Cơ chế điều hoà sinh sản

Quá trình sinh tinh hoặc sinh trứng ở động vật được điều hoà bởi các hooc môn

I. CƠ CHẾ ĐIỀU HÒA SINH TINH VÀ SINH TRỨNG

1. Cơ chế điều hòa sinh tinh

a) Các loại hooc môn tham gia vào quá trình sinh tinh

Bảng 1 : Các hocmon kích thích quá trình sinh tinh

Hooc môn	Cơ quan sản xuất	Cơ quan tác động	Tác dụng điều hoà  sinh tinh
GnRH	Vùng dưới đồi	Tuyến yên	Điều hòa tuyến yên tiết FSH và LH.
FSH	Tuyến yên	Ống sinh tinh	Kích thích ống sinh tinh sản sinh ra tinh trùng
LH	Tuyến yên	Tế bào kẽ	Kích thích tế bào kẽ trong tinh hoàn sản xuất ra testosteron
Testosteron	Tế bào kẽ trong tinh hoàn	Ống sinh tinh	Kích thích phát triển ống sinh tinh và sản sinh tinh trùng

 Hình 1 : Cơ chế điều hoà sinh tinh

b) Cơ chế điều hoà ngược

Khi nồng độ testosteron trong máu tăng cao gây ức chế ngược lên tuyến yên và vùng dưới đồi, làm 2 bộ phận này giảm tiết GnRH, FSH và LH dẫn đến tế bào kẽ giảm tiết testosteron.

Nồng độ testosteron giảm không gây ức chế lên vùng dưới đồi và tuyến yên nữa, nên 2 bộ phận này lại tăng tiết hocmon.

2. Cơ chế điều hòa sinh trứng

a) Các loại hooc môn tham gia

Bảng 2 :  Các loại hooc môn tham gia vào quá trình sinh tinh 

Hooc môn	Cơ quan sản xuất	Cơ quan tác động	Tác dụng điều hoà  sinh trứng
GnRH	Vùng dưới đồi	Tuyến yên	Điều hòa tuyến yên tiết FSH và LH.
FSH	Tuyến yên	Nang trứng	Kích thích nag trứng phát triển
LH	Tuyến yên	Thể vàng	Kích thích nang trứng chín và rụng . Hình thành và duy trì hoạt động của thể vàng
Progestrogen	Thể vàng Thể vàng	Niêm mạc dạ con Tuyến yên	Kích thích niêm mạc dạ con phát triển, dày lên chuẩn bị cho hợp tử làm tổ. Ức chế vùng dưới đồi và tuyến yên tiết GnRH, FSH và LH
Estrogen.

Hình 2 : Cơ chế điều hoà sinh trứng

II. ẢNH HƯỞNG CỦA THẦN KINH VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG ĐẾN QUÁ TRÌNH SINH TINH VÀ SINH TRỨNG
- Căng thẳng thần kinh
- Mùi của con đực
- Chế độ dinh dưỡng
- Các chất kích thích, chất gây nghiệ

Luyện Bài tập trắc nghiệm môn Sinh lớp 11 - Xem ngay