Chùm ca dao tha thiết và ý nghĩa về tình yêu quê hương, đất nước

Rủ nhau xem cảnh Kiếm Hồ,

Xem cầu Thê Húc, xem chùa Ngọc Sơn.

Đài Nghiên, Tháp Bút chưa mòn,

Hỏi ai gây dựng nên non nước này?

• Chùm ca dao dân ca ru con ngọt ngào và tha thiết

Gió đưa cành trúc la đà

Tiếng chuông Trấn Vũ, canh gà Thọ Xương.

Mịt mù khỏi tỏa ngàn sương

Nhịp chày Yên Thái, mặt gương Tây Hồ.

 

 

 

Anh đi anh nhớ quê nhà

Nhớ canh rau muống, nhớ cà dầm tương

Nhớ ai dãi nắng dầm sương

Nhớ ai tát nước bên đường hôm nao.

 

Nam Kì sáu tỉnh em ơi

Cửu Long chín ngọn cùng khơi một nguồn,

Sông Hương nước chảy trong luôn,

Núi Ngự danh tiếng cả muôn dặm ngoài.

 

Ngày xuân cái én xôn xao

Con công cái bán ra vào chùa Hương

Chim đón lối, vượn đưa đường

Nam mô đức Phật bốn phương chùa này.

 

Quảng Nam có núi Ngũ Hành,

Có sông Chợ Củi, có thành Đồng Dương.

Quảng Nam nổi tiếng bòn bon

Chả viên Bình Định vừa ngon vừa lành.

Chín mùi da vẫn còn tươi

Mùi thơm cơm nếp, vị thanh đường phèn.

 

Đồng Tháp Mười cò bay thẳng cánh

Nước Tháp Mười lóng lánh cá tôm.

 

Xem kìa Yên Thái như kia,

Giếng sâu chín trượng, nước thì trong xanh.

Đầu chợ Bưởi điếm cầm canh,

Người đi kẻ lại như tranh họa đồ.

Cổng chợ có miếu vua cha

Đường cái chính xứ lên chùa Thiên Niên...

 

Đường vô xứ Huế quanh quanh,

Non xanh nước biếc như tranh họa đồ.

Ai vô xứ Huế thì vô ...

 

Đường vô xứ Nghệ loanh quanh,

Non xanh nước biếc như tranh họa đồ.

Thương em anh những muốn vô,

Sợ truông nhà Hồ, sợ phá Tam Giang.

Phá Tam Giang ngày rày đã cạn,

Truông nhà Hồ, Nội tán cấm nghiêm.

 

Gà nào hay bằng gà Cao lãnh,

Gái nào bảnh bằng gái Tân Châu.

Anh thương em chẳng ngại sang giàu,

Mứt hồng đôi lạng, trà tàu đôi cân.

 

Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát,

Đứng bên tê đồng, ngó bên ni đồng, cũng bát ngát mênh mông.

 

Nhất cao là núi Ba Vì,

Thứ ba Tam Đảo, thứ nhì Độc Tôn.

Sâu nhất là sông Bạch Đằng,

Ba lần giặc đến, ba lần giặc tan.

Cao nhất là núi Lam Sơn

Có ông Lê Lợi trong ngàn bước ra.

 

Bắc Cạn có suối đãi vàng,

Có hồ Ba Bể, có nàng áo xanh.

 

Phồn hoa thứ nhất Long Thành

Phố giăng mắc cửi, đường quanh bàn cờ.

 

Hải Vân bát ngát nghìn trùng

Hòn Hồng ở đấy là trong Vịnh Hàn.

Nhà Bè nước chảy phân hai,

Ai về Gia Định, Đồng Nai thì về

Đồng Tháp Mười cò bay thẳng cánh.

Nước tháp mười lóng lánh cá tôm.

 

Anh về Bình Định thăm cha,

Phú Yên thăm mẹ, Khánh Hoà thăm em.

