Lí giải vì sao bản Tuyên ngôn Độc lập là một áng văn chính luận có sức lay động sâu sắc hàng triệu trái tim người dân Việt Nam từ khi ra đời cho đến nay?

Những tình cảm thiết tha đó được biểu lộ thông qua một giọng điệu đặc biệt trong bản Tuyên ngôn Độc lập. Khi nồng nàn tha thiết, khi xót xa thương cảm, khi hừng hực căm thù, khi hào sảng khích lệ... Giọng điệu đó được đưa đến sự phong phú, đa dạng trong cảm xúc của người viết, đồng thời cho thấy Người đang hướng đến những đối tượng khác nhau trong bản Tuyên ngôn này.

Bản Tuyên ngôn Độc lập không chỉ là một áng văn nghị luận mẫu mực mà còn lay động sâu sắc lòng người bởi tình cảm thiết tha của tác giả. Chế Lan Viên đã ca ngợi điều này trong bài viết Trời cao xanh ngắt sáng Tuyên ngôn. Với đề bài này, học sinh vừa phải phát hiện ra những nghệ thuật nghị luận vừa phải chỉ ra những tình cảm thắm thiết thể hiện trong bản Tuyên ngôn Độc lập đó. Những cung bậc tình cảm được thể hiện ứong bản Tuyên ngôn Độc lập.

a)   Thái độ căm phẫn của tác giả khi vạch trần tội ác của thực dân Pháp đối với nhân dân nước ta thể hiện qua cách gọi: bọn, chúng. Dùng các từ ngữ diễn tả tội ác tày trời của chúng đối với nhân dân ta: tắm các cuộc khởi nghĩa, không cho, cướp, dùng... để đầu độc, thi hành...

b)  Tình cảm xót thương của Bác Hồ khi nói đến nồi đau cụa dân tộc ta trong những năm bị thực dân Pháp cai trị: ngăn cản nước ta đoàn kết, dân ta nghèo nàn, thiếu thốn, nước ta xơ xác, tiêu điều, dân... trở nên bần cùng... Tình cảm yêu thương, xót thương của Bác không dành riêng cho một đối tượng nào mà là cho tất cả mọi người trên đất nước Việt Nam, từ công nhân, nông dân, dân buôn, trí thức cho đến tầng lớp tư sản...

c)   Tình cảm thiết tha mãnh liệt, thái độ cương quyết, đanh thép khi nói đến quyền được hưởng tự do độc lập., của nhân dân Việt nam cũng như quyết tâm bảo vệ đến cùng nền độc lập dân tộc.

d)  Nghệ thuật:

-     Điệp cấu trúc chính là hình thức giúp nhấn mạnh quyết tâm giữ vững nền độc lập cũng như khẳng định một sự thật không ai có thể chối cãi được về nền tự do, độc lập của người Việt Nam.

-     Trong khi khẳng định nền độc lập tự do của nhân dân ta, Hồ Chí Minh đã sử dụng những từ ngữ khẳng định: sự thật là, không thế không, phải được... thể hiện niềm tin vững vàng vào sự tất thắng và nền độc lập tất yếu của dân tộc ta.

-    

e. Có thể so sánh với bản Tuyên ngôn Độc lập lần thứ hai của nước ta Bình Ngô đại cáo của tác giả Nguyễn Trãi đã thấy được sự gặp gỡ giữa hai tâm trạng, hai cảm xúc trong khi viết bản tuyên ngôn của hai con người ở hai thời đại khác nhau. Từ đó khẳng định sức sống của hai tác phẩm - hai bản Tuyên ngôn của dân tộc ở hai thời đại khác nhau. Đặc biệt nhấn mạnh Tuyên ngôn độc lập của Hồ Chí Minh toát lên khát vọng, ý chí mãnh liệt cũng là khát vọng muôn đời của dân tộc ta.