Học vấn không có quê hương nhưng người có học vấn phải có Tổ quốc

Đề bài: Nhà bác học L. Pasteur có nói đại ý: Học vấn không có quê hương nhưng người có học vấn phải có Tổ quốc. Suy nghĩ của anh (chị) về ý kiến trên. BÀI LÀM Năm tháng học trò rồi cũng qua đi nhưng trong tim tôi vẫn lưu giữ những hình ảnh về một người thầy đặc biệt. Thầy có thể vẽ bản đồ Việt Nam trong chớp mắt, cứ như dáng hình cong cong ấy đă in sâu vào tâm khảm. Thầy dạy chúng tôi phải viết hoa danh từ Tố quốc, và cũng chính thầy đã nhắc nhớ chúng tôi một câu nói noi tiếng của ...

Đề bài: Nhà bác học L. Pasteur có nói đại ý:

.

Suy nghĩ của anh (chị) về ý kiến trên.

BÀI LÀM

Năm tháng học trò rồi cũng qua đi nhưng trong tim tôi vẫn lưu giữ những hình ảnh về một người thầy đặc biệt. Thầy có thể vẽ bản đồ Việt Nam trong chớp mắt, cứ như dáng hình cong cong ấy đă in sâu vào tâm khảm. Thầy dạy chúng tôi phải viết hoa danh từ Tố quốc, và cũng chính thầy đã nhắc nhớ chúng tôi một câu nói noi tiếng của Lui Pasteur: “”.

Thầy tôi nhắc lại câu ấy với một nỗi niềm đau đáu khôn nguôi, dường như trong câu nói có cả nỗi lòng của người thiết tha yêu Tổ quốc. Và, đúng như thầy giáo nói, nó chứa đựng những triết lí sâu sắc mà đi cả cuộc đời có người chưa thấu hiểu. “Học vấn không có quê hương” ý nói bể học vô bờ, người ta có thể trau dồi kiến thức ở bất cứ nơi đâu. Liên từ “nhưng” như một đòn bẩy ngôn từ, sức nặng câu chữ được dồn vào triết lí nhân sinh sâu sắc: “người có học vấn phải có Tổ quốc”. “Tổ quốc” – hai từ giản dị mà biết mấy thiêng liêng. Nó gợi dòng hoài niệm trong tim người xa xứ và gợi cả niềm tự hào nơi những người đang sống trên xứ sở mình. Tổ quốc là nguồn cội, tổ tiên, là mảnh đất chôn nhau cắt rốn, nơi có gia đình, xóm làng, bè bạn, có khoảng trời kỉ niệm ấu thơ. Tổ quốc không chỉ là vùng đất, nó là không gian gắn với những giá trị thiêng liêng của cuộc đời người. Mệnh đề “người có học vấn phải có Tổ quốc” không chí nêu lên một chân lí chung: bất cứ ai sinh ra đều có một khoảng trời quê hương, mà còn là lời răn dạy, nhắn nhủ: Những người am hiểu đạo lí thì dù đi đến đâu cũng phải nhớ về Tổ quốc. Đó là tình cảm nhân văn cao đẹp thẳm sâu trong trái tim con người, đặc biệt là những người xa xứ. Hơn

thế, nó còn là thước đo nhân tính, đúng như lời thơ Đỗ Trung Quân:

Quê hương mỗi người chỉ một

Như là chỉ một mẹ thôi

Quê hương nêu ai không nhớ 

Sẽ không lớn nổi thành người 

Tổ quốc là điểm tựa để người ta bay cao bay xa trên bầu trơi tri thức. Đồng thời, mẹ Tổ quốc luôn đón chào những đứa con xa trở về với khát vọng dựng xây. Như vậy, tình yêu Tổ quốc là tình cảm gắn bó hai chiều giữa con người và xứ sở. Câu nói của Lui Pasteur là hoàn toàn đúng đắn bởi nó dựa trên cơ sở của lòng người mà gửi gắm một bài học về cách sống: sống ở trên đời không ai có thể quên Tổ quốc.

Ta đã hiểu ý nghĩa câu nói của nhà bác học người Pháp, nhưng vấn đề là làm sao để bày tỏ tình yêu đất nước? Có phải yêu đất nước là phải tham gia những dự án vĩ mô, những kế hoạch bạc tỉ để làm thay đổi bộ mặt của quê hương mình? Tôi nghĩ, lòng yêu nước có thể gắn với những biểu hiện giản dị hơn thế.

