GS Hồ Ngọc Đại là ai, con rể TBT Lê Duẩn và tác giả của Công nghệ giáo dục

Tiểu sử GS Hồ Ngọc Đại là ai, kiến trúc sư trưởng của cuốn sách tiếng Việt lớp 1 – Công nghệ giáo dục và là con rể của cố Tổng bí thư Lê Duẩn. Ít ai biết, Giáo sư Hồ Ngọc Đại là tiến sĩ Tâm lý học, từng được chú Sáu Búa, tức ông Lê Đức Thọ đề nghị làm Bộ trưởng Bộ Giáo dục, nhưng GS từ chối. Lê Đức Thọ từng giữ chức Trưởng ban Tổ chức Trung ương, phụ trách nhân sự của Đảng Cộng sản Việt Nam suốt thời kỳ từ 1956-1982.

GS Hồ Ngọc Đại là ai?

GS Hồ Ngọc Đại sinh ngày 3 tháng 4 năm 1936 tại Quảng Trị, là nhà khoa học giáo dục tại Việt Nam, kiến trúc sư của chương trình Công nghệ giáo dục gây sốt trên mạng xã hội Việt Nam. Hồ Ngọc Đại học chuyên ngành Tâm lý học tại trường Đại học tổng hợp Lomonosov, Moskva, Liên Xô năm 1968.

Tới năm 1976, ông Đại hoàn thành luận văn Tiến sĩ về “Những vấn đề tâm lý trong giảng dạy Toán học hiện đại cho học sinh cấp 1”. Năm 1978, ông sáng lập ra Trung tâm Công nghệ Giáo dục (CGD) để tiến hành thực nghiệm công nghệ giáo dục, công nghệ phát triển con người (cả về lý thuyết lẫn thực tiễn). Ông ủng hộ việc phát triển nền giáo dục mới, đề cao yếu tố cá nhân, cái tôi của mỗi học sinh, cũng như việc bỏ chấm điểm ở cấp độ tiểu học.

Giáo sư-TS Hồ Ngọc Đại kết hôn với bà Lê Tuyết Hồng, con thứ ba của Tổng Bí thư Lê Duẩn với bà Lê Thị Sương. GS-TS Hồ Ngọc Đại và bà Lê Tuyết Hồng có một con trai là Hồ Thanh Bình, sinh năm 1973, từng học Luật ở Nga. Hiện anh Bình công tác tại Viện Khoa học giáo dục. GS Hồ Ngọc Đại sinh ở Quảng Trị nhưng quê gốc của ông là xứ Nghệ. Ông nội ông từng làm quan văn dưới thời nhà Nguyễn; bố ông là cụ Hồ Thâm theo cụ Phan Bội Châu chống Pháp, sau đó đi theo Cách mạng. Năm 1968, ông sang học đại học ở Liên Xô (cũ) ngành tâm lý học. Năm 1976, ông hoàn thành luận án Tiến sỹ khoa học “Những vấn đề tâm lý trong dạy toán hiện đại”. Năm 1978, ông thành lập Trường Thực nghiệm.

Trước khi trở thành con rể của Tổng Bí thư Lê Duẩn, Giáo sư Hồ Ngọc Đại đã có hơn 5 năm sống cùng ông trong căn nhà ở số 6 Hoàng Diệu.

“Tôi được biết, ông Lê Đức Thọ – Trưởng ban Tổ chức TƯ, khi nằm trên giường bệnh có nói với ông Đại: “Cả đời tôi làm tổ chức cho Đảng, nói ai cũng nghe mà không thể thuyết phục được anh”. Thủ tướng Phạm Văn Đồng cũng không thuyết phục được ông Đại giữ chức Thứ trưởng. Một người đã dũng cảm từ chối chức vụ ngay từ khi du học về, là người đã vượt qua được dục vọng của chính mình. Người như vậy thì khó có điều gì làm ông ấy sợ“, câu trả lời của một người thân thiết với GS Hồ Ngọc Đại trên tờ Tri Thức Trẻ.

