Bình luận nghệ thuật châm biếm, đả kích của Nguyễn Ái Quốc trong truyện ngắn “Vi hành”.

 Bình luận nghệ thuật châm biếm, đả kích của Nguyễn Ái Quốc trong truyện ngắn "Vi hành”.

YÊU CẦU

–   Thể loại

Kiểu bài bình luận văn học, cụ thể là bình luận một khía cạnh trong một tác phẩm văn học.

–   Nội dung

Nghệ thuật châm biếm, đả kích (trong việc thể hiện nội dung tư tưởng của truyện ngắn "Vi hành").

GỢI Ý

Có thể nhận xét, đánh giá nghệ thuật châm biếm, đả kích của truyện ngắn "Vi hành" ở các phương diện sau,

A. TẠO TÌNH HUỐNG GÂY NHẦM LẪN

1. Tình huống gây nhầm lẫn

–   Đôi thanh niên nam nữ Pháp trên tàu điện ngầm tại Pa-ri (Pháp) nhầm tác giả với vua Khải Định.

–   Dân chúng Pháp lại cho rằng tất cả những ai có màu da vàng đều trở thành hoàng đế Pháp.

–   Ngay cả chính phủ Pháp cũng chẳng nhận ra được khách thật của mình nữa.

2. Nhận xét, đánh giá

–   Tạo tình huống nhầm lẫn là biện pháp nghệ thuật cơ bản nhất của truyện. Tình huống truyện như vậy thật độc đáo, đẩy câu chuyện lên mức hài hước, giàu kịch tính và tạo được hiệu quả châm biếm, đả kích sâu cay.

–   Không cần cho nhân vật Khải Định xuất hiện, tác giả chỉ ghi lại cuộc trò chuyện của đôi thanh niên nam nữ Pháp nhưng chân dung Khải Định hiện lên rõ nét: một tên vua bù nhìn, một kẻ lố bịch, một con rối, một tên hề rẻ tiền. Đồng thời, tác giả cũng châm biếm một cách nhẹ nhàng mà hóm hỉnh thói tò mò, hiếu kì của thị dân Pa-ri.

B. SỬ DỤNG HÌNH THỨC THƯ TÍN

1. Hình thức viết thư

–   Phù hợp với cảm quan văn học quen thuộc của người Pháp.

–   Giọng điệu có thể thay đổi một cách tự nhiên.

–   Cũng có thể chuyển cảnh, chuyển đối tượng một cách linh hoạt.

2. Ngôn ngữ mang ý nghĩa châm biếm sắc sảo, giọng mỉa mai, so sánh bất ngờ (Dẫn chứng).

3. Nhận xét, đánh giá

Vi hànhcó đủ các lợi điểm trên nhằm chế giễu, phê phán tính chất bù nhìn của vua Khải Định.

–   Mặt khác, qua hình thức một bức thư riêng tư gửi cô em họ, tác giả đả kích, tố cáo chính sách thuộc địa giả dối, độc ác của thực dân Pháp, chính sách thuế khóa nặng nề, chế độ ngu dân độc ác, kể cả chính sách mật thám ngay ở chính quốc.

C. ĐÁNH GIÁ CHUNG

–   Nghệ thuật châm biếm, đả kích trong "Vi hành" là sự kết hợp hài hòa hình thức trào phúng của văn học châu Âu hiện đại với lối đùa vui thâm trầm, hóm hỉnh kiểu Á Đông.

–   "Vi hành" là truyện ngắn tiêu biểu cho phong cách viết truyện kí của Bác: nhiều sáng tạo, lời ít ý nhiều, giàu chất trí tuệ và nghệ thuật châm biếm thật sắc sảo.