điện
Hiện tượng thiên nhiên liên quan đến năng được biết đến nhiều nhất là sét. Trong hiện tượng này có sự tham gia của cả tích âm và tích dương. Nhưng sét cũng là mối đe dọa cho ...
Hiện tượng thiên nhiên liên quan đến năng được biết đến nhiều nhất là sét. Trong hiện tượng này có sự tham gia của cả tích âm và tích dương. Nhưng sét cũng là mối đe dọa cho những nơi có nhiều cây cao hoặc khu đất trống vì sét sẽ bắn xuống gây ra cháy còn nếu có người sẽ bị giật hoặc chết cháy.
Một số loài cá có khả năng tạo ra một hiệu thế cao với chức năng tự vệ, hoặc chúng có khả năng thu được các tín hiệu từ các con mồi.
Lợi ích
Điện thường được hiểu là hiệu thế hay dòng , nhưng nhiều khi không chính xác, vì các tác dụng của cần được giải thích qua ảnh hưởng của dòng và hiệu thế. Trong đời sống ngày này, năng có vai trò hết sức quan trọng, có mặt hầu như khắp mọi nơi, trong tất cả mọi lĩnh vực, ứng dụng rộng rãi nhất là dùng để thắp sáng.
Các súng sốc có cường độ dòng lớn dạng xung lượng, nên thường làm cho nạn nhân đau đớn, không kiểm soát được các cơ, đối với người có thể trạng kém, có thể dẫn đến bất tỉnh, hay sự ngừng đập của tim. Dòng loại này cũng được dùng trong các ghế . Các cây vợt có thể được dùng để diệt các côn trùng nhỏ biết bay như ruồi, muỗi... Trong bệnh viện, nạn nhân bệnh tim khi tim đập rất yếu có thể gây sốc bằng .Điện có thể dùng để sản xuất hàng hoá trong các ngành công nghiệp (như dệt may, in ấn, tivi...), nông nghiệp (làm thức ăn vật nuôi, làm lạnh...) và dịch vụ (truyền thông, viễn thông...).
Điện còn áp dụng rộng rãi trong các nhà máy sản xuất chất hóa học;
Các phương trình sau:
Điện phân dung dịch có màng ngăn:
- 2NaCl + 2H2O -> 2NaOH + H2 + Cl2
Điện phân nóng chảy (xúc tác Criolit)
- 2Al2O3 -> 4Al + 3O2
Điện phân nước
- 2H2O -> 2H2 + O2
Nguy hiểm
Điện có các mức độ ảnh hưởng khác nhau đến cơ thể con người tùy theo cường độ. Dòng có cường độ nhỏ thường được dùng trong việc chữa bệnh, chúng có giá trị khoảng vài mA. Dòng xoay chiều có cường độ lớn hơn (trên 10 mA) là rất nguy hiểm đối với cơ thể con người, còn dòng một chiều trên 50 mA có thể dẫn đến tử vong. Nếu xảy ra hiện tượng chập mạch (do có nước, cường độ lên cao, do sấm sét bắn vào nguồn ) trong nhà thì cũng là nguyên nhân gây ra hỏa hoạn.
Nếu xây dựng nhà sai khoảng cách an toàn lưới cao áp thì sẽ phóng từ cao áp, thanh cái áp qua không khí đến người rất nguy hiểm.
Điện áp | Đến 22kV | 35kV | 66-110kV | 220kV | 500kW | |||
Loại dây | Dây bọc | Dây trần | Dây bọc | Dây trần | Dây trần | |||
Khoảng cách an toàn chiều rộng (m) | 1 | 2 | 1,5 | 3 | 4 | 6 | 7 |
Khoảng cách bảo vệ an toàn theo chiều rộng
Điện áp | Đến 35kV | 66-110kV | 220kV | 500kW |
Khoảng cách an toàn chiều ngang (m) | 2 | 3 | 4 | 6 |
Khoảng cách bảo vệ an toàn theo chiều ngang
Nguyên nhân gây giật
Có rất nhiều nguyên nhân xảy ra hiện tượng trên:
• Do chạm trực tiếp vào dây dẫn trần không bọc vỏ cách hoặc dây dẫn hở cách
• Trẻ em còn nhỏ chạm những ổ thấp hoặc có dây mà nó nhìn thấy
• Do thiết bị sử dụng bị rò ra vỏ (vỏ dẫn )
• Sữa chữa không cắt nguồn , sử dụng sửa chữa không an toàn (vỏ cách hở)
• Dây ở trên cột do mưa bão làm đứt dây rơi xuống đất
• Xây nhà sai vi phạm khoảng cách an toàn
• Trời mưa to đứng dưới gốc cây cao
• Thả diều, chơi đùa gần cột , dây , dây chằng néo...
