Đánh giá nguyên vật liệu công cụ dụng cụ

Đánh giá vật liệu theo giá thực tế:

Tính giá vật liệu, công cụ dụng cụ có ý nghĩa quan trọng trong việc hạch toán đúng đắn tình hình tài sản cũng như chi phí sản xuất kinh doanh.

Tính giá vật liệu, công cụ dụng cụ phụ thuộc vào phương pháp quản lý và hạch toán vật liệu, công cụ dụng cụ: Phương pháp kê khai thường xuyên hoặc phương pháp kiểm kê định kỳ.

Phương pháp kê khai thường xuyên là phương pháp được áp dụng phổ biến hiện nay. Đặc điểm của phương pháp này là mọi nghiệp vụ nhập, xuất đều được kế toán theo dõi, tính toán và ghi chép một cách thường xuyên theo quá trình phát sinh.

Phương pháp kiểm kê định kỳ có đặc điểm là trong kỳ kế toán chỉ theo dõi, tính toán và ghi chép các nghiệp vụ nhập vật liệu, công cụ dụng cụ còn các giá trị vật liệu, công cụ dụng cụ xuất chỉ được xác định một lần vào cuối kỳ khi có kết quả kiểm kê vật liệu hiện còn cuối kỳ.

Giá thực tế vật liệu, công cụ dụng cụ nhập kho:

Nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ có thể thu nhập từ nhiều nguồn khác nhau do đó giá thực tế của nguyên vật liệu, cũng được đánh giá khác nhau. Nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ có thể mua ngoài, hoặc gia công chế biến, thu nhặt được từ phế liệu thu hồi.

• Đối với vật liệu, công cụ dụng cụ mua ngoài: trị giá vốn thực tế của vật liệu, công cụ dụng cụ nhập kho là giá mua trên hoá đơn cộng với các chi phí thu mua thực tế chi phí vận chuyển, bảo quản, bốc xếp, bến bãi, bảo hiểm, công tác phí của cán bộ thu mua, chi phí của bộ phận thu mua độc lập và số hao tự nhiên trong định mức (nếu có)… trừ đi khoản giảm giá (nếu có). Chi phí thu mua vật liệu,công cụ dụng cụ có thể tính trực tiếp vào giá thực tế của từng thứ vật liệu. Nếu chi phí thu mua có liên quan đến nhiều loại thì phải phân bổ cho từng thứ theo tiêu thức nhất định.

Lưu ý: Vật liệu, công cụ dụng cụ mua từ nước ngoài thì thuế nhập khẩu được tính vào giá nhập kho. Khoản thuế GTGT nộp khi mua vật liệu cũng được tính vào giá nhập nếu doanh nghiệp không thuộc diện nộp thuế theo phương pháp khấu trừ.

- Vật liệu, công cụ dụng cụ tự sản xuất : giá nhập kho là giá thành thực tế sản xuất vật liệu .

- Đối với nguyên vật liệu mua dùng vào sản xuất kinh doanh mặt hàng không chịu thuế giá trị gia tăng là tổng giá thanh toán (bao gồm cả thuế GTGT)

• Đối với vật liệu,công cụ dụng cụ thuê ngoài gia công, chế biến: giá thực tế nhập kho là giá thực tế của vật liệu xuất thuê ngoài gia công chế biến cộng với các chi phí vận chuyển, bốc dỡ đến nơi thuê gia công chế biến và từ đó doanh nghiệp cộng số tiền phải trả cho người gia công chế biến.

- Đối với vật liệu nhập từ vốn góp liên doanh thì giá thực tế vật liệu do hội đồng quản trị liên doanh thống nhất đánh giá (được sự chấp nhận của các bên có liên quan).

- Đối với vật liệu,công cụ dụng cụ doanh nghiệp tự chế biến gia công thì giá thực tế bao gồm: giá thực tế xuất kho gia công chế biến và chi phí gia công chế biến (gồm thuế giá trị gia tăng hoặc không có thuế giá trị gia tăng)

- Đối với vật liệu do nhận biếu tặng, viện trợ giá nhập kho là giá thực tế được xác định theo thời giá trên thị trường.

