25/05/2018, 13:33

Chi Bìm bịp

Bìm bịp là tên chung để chỉ khoảng 30 loài chim do tiếng kêu của chúng tương tự như "bìm bịp" vào mùa sinh sản (từ tháng 3 tới tháng 7 hàng năm). Các tác giả Sibley và Monroe coi chúng là một họ riêng rẽ có danh pháp Centropodidae (họ Bìm bịp) nhưng ...

Bìm bịp là tên chung để chỉ khoảng 30 loài chim do tiếng kêu của chúng tương tự như "bìm bịp" vào mùa sinh sản (từ tháng 3 tới tháng 7 hàng năm). Các tác giả Sibley và Monroe coi chúng là một họ riêng rẽ có danh pháp Centropodidae (họ Bìm bịp) nhưng Howard-Moore vẫn tiếp tục phân loại chúng như là phân họ Centropodinae của họ Cu cu (Cuculidae). Tất cả các loài đều thuộc về chi Centropus. Không giống như nhiều loài chim dạng cu cu Cựu thế giới, bìm bịp không phải là chim đẻ trứng nhờ. Ngược lại, chúng có nét đặc biệt riêng trong cơ chế sinh sản của mình: tất cả các thành viên trong chi này có vai trò giới tính bị đảo ngược ở các mức độ khác nhau sao cho con trống nhỏ hơn sẽ thực hiện phần lớn vai trò chăm sóc của chim bố mẹ. Ít nhất có một loài bìm bịp, như bìm bịp đen, có tính chất đa phu (nhiều chồng). Chứng cứ ADN gần đây cho rằng chúng nên được nâng cấp lên thành họ riêng, gọi là Centropodidae.

Các loài dưới đây xếp theo trật tự phát sinh loài và quan hệ gần giữa các loài.

  • Bìm bịp đầu vàng sẫm, Centropus milo
  • Bìm bịp khoang, Centropus ateralbus
  • Bìm bịp đen lớn, Centropus menbeki
  • Bìm bịp Biak, Centropus chalybeus
  • Bìm bịp hung, Centropus unirufus
  • Bìm bịp mỏ xanh, Centropus chlororhynchos
  • Bìm bịp mặt đen, Centropus melanops
  • Bìm bịp mào đen, Centropus steerii
  • Bìm bịp ngón ngắn, Centropus rectunguis
  • Bìm bịp vịnh, Centropus celebensis
  • Bìm bịp Gabon, Centropus anselli
  • Bìm bịp họng đen, Centropus leucogaster
  • Bìm bịp Senegal, Centropus senegalensis
  • Bìm bịp đầu xanh, Centropus monachus
  • Bìm bịp đuôi đồng, Centropus cupreicaudus
  • Bìm bịp trán trắng, Centropus superciliosus
    • Bìm bịp Burchell, Centropus superciliosus burchelli, có thể tách ra thành loài riêng với danh pháp Centropus burchelli
  • Bìm bịp Sunda, Centropus nigrorufus
  • Bìm bịp lớn, Centropus sinensis
  • Bìm bịp Madagascar, Centropus toulou
    • Bìm bịp đảo Assumption, Centropus toulou assumptionis – nghi ngờ là khác biệt; tuyệt chủng (khoảng thập niên 1920)
    • Bìm bịp Aldabra, Centropus toulou insularis
  • Bìm bịp Goliath, Centropus goliath
  • Bìm bịp đen, Centropus grillii
  • Bìm bịp Philippine, Centropus viridis
  • Bìm bịp nhỏ, Centropus bengalensis
  • Bìm bịp Papua New Guinea, Centropus violaceus
  • Bìm bịp đen nhỏ, Centropus bernsteini
  • Bìm bịp gà lôi, Centropus phasianinus
    • Bìm bịp gà lôi Timor, Centropus phasianinus mui - tuyệt chủng? (cuối thế kỷ 20?)
  • Bìm bịp nâu, Centropus andamanensis
  • Bìm bịp Kai, Centropus spilopterus, được Sách đỏ IUCN công nhận, nhưng IOC thì không công nhận.
  • Centropus collosus, tuyệt chủng, biết đến từ thời kỳ thuộc kỷ Đệ Tứ tại hang Green Waterhole, Tantanoola, nam Australia
0