Dùng cây rẻ quạt chữa viêm họng như thế nào?

Ngoài tính năng chữa quai bị, viêm khớp thì cây rẻ quạt chữa viêm họng cũng là bài thuốc được mọi người chú ý. Nhưng nó hiệu quả đến đâu và dùng như thế nào thì không phải ai cũng biết.

Bạn đã biết gì về cây rẻ quạt?

Rẻ quạt, còn có tên xạ can (tên khoa học là Belamcanda chinensis (DC) Red.), là một cây thảo sống dai thuộc họ Lay-ơn (Iridaceae).

Cây cao khoảng 0,5 – 1m, mọc thành từng khóm. Bộ phận chính được dùng làm thuốc là thân rễ (thường được gọi là củ). Có thể chỉ dùng riêng vị rẻ quạt hoặc dùng phối hợp với một số vị thuốc khác dưới đây:

Theo tài liệu “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam” của giáo sư Đỗ Tất Lợi, xạ can có vị đắng, tính hàn, hơi độc, vào 2 kinh Can và Phế, thanh hỏa, giải độc, tán huyết tiêu đờm. Dùng xạ can chữa sưng đau yết hầu, đờm nghẽn ở cổ họng.

Y học hiện đại nghiên cứu thấy xạ can có tác dụng kháng viêm, kháng khuẩn rất tốt, thường được dùng trong điều trị bệnh viêm họng hạt, ho khan, ho có đờm. Đặc biệt là xạ can không gây nhờn thuốc, không có tác dụng phụ.

1. Hỗ trợ chữa viêm họng cấp tính

– Viêm họng nhẹ: Lấy 9gam rẻ quạt, 6gam bạc hà, 6gam cam thảo, 9gam kim ngân hoa đem sắc lấy nước uống trong ngày.

– Viêm họng nặng: Lấy 12gam rẻ quạt, 12gam cát cánh, 8gam hoàng cầm, 8gam cam thảo đem sắc lấy nước uống trong ngày. Thời vua chúa, 4 vị thuốc này thường được tán thành bột và trộn đều vào nhau. Khi sử dụng, lấy thuốc ra uống cùng nước đun sôi để ngoại. Bài thuốc này còn có tên gọi là “đoạt mệnh tán”, nghĩa là viêm họng nặng rất nguy hiểm và phải giành lại tính mệnh đang nguy cấp.

2. Cây rẻ quạt hỗ trợ chữa viêm họng hạt

– Bài thuốc 1: Lấy lá cây rẻ quạt cắt ngắn chừng 1 đốt ngón tay cho vào chén, giã nát sau đó thêm nước ấm quấy đều. Đợi nước lắng cặn thì chắt lấy phần nước trong và uống từ từ. Sau khi uống khoảng 1phút sẽ thấy cổ họng nóng rát nhưng ngay sau đó sẽ không còn cảm giác đau, khó nuốt của viêm họng. Bạn thực hiện bài thuốc này vào buổi tối trong khoảng 3-5 ngày thì khỏi.

– Bài thuốc 2: Củ rẻ quạt đem nướng chín kỹ cùng muối sau đó cho vào hũ thủy tinh bảo quản kín. Mỗi ngày 3 lần lấy ra một ít ngậm rồi sau cùng nuốt nước xuống cổ họng. Nhai và nuốt cả bã có thể khiến niêm mạc miệng bị phồng rộp bởi vậy bạn không nên nhai nhé. Niêm mạc họng rất mỏng và yếu bởi vậy, củ rẻ quạt cần được nướng chín kỹ cùng với muối.

– Bài thuốc 3: Rễ rẻ quạt đem phơi khô, nhai cùng với muối hạt để sát trùng họng trong trường hợp bị viêm amidan, viêm họng hạt.

– Bài thuốc 4: Rễ rẻ quạt đem sao vàng, bảo quản kín. Mỗi ngày lấy ra một chút sắc với nước uống ngày 2-3 lần. Bạn uống trong khoảng 3-5 ngày là khỏi bệnh.

– Bài thuốc 5: Lấy 5-6 gam cả thân và rễ rẻ quạt đem sắc lấy nước uống mỗi ngày. Để thuốc được tác dụng tốt nhất, bạn nên kết hợp thêm 1-2 củ sâm đại hàng, 1gam cam thảo và 1-2 lá mạch môn sắc lấy nước uống hàng ngày đều đặn.

– Bài thuốc 6: 8gam rễ rẻ quạt phơi khô, 8gam hạt đậu chiều sao vàng, 8gam dây cam thảo tươi, 10gam sài đất sấy. Đem các vị thuốc này vào nước đun với 400ml nước tới khi còn ¼ thì bỏ ra bát, chia làm nhiều lần để uống trong ngày.

3. Hỗ trợ chữa viêm họng, đau họng từ bên ngoài

Lấy 10 – 20 gam thân rễ rẻ quạt tươi, nhúng qua nước sôi, đem giã nát với muối hạt. Nước ngậm và nuốt dần, bã thuốc đem hơ nóng và đắp và cổ.