Tôi có một người anh công tác xa nhà. Trên blog của mình, anh viết: “Lại một Giáng sinh trắng trôi qua. Vào những ngày cuối năm của xứ sở Bắc Âu, sao mình thấy nhớ ngày Tết quê hương với miếng bánh chưng mặn mà tình nghĩa xóm làng, với làn mưa xuân man mác, dịu êm…”. Yêu quê hương là luôn nhớ về quê hương, và những dòng tâm tình ấy chất chứa tình cảm của người con xa Tổ quốc.

Yêu quê hương còn là tình yêu và ý thức giữ gìn những nét đẹp cổ truyền của đất nước. Như Vũ Đình Liên từng bâng khuâng tiếc nuối cho “Những người muôn năm cũ / Hồn ở đâu bây giờ? ”, như nhân vật bà Hiền – “một người Hà Nội của hôm nay, thuần tuý Hà Nội không pha trộn” trong văn Nguyễn Khải, họ là những người được giáo dục để cảm nhận những vẻ đẹp cổ truyền, những thuần phong mĩ tục của kinh đô ngàn năm. Vì thế, họ trở thành cây cầu nối hai bờ lịch sử: hiện tại và quá khứ, nét hiện đại mới mẻ và những giá trị của ngàn xưa.

“Sunflower Mission” – có lẽ trong cộng đồng người Việt ở Hoa Kì, không ai không biết tới tổ chức từ thiện do những người Việt lập ra.

Cho đến nay, hơn ba mươi ngôi trường được xây dụng ở đồng bằng sông Cửu Long, gần sáu trăm suất học bổng được trao cho trẻ em nghèo là minh chứng cho tấm lòng của những người xa quê mà luồn nặng lòng với Tổ quốc.

Và còn nhiều nhiều nữa những tấm gương hướng về Tổ quốc. Người Việt cùng sinh ra từ mẹ Âu Cơ, cùng sát cánh bên nhau trên mảnh đất ven bờ Thái Bình Dương ngập tràn nắng gió, phải chăng vì thế mà hình bóng quê hương luôn in sâu vào tâm khảm. Dù ở nơi đâu, họ cũng sẵn sàng giúp ích cho đất nước. Nhưng liệu nhà nước đã có những chính sách thích hợp để trọng dụng nhân tài? Tố quốc ta còn nghèo, nhưng thiết nghĩ chúng ta phải cố gắng mở đường cho người tài về dựng xây đất nước, đìmg chỉ nghĩ đến những phí tổn hiện tại mà tự bó hẹp mình. “Chảy máu chất xám" đang là một vấn nạn của xã hội, nhưng vấn nạn đó hoàn toàn có thể giải quyết vì luôn có những người tài hoa và nặng lòng với Tổ quốc, non sông.

Hơn nửa thế kỉ trước, biết bao thanh niên Việt Nam đã ngã xuống để bảo vệ dáng hình xứ sở. Hơn nửa thế kỉ sau, công lao của họ đã nở hoa cho một Việt Nam đẹp giàu. Nhưng đáng tiếc, lớp con cháu của họ lại có người sống trên quê hương mà đánh mất quê hương. Họ đua đòi chạy theo thứ văn hoá du nhập từ Tây phương. Họ xả rác bừa bãi, ăn nói thiếu văn hoá … làm xấu hình ảnh đất nước trong con mắt bạn bè quốc tế. Họ sống ích kỉ cho riêng mình chứ không nghĩ đến lợi ích chung. Đó là những kẻ đáng bị phê phán và táy chay…

“Dòng suối đổ vào sông, sông đổ vào dải trường giang Vôn-ga, con sông Vôn-ga đi ra bể. Lòng yêu nhà, yêu làng xóm, yêu miền quê trở nên lòng yêu Tổ quốc”. Đúng như câu văn của I-li-a Ê-ren-bua, những biểu hiện nhỏ nhất có thể làm nên tình yêu đất nước. Thanh niên Nhật thể hiện tình yêu đó bằng việc sáng chế những vật liệu thân thiện với môi trường, bảo vệ không gian xanh. Thanh niên Phi-lip-pin lập nhóm tình nguyện giúp đỡ nạn nhân của sóng thần. Còn bạn, một thanh niên Việt Nam, bạn đã làm gì?

Hà Minh Ngọc

Lớp Văn K40 – THPT chuyên ĐHSP Hà Nội

Từ khóa tìm kiếm

• học vấn không có quê hương
• học vấn không có quê hương nhưng người có học vấn phải có Tổ quốc