“Hồi đó tôi nói với thầy giáo tôi: Em muốn làm cái gì đó thật lớn, thật đích đáng, vượt lên hơn hẳn tầm của họ chứ không phải chỉ nhỉnh lên chút chút. Và tôi chọn làm giáo dục. Tôi đi học Liên Xô về, là Tiến sĩ Tâm lý học, chú Sáu Búa ( ông Lê Đức Thọ – PV) đề nghị tôi làm Bộ trưởng Bộ Giáo dục. Tôi từ chối. Nhiều người nghĩ Thứ trưởng, Bộ trưởng là cao nhất. Nhưng tôi nghĩ Bộ trưởng thì cũng chỉ chịu trách nhiệm với nền giáo dục này, với đất nước này 1-2 nhiệm kỳ. Tôi muốn giúp ích đất nước này lâu hơn thế. Nên tôi nói với Thủ tướng Phạm Văn Đồng cho phép tôi đi dạy lớp 1, mở trường Thực nghiệm”, đây là chia sẻ của GS Hồ Ngọc Đại trên báo Tri Thức Trẻ.

Đôi nét về sách Công nghệ Giáo dục của GS Hồ Ngọc Đại

Năm 1986, bộ sách Công nghệ Giáo dục của GS Hồ Ngọc Đại ra đời. Từ năm học 2013-2014, bộ sách Tiếng Việt 1 của GS Hồ Ngọc Đại được đưa vào các trường tiểu học. Đến nay, gần 50 tỉnh, thành phố sử dụng. Tuy nhiên, cứ đến dịp đầu năm học, phụ huynh, giáo viên lại băn khoăn về câu chuyện thay đổi trong cuốn sách này.

Cách đánh vần này được dạy trong cuốn Tiếng Việt Công nghệ Giáo dục lớp 1 (gồm 3 tập, do NXB Giáo dục Việt Nam phát hành). Hiện tại, chương trình phổ thông có 2 bộ sách giáo khoa tiếng Việt lớp 1, một cuốn khác là Tiếng Việt lớp 1 (gọi là bộ sách hiện hành).

Bộ sách Tiếng Việt lớp 1 Công nghệ Giáo dục được xây dựng trên tinh thần giải pháp Công nghệ Giáo dục do GS Hồ Ngọc Đại khởi xướng. Chương trình này được triển khai từ năm 1978 tại Trường Thực nghiệm (Hà Nội), sau đó được mở rộng ra các trường tiểu học ở nhiều tỉnh thành khác.

Sách Tiếng Việt lớp 1 Công nghệ giáo dục được giảng dạy phổ biến hoặc thí điểm ở nhiều trường tiểu học ở ĐBSCL trong năm học 2017 – 2018. Từ năm 2013, sách giáo khoa Tiếng Việt Công nghệ giáo dục do Giáo sư Hồ Ngọc Đại biên soạn đã được triển khai tại một số trường tiểu học ở khu vực phía Bắc. Đến nay, dù loại sách này được in rõ dòng chữ “Tài liệu thí điểm” nhưng 48 tỉnh thành trên cả nước đã giảng dạy bằng sách này.

Bộ sách Tiếng Việt Công nghệ Giáo dục do GS Hồ Ngọc Đại chịu trách nhiệm đã gây sóng dư luận, nhất là về cách đánh vần tiếng Việt và dùng dạng ô vuông, tròn, tam giác để giúp các em làm quen với âm tiếng Việt. Hy vọng qua bài viết này mọi người đã biết tiểu sử của GS Hồ Ngọc Đại là ai. Rất nhiều người bất ngờ khi biết GS. Hồ Ngọc Đại là con rể của Tổng bí thư Lê Duẩn, từng được đề cử chức Bộ trưởng bộ giáo dục.