+ Đối với phế liệu thu hồi, giá thực tế có thể được đánh giá theo giá thực tế có thể sử dụng, tiêu thụ hoặc có thể theo giá theo giá ước tính.

Giá thực tế nguyên vật liệu có tác dụng lớn trong công tác quản lý vật liệu . Nó được dùng để hạch toán tính hình xuất nhập, tồn kho vật liệu, tính toán và phân bổ chính xác thực tế về vật liệu do tiêu hao trong quá trình sản xuất kinh doanh, đồng thời phản ánh chính xác giá trị vật liệu hiện có của doanh nghiệp.

Giá thực tế vật liệu, công cụ dụng cụ xuất kho.

Doanh nghiệp có thể sử dụng một trong 4 phương pháp: thực tế đích danh; nhập trước xuất trước (FIFO); nhập sau xuất trước (LIFO); và đơn giá bình quân. Khi sử dụng phương pháp tính giá phảI tuân thủ nguyên tắc nhất quán.

+ Tính theo đơn giá bình quân tồn đầu kỳ.

+ Tính theo giá bình quân gia quyền :

+ Tính theo giá thực tế đích danh.

Phương pháp này được áp dụng với các loại vật liệu có giá trị cao, những loại vật tư đặc chưng.

+ Tính theo giá nhập trước, xuất trước.

Trong phương pháp này ta phải xác định được đơn giá thực tế nhập kho của từng lần nhập và vật liệu nào nhập trước thì xuất trước. Sau đó căn cứ vào số lượng xuất kho để tính ra giá thực tế xuất kho theo nguyên tắc.

Tính theo đơn giá thực tế nhập trước đối với số lượng xuất kho thuộc lần nhập trước, số còn lại được tính theo đơn giá những lần nhập sau:

Công thức:

+ Tính theo giá thực tế nhập sau, xuất trước.

Trong phương pháp này cũng phải xác định đơn giá thực tế của từng lần nhập kho và cũng giả thiết hàng nào nhập kho sau thì xuất trước. Sau đó căn cứ vào số lượng xuất kho để tính ra giá thực tế xuất kho theo nguyên tắc. Tính đơn giá của lần thực tế của lần nhập sau đối với lượng xuất kho thuộc lần nhập sau cùng. Số còn lại được tính theo đơn giá thực tế của các lần nhập trước đố. Như vậy giá thực tế của vật liệu tồn kho cuối kỳ lại là giá thực tế vật liệu tính theo giá của lần nhập đầu kỳ.

Đánh giá vật liệu,công cụ dụng cụ theo giá hạch toán.

Đối với những doanh nghiệp có nhiều loại vật liệu, công cụ, dụng cụ, giá cả biến động thường xuyên, việc nhập, xuất diễn ra liên tục thì việc hạch toán theo giá thực tế trở nên phức tạp, tốn nhiều công thức và có khí không thực hiện được. Do vậy việc hạch toán hàng ngày, kế toán nên sử dụng theo giá hạch toán.

Giá hạch toán là một loại giá tương đối ổn định, doanh nghiệp có thể sử dụng trong một thời gian dài để hạch toán nhập, xuất tồn kho vật liệu, CCDC trong khi chưa tính được giá thực tế của nó. Có thể sử dụng giá kế hoạch hoặc giá mua tại một thời điểm nào đó, hay giá vật liệu, CCDC bình quân tháng trước, CCDC hàng ngày hoặc giá cuối kỳ trước để làm giá hạch toán. Nhưng cuối tháng phải tính chuyển giá hạch toán của vật liệu, CCDC xuất, tồn kho theo giá thực tế. Việc tính chuyển dựa trên cơ sở hệ số giữa giá thực thế và giá hạ sử dụng giá hạch toán đơn giản, giảm bớt khối lượng cho công tác kế toán nhập, xuất vật liệu.

Giá hạch toán chỉ được dụng trong hạch toán chi tiết vật liệu, còn trong hạch toán tổng hợp vẫn phải sử dụng giá thực tế. Giá hạch toán có ưu đIểm là phản ảnh kịp thời sự biến động về giá trị của các loại vật liệu trong quá trình sản xuất kinh doanh.

Phương pháp sử dụng giá hạch toán để phản ánh vật liệu chỉ dùng trong phương pháp kê khai thường xuyên.