Đáp án và đề thi học kì 1 môn Ngữ văn 10 của THPT chuyên Lý Tự Trọng 2016

Đáp án và đề thi học kì 1 môn Ngữ văn 10 của THPT chuyên Lý Tự Trọng 2016

Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn lớp 10 của trường THPT chuyên Lý Tự Trọng năm 2016: Viết một đoạn văn ngắn (khoảng 5 – 7 câu) trình bày suy nghĩ của anh/chị về  tình cảm của tác giả thể hiện trong đoạn thơ.

I. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN (3.0 điểm)

Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi: 

“Nếu đất mẹ xót xa không thấy biển?
Biển yêu thương che chở suốt ngàn đời
Hồn dân Việt lắng trong hồn sóng biển
Tiếng dân ca còn mặn muối trùng khơi.”

(Nếu đất Việt đau thương không thấy biển? – Nguyễn Việt Chiến)

1 (0.5 điểm) Xác định phong cách ngôn ngữ của văn bản  trên.

2 (0.5 điểm) Nêu nội dung chính của đoạn thơ.

3 (1.0 điểm) Xác định các biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ và nêu hiệu quả biểu đạt của các biện pháp tu từ đó.

4 (1.0 điểm) Viết một đoạn văn ngắn (khoảng 5 – 7 câu) trình bày suy nghĩ của anh/chị về  tình cảm của tác giả thể hiện trong đoạn thơ.

II. LÀM VĂN (7.0 điểm)

Phân tích bài thơ Nhàn của Nguyễn Bỉnh Khiêm.

  “Một mai, một cuốc, một cần câu,

Thơ thẩn dầu ai vui thú nào.

 Ta dại, ta tìm nơi vắng vẻ,

Người khôn, người đến chốn lao xao.

Thu ăn măng trúc, đông ăn giá,

Xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao.

Rượu, đến cội cây, ta sẽ uống,

Nhìn xem phú quý tựa chiêm bao.”

(Sách giáo khoa Ngữ Văn 10, cơ bản, trang 129)

ĐÁP ÁN ĐỀ THI VĂN LỚP 10

 THPT CHUYÊN LÝ TỰ TRỌNG

Phần I: Đọc hiểu (3.0 điểm)

1. (0.5 điểm)

Văn bản trên thuộc phong cách ngôn ngữ nghệ thuật.

2. (0.5 điểm)

Nội dung chính của đoạn thơ trên là tình cảm xót xa, nỗi âu lo của tác giả cho vận mệnh của biển, đảo quê hương.

Câu  3. (1.0 điểm)

 – Biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ trên: biện pháp nhân hóa (đất mẹ xót xa, biển yêu thương che chở, hồn sóng biển); điệp từ “biển”  (0.5 điểm)

– Hiệu quả biểu đạt: Bộc lộ, nhấn mạnh tình cảm xót xa, nỗi âu lo của tác giả trước vận mệnh của biển, đảo quê hương. (0.5 điểm)

Câu  4. (1.0 điểm)

HS có thể diễn đạt theo nhiều cách khác nhau nhưng phải hợp lí, chặt chẽ và phải trình bày được suy nghĩ của bản thân về tình cảm của tác giả thể hiện trong đoạn thơ.

Phần II: Tự luận (7.0 điểm)

1. Yêu cầu chung: Thí sinh biết kết hợp kiến thức và kĩ năng làm bài phân tích tác phẩm văn học để tạo lập văn bản. Bài viết phải có bố cục đầy đủ, rõ ràng; văn viết có cảm xúc; diễn đạt trôi chảy, bảo đảm tính liên kết; không mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp.

     Bài làm

   Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491 – 1585) quê ở làng Trưng Âm, xã Lí Học, huyện Vĩnh Bảo, ngoại thành Hải Phòng, ông đỗ Trạng nguyên năm 1535 và ra làm quan dưới triều nhà Mạc. Ông đã để lại cho đời tập thơ chữ Hán Bạch Vân am thi tập (khoảng 700 bài) và tập thơ chữ Nôm Bạch Vân quốc ngữ thi (khoảng trên 170 bài). Thơ Nguyễn Bỉnh Khiêm mang đậm chất triết lí, giáo huấn, ca ngợi ý chí thành cao của kẻ sĩ và biểu dương quan niệm sống nhàn, đồng thời phê phán những điều xấu xa trong xã hội đương thời.