 

Ai ai, đứng lại mà trông

Kia núi Thành Lạng, kìa sông Tam Cờ

Đồng Đăng có phố Kì Lừa

Có nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh.

 

Núi Truồi ai đắp mà cao,

Sông Gianh ai bới ai đào mà sâu.

Nong tằm, ao cá, nường dâu,

Đò xưa bến cũ nhớ câu hẹn hò.

 

Ai lên nhắn chị hàng bông,

Có muốn lấy chồng thì xuống Nguyệt Viên.

Nguyệt Viên lắm thóc nhiều tiền,

Lại có sông liền tắm mát nghỉ ngơi.

Chiều chiều ba dãy cá tươi,

Chẳng ăn cũng thiệt, chẳng chơi cũng hoài.

 

Ai về Bình Định mà nghe,

Nói thơ chàng Lía, hát vè Quảng Nam.

Ai về đến huyện Đông Anh,

Ghé thăm phong cảnh Loa thành Thục Vương.

 

Chiều chiều én lượn truông Mây,

Cảm thương chú Lía bị vây trong thành.

 

Đò từ Đông Ba, đò qua Đập Đá,

Đò từ Vĩ Dạ, thẳng ngã Ba Sình.

Lờ đờ bóng ngã trăng chênh,

Tiếng hò xa vọng, nhắn tình nước non.

 

 

 

Hỡi cô thắt lưng bao xanh,

Có về Vạn Phúc với anh thì về.

Vạn Phúc có cội cây đề,

Có sông uốn khúc, có nghề quay tơ.

Kẻ Dầu có quán Đình Thành,

Kẻ Hạc ta có Ba Đình, Ba Voi.

Mười tám cất thuyền xuống bơi,

Mười chín giã bánh, hai mươi rước thần.

 

Muốn ăn cơm tấm, canh cần,

Thì về Trinh Tiết chăn tầm với anh.

Ngó vô Linh Đống mây mờ,

Nhớ ông nguyên soái dựng cờ dánh Tây.

Nhà Bè nước chảy chia hai,

Ai về Gia Định, Đồng Nai thì về.

• Stt tổng hợp những câu ca dao – tục ngữ hay nhất về cuộc sống lao động

Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa,

Có đền Tô Thị, có chùa Tam Thanh

Ai lên xứ Lạng cùng anh,

Tiếc công bác mẹ sinh thành ra em.

Tay cầm bầu rượu nắm nem,

Mãi vui quên hết lời em dặn dò.

 

Đức Thọ gạo trắng nước trong,

Ai về Đức Thọ thong dong con người.

 

Yên Thái có giếng trong xanh

Có đôi cá sấu ngồi canh đầu làng

Ai qua nhắn nhủ cô nàng

Yêu nhau xin chớ phũ phàng đổi thay.

 

Bát Tràng có mái đình cong.

Vui nhất là chợ Đồng Xuân

Trông lên thấy dãy hàng cà

Bánh đúc, bánh đậu, bánh đa, xôi vò

Trông lên thấy dãy thịt bò

Chú bồi, chú khách đợi chờ bán mua

Trông lên thấy dãy hàng cua

Em xách một rỏ, anh mua mấy hào

Trông lên dãy phố Hàng Đào

Miệng chào hớn hở anh vào cùng em.

 

Vừa nghe tàu điện rung chuông

Leng keng đánh thức màn sương Tây Hồ.

Đường vui rộn bánh xe bò,

Lao xao Yên Phụ tiếng hò gọi nhau.

Hỏi mình: - Chuyên chở về đâu

Ngụy trang xanh ngắt một màu thế kia?

Rằng: - Rau Quảng Bá đây mà,

Rau vào xí nghiệp, rau ra chiến trường.

Rau tình, rau nghĩa quê hương

Lại đây, đẩy một đoạn đường hộ rau.

 

Vọng Phu thuộc dãy núi Bà

Phước Sơn chất ngất gọi là núi Ông

Phải chi đây đó vợ chồng

Gánh tương tư khỏi nặng lòng nước non.

