Các tế bào tham gia vào đáp ứng miễn dịch

Đại thực bào (ĐTB)

ĐTB là các tế bào đơn nhân có nguồn gốc từ tủy xương. Thường có kích thước lớn có khả năng thức bào, tức là bắt và nuốt các phân tử lạ, kể cả các vi sinh vật. ĐTB có những hình thái khác nhau và cư trú ở nhiều nơi khác nhau. Trong huyết tương chúng ở dạng lưu động, đó là ĐTB thực sự, đóng vai trò trung tâm trong ĐƯMĐ. Trong tế bào chất có nhiều lyzoxom chứa các enzym tiêu hóa, dễ bắt màu thuốc nhuộm dành cho esteaz không đặc hiệu, các peroxitaz và hydrolaz axit.

- ĐTB tiết ra các sản phẩm sau:

• Các thành phần của bổ thể C1, C2, C3, C4, C5, và các yếu tố B, D, propecdin, I, H.

• Các proteaz trung tính (collagenaz, elastaz, chất hoạt hóa plasminogen).

• Cytokin: Interleukin IL-1, -6, -8, -10, -12, yếu tố hoại tử ung thư α (TNF-α), yếu tố kích thích quần lạc (CSF), interferon α (IFN-α).

• Các yếu tố gây đông tụ: tromboplastin mô, yếu tố V, VII, IX, X.

• Prostaglandin (PGE2, PGF2α)

- Trên bề mặt ĐTB có các thụ thể:

• Dành cho Fc của KT (phần Fab của KT gắn với KN)

• Dành cho C3b (để rồi C3b lại gắn vào KN)

• Dành cho lectin gắn vào đường mannoza trên thành tế bào vi khuẩn.

ĐTB được biệt hóa từ tế bào mono. Khi di chuyển tới các mô trở thành ĐTB cố định. Tùy theo từng loại mô mà có các tên gọi khác nhau. Ở phế nang thì gọi là ĐTB phế nang (alveolar), ở ổ bụng là ĐTB phúc mạc, ở dưới da là Langerhans (một dạng tế bào tua), ở gan là Kupffer, ở hạch lympho và lách là tế bào tua, ở mô thân kinh là tế bào hình sao.

Bạch cầu đa nhân (PML-polymorphonuclear leukocyte)

Bạch cầu (BC) đa nhân hay BC hạt có nguồn gốc từ tủy xương, chiếm 60-70%. Trong máu ngoại vi, chúng có khả năng bám dính và xuyên mạch. Chúng bao gồm BC trung tính, BC ưa kiềm, BC ưa axit. Chúng không có tính đặc hiệu với KN nhưng đóng vai trò quan trọng trong viêm cấp.