng với một cách thức để gọi tới đối tượng hiện thời.

Giả sử bạn có một hàm validate dùng để xác nhận giá trị thuộc tính của một đối tượng nằm trong một khoảng nào đó:

function validate(obj, lowval, hival){
	if ( (obj.value<lowdate)||(obj.value>hival) )
		alert("Invalid value!")
}

Sau đó bạn có thể gọi hàm validate từ mỗi thẻ sự kiện onChange:

<INPUT TYPE="TEXT" NAME="AGE" SIZE=3 onChange=""validate(this,18,99)"  >

Khi liên kết với một thuộc tính form, từ khoá this có thể gọi tới form cha của đối tượng hiện thời. Trong ví dụ sau, myForm có chứa đối tượng Text và một nút bấm. Khi người sử dụng kích vào nút bấm, trường text sẽ hiển thị tên form. Thẻ sự kiện onClick của nút bấm sử dụng this.form để gọi tới form cha là myForm.

<FORM NAME="myForm">
Form name:<INPUT TYPE="text" NAME="text1" VALUE="Beluga">
<P>
<INPUT TYPE="button" NAME="button1" 
value="Show Form Name" onClick="this.form.text1.value=this.form.name">
</FORM>

XOÁ ĐỐI TƯỢNG

Trong JavaScript cho Navigator 2.0, bạn không thể xoá các đối tượng-chúng vẫn tồn tại trong khi bạn đã rời khỏi trang đó. Trong khi JavaScript cho Navigator 3.0 cho phép bạn có thể xoá một đối tượng bằng cách đặt cho nó trỏ tới giá trị Null (nếu như đó là lần cuối cùng gọi tới đối tượng). JavaScript sẽ đóng đối tượng đó ngay lập tức thông qua biểu thức gán.

Sau đây là các từ đựoc định nghĩa là một phần trong ngôn ngữ JavaScript và không được sử dụng là tên biến:

abstract eval int static
boolean extends interface super
break false long switch
byte final native synchrinized
case finally new this
catch float null throw
char for package throws
class function parseFloat transient
const goto parseInt true
continue if private try
default implements protected var
do import public void
double in return while
else instanceof short with

Như vậy, tài liệu không những đã giới thiêu sơ qua về JavaScript, mà nó còn là sách tham khảo hết sức hữu ích để phát triển ứng dụng của bạn.

Bạn có thể tham khảo toàn diện JavaScript trong quyển Teach YourselfJavaScript in 14 Days, hoặc JavaScript Guide

Do JavaScript là ngôn ngữ còn mới và có sự thay đổi nhanh chóng, bạn nên đến với trang Web của hãng Netscape ( http://www.netscape.com ) để có các thông tin mới nhất về ngôn ngữ này.

0