Biện pháp an toàn
• Thực hiện tốt cách cho các dụng cụ , dây dẫn
• Kiểm tra cách của đồ (sử dụng bút thử )
• Lắp lại các ổ và để dây trên cao khỏi tầm tay trẻ em
• Thực hiện nối đất các thiệt bị , đồ
• Không vi phạm khoảng cách an toàn đối với cao áp, trạm biến áp
• Mưa to, không đứng dưới gốc hay khu đất trống cây mà tìm nơi trốn cho an toàn như nhà ở có cột nối đất. Cũng có thể sử dụng aptomat để tự động ngắt khi có sự cố xảy ra
• Nếu thấy ngoài đường có cột ngã, dây đứt xuống đất thì báo ngay cho cơ quan hay trạm quản lí gần đó. Ví dụ: Công ty Điện Lực,...
Phương pháp sửa chữa an toàn
Trước khi sửa chữa phải ngắt nguồn đế không bị giật:
• Rút phích cắm, tắt công tắc
• Rút nắp cầu chì
• Cắt cầu dao hay aptomat tổng
Bắt đầu sửa chữa phải mang những thứ sau:
• Sử dụng các vật lót cách
• Sử dụng các thiết bị lao động cách
• Sử dụng các dụng cụ kiểm tra
Tạo ra
xem thêm bài Sản xuất
Phần lớn lượng hiện tại được sản xuất bởi máy phát tại các nhà máy . Điện năng có thể được tạo ra từ các nguồn năng lượng sơ cấp khác nhau, nhung chúng có chung cách hoạt động là dùng hiện tượng cảm ứng từ.
Trong pin và ắc quy năng tạo ra bởi các phản ứng hóa học.
Trong các tế bào nhiên liệu, năng có được qua các quá trình chuyển đổi từ năng lượng hóa.
Truyền tải
xem thêm bài Truyền tải
Điện năng thường được truyền tải thông qua sự chuyển động của dòng electron trong các vật cứng. Dây dẫn từ chất có trở nhỏ (độ dẫn cao) thường được sử dụng, điển hình là bạc, đồng hay nhôm. Hao hụt trong quá trình truyền tải là không thể tránh khỏi, điển hình là hiện tượng nóng lên của dây dẫn. Sự hao hụt này trong truyền tải năng khoảng cách xa có thể giảm khi tăng hiệu thế của dòng . Ví dụ ở Việt Nam có đường dây 500 kV Bắc - Nam có hiệu thế 500 kV; tại một số quốc gia như Canada, Nga hay Nhật,... hiệu thế các đường dây truyền tải có giá trị đến 1500 kV.
• 1770: Luigi Galvani quan sát các hiện tượng ở đùi ếch
• 1775: Alexandro Volta chế tạo ra phần
• André Marie Ampe (1775-1836) sáng chế ra kế và nam châm
• Cuối thế kỷ 18 Charles Augustin de Coulomb phát hiện ra lực tác dụng giữa 2 tích (định luật Coulomb)
• Georg Simon Ohm (1789–1854) phát biểu định luật Ohm nêu mối liên hệ giữa dòng và hiệu thế
• Michael Faraday (1791–1867) phát hiện ra hiện tượng cảm ứng và các định luật hóa
• James Prescott Joule (1818–1889) phát hiện mối liên hệ giữa nhiệt và dòng chạy qua
• James Clerk Maxwell (1831–1879) phát biểu các định luật cơ bản của năng
• 1866 Werner von Siemens phát minh ra máy phát
• 1877 Thomas Alva Edison sáng chế ra bóng
Điện được xem là một trong bốn phát minh quan trọng nhất của nhân loại (bên cạnh lửa, bánh xe và năng lượng nguyên tử)