 

Vạn Vân có bến Thổ Hà

Vạn Vân nấu rượu Thổ Hà nung vôi

Nghĩ rằng đá nát thì thôi

Ai ngờ đá nát nung vôi lại nồng.

 

Vải ngon thì nhất làng Bằng

Khắp thành Hà Nội hỏi rằng đâu hơn

Củ đậu Bằng Thượng thiếu gì

Dưa hấu Bằng Hạ đâu bì được chăng.

 

Vạn Long dệt cửi kéo hoa

An Phú nấu kẹo mạch nha ngọt đường

Trung Kính thì lễ vàng hương

Nghĩa Đô làm giấy để làng tả văn.

 

 

 

Tuy Hòa lắm bãi nhiều soi

Lắm cô gái đẹp nhiều nơi phải lòng

Tuy Hòa gần giếng gần sông

Đàn bà thì ít, đàn ông thì nhiều

• Stt tổng hợp những câu ca dao dân ca về nàng dâu mẹ chồng

Trung Màu chuột nhắt xáo dưa

Kỳ Lân nấu cháo cả cua lẫn càng

Đổng Viên mặc ục khoai lang

Phù Đổng cơm tấm giần sàng khỏe ghê

Đổng Xuyên mỗi người mỗi nghề

Lớn thì đánh xiếc, bé thì mò tôm

Phù Dực đi bán vải non

Chửa đi đến chợ mía don đầy lồng

Tấm gốc, tấm ngọn phần chồng

Còn bao tấm giữa để vào lòng mà ăn.

Công Đình cưa xẻ đã quen

Tế Xuyên bắt rẽ lấy tiền mua nhiêu…

Nhân Lễ thì đúc lưỡi cày

To Khê Viên Ngoại thì hay hàn nồi

Xa Long lắm chuối mình ơi

Phù Ninh dệt vải người người thâu đêm.

 

Trên Tràng Thi, dưới lại Tràng Thi

Ai đem nhân ngãi tôi đi đằng nào?

Trên Hàng Đào, dưới lại Hàng Đào

Ai đem nhân ngãi tôi vào Tràng Thi.

 

Trên trời có sông Ngân Hà

Tỉnh Nam sông cái, Bắc là sông sâu

Bắc Ninh lại có sông Cầu

Anh còn tơ tưởng sông Dâu, sông Đào

Anh còn tơ tưởng sông Thao

Qua sông Hà Nội anh vào Kinh đô

Đại Đồng lại có sông Hồ

Bước qua sông Đuống thờ ơ với tình

Sông Thương chơi đã thập thành

Bước qua sông Cái bẻ cành phù dung.

 

Trên trời có đám mây xanh

Ở giữa mây trắng chung quanh mây vàng

Ước gì ta lấy được nàng

Hà Nội, Nam Ðịnh sửa đàng rước dâu

Thanh Hóa cũng đốn trầu cau

Nghệ An thì phải thui trâu mổ bò

Phú Thọ quạt nước hỏa lò

Hải Dương rọc lá giã giò gói nem

Tuyên Quang nấu bạc đúc tiền

Ninh Bình dao thớt Quảng Yên đúc nồi

An Giang gánh đá nung vôi

Thừa Thiên Đà nẵng thổi xôi nấu chè

Quảng Bình Hà Tĩnh thuyền ghe

Đồng Nai Gia Định chẻ tre bắc cầu

Anh mời khắp nước chư hầu

Nước Tây nước Tàu anh gởi thư sang

Nam Tào Bắc đẩu dọn đàng

Thiên Lôi La Sát hai hàng hai bên.

 

Lời kết: Hình ảnh quê hương đất nước in dấu đậm đà trong ca dao, dân ca. Mến thương và đầy tự hào là những tình cảm sâu nặng của nhân dân ta gửi gắm qua những vần ca dao ngọt ngào sâu lắng về đất nước quê hương.