Bình giảng Người tù thổi sáo trong Nhật kí trong tù của Hồ Chí Minh

Binh giang bai tho Nguoi tu thoi sao – Đề bài: Bình giảng bài thơ Người tù thổi sáo trong Nhật kí trong tù của Hồ Chí Minh. Bài làm của Ngọ Thị Quỳnh lớp 12 trường THPT Tuyên Quang. Hồ Chí Minh không những là một vị lãnh tụ của nhân loại mà còn là một nhà thơ đầy bản lĩnh và lòng nhân ái. Chúng ta không thể không khâm phục Người khi đã để lại một khối lương thơ văn khá đồ sộ và có tầm ảnh hưởng lớn. Nói đến Bác ta không thể không nhắc đến tập “nhật kí ...

– Đề bài: Bình giảng bài thơ Người tù thổi sáo trong Nhật kí trong tù của Hồ Chí Minh. Bài làm của Ngọ Thị Quỳnh lớp 12 trường THPT Tuyên Quang.

Hồ Chí Minh không những là một vị lãnh tụ của nhân loại mà còn là một nhà thơ đầy bản lĩnh và lòng nhân ái. Chúng ta không thể không khâm phục Người khi đã để lại một khối lương thơ văn khá đồ sộ và có tầm ảnh hưởng lớn. Nói đến Bác ta không thể không nhắc đến tập “nhật kí trong tù” của người. Trong đó có tác phẩm “người tù thổi sáo”. Tập thơ được sáng tác khi Bác đang bị bắt giam  trong nhà tù của Tưởng Giới Thạch . Đang trong cảnh ngục tù vậy mà Người vẫn có thể viết được những tác phẩm lay động lòng người đến như thế.

Người bạn trong tù thổi sáo, tiếng sáo ấy tha thiết nhớ thương,thương người lao khổ và thương “nước non đang rên xiết trong  xiềng xích:

“Bỗng nghe ngục sáo vi vu
(Ngục trung thốt thính tư hương khúc)

Trong chốn ngục tù chật chội khắc nghiệt bỗng nghe được một tiếng sáo vi vu khiến cho tâm hồn như được hào cùng với thiên nhiên,bao nỗi phiền muộn trong lòng như được hòa theo cùng tiếng sáo vi vu trầm bổng. Bài thơ lắng sâu man mác một nỗi nhớ thương buồn bã một niềm cảm thông sâu sắc ân tình. Nghe tiếng sáo mà người có thể đoán được lòng người thổi sáo. Ở đây ta thấy Bác là một con người rất tinh tế nhạy cảm khác thường . Chỉ bất giác nghe được tiếng sáo thôi vậy mà lòng người đã đoán được ngay người thổi sáo đang có tâm sự gì thì thật là một điều tài tình . Từ tâm hồn người bạn tù thổi sáo thì khúc nhạc quê bỗng vang lên khiến cho tâm hồn người đọc như đang được nghe sáo đang được thưởng thức sáo cùng Bác:

“Khúc nhạc tình quê chuyển điệu sầu”
(Thanh chuyển thê lương điệu chuyển sầu)

Phải chăng đó chính là tâm hồn của một người đang tha thiết đang nhớ mong quê hương nhưng chưa thể quay về đoàn tụ bên gia đình  hay đó chính là do tâm hồn Bác quá thương con người mà trở nên như vậy. Ta rất khó đoán được tâm tư Bác trong lúc này nhưng có lẽ đó chính là tình cảm nhớ quê hương da diết của Người mà chưa thể quay về. Âm điệu thê lương ấy nói lên trong lòng Bác một nỗi quặn lòng chua xót. Tâm trạng nhớ nhà da diết của người bạn tù đã làm cho Bác tái tê. Bác quên đi nỗi đắng cay tủi nhục của bản thân mình để hòa chung cùng người bạn tù một nỗi nhớ quê hương da diết tột cùng. giữa cái chốn lao tù khắc nghiệt ấy có mấy ai đáng thương như Bác bị bọn tay sai đối xử bất công hơn Bác. Vậy mà tâm hồn lớn lao ấy vẫn cảm thông chia sẻ với nỗi đau của người khác thì thật là ấm áp biết bao. Thương con người thương nhân dân Bác càng đau khổ quằn quại khi trong những lúc nhân dân đang cân Bác đảng đang cần người thì người lại không thể có mặt để lãnh đạo cách mạng. Càng gắn bó tha thiết vói nhân dân thì lòng Bác càng đau khổ khi chưa làm gì được cho nhân dân.

Cung đàn đã chuyển bậc còn người thì cũng chuyển sang sầu sang buồn bã. Từ sầu ở đây  nghe có vẻ nghẹn ngào đau nhói tâm cam. Bác nói nên lòng thương người thương mọi kiếp khổ đau. Tình thương của Bác mênh mông dạt dào xiết bao:

“Muôn dặm quan hà khôn xiết nổi”
(thiên kí qua hà vô vạn cảm)

Câu thơ như đang lan rộng ra “môn dặm quan hà”như vẽ ra một khoảng cách mênh mông giữa người bạn tù với vợ con. giữa bác với quê hương đất nước Đầu này của nghìn trùng là người tù đang chịu giam cầm. Đầu kia của nghìn trùng là quê hương xứ sở, là những người thân yêu, và trong đó hẳn có một người thân yêu nhất. . Bác thương người bạn tù cũng chính là thương dân,Bác mong muốn xiết bao được trở về quê hương để phục vụ nhân dân phục vụ đồng bào. Nỗi đau ấy được gửi trọn trong câu thơ ấy. Thương nhớ miên man tê tái tâm hồn rồi cuối cùng ta bắt gặp:

“Lên lầu ai đó ngóng trông nhau
(khuê nhân cánh thượng nhất tằng lâu)

Nàng bước lên lầu với nét mặt u buồn nhợt nhạt xanh xao bởi năm tháng chờ mong. Nghe tiếng sáo của người bạn tù mà tâm hồn Bác tưởng tượng ra người vợ đang ngóng chông chồng tha thiết Người ấy cũng đang nhớ đang trông. Tiếng sáo như vượt qua nghìn dặm, vọng về quê cũ. Có lẽ người vợ quê cũng mơ hồ nhận được nỗi nhớ đồng vọng từ cõi lòng người chồng xa cách. Nàng bước lên một tầng lầu, tưởng ánh mắt sẽ vượt được muôn dặm quan hà, tưởng sẽ không còn bị che khuất bởi núi cách sông ngăn. Nếu chồng đang trở về, nàng sẽ thấy được chồng từ xa, rất xa.

Thật kì diệu tâm hồn Bác thật khéo tưởng tượng xiết bao . Còn đới với riêng Bác thì đó chính là cảnh nhân dân đang chờ đón Bác trở về quê hương trở về tổ quốc.

Người bạn tù thổi sáo chính là một bài thơ tiêu biểu trong tập nhật kí trong tù. Đó chính là nơi mà hai nhà tư tưởng yêu nước gặp nhau hài hòa trong sáng lung linh. Bìa thơ là một biểu tượng nghệ thuật đặc sắc và phong cách độc đáo trong thơ Bác. Lòng yêu nước yêu nhân loại đau thương và tinh thần quốc tế trong sáng của người bạn tù thổi sáo đã hòa thành một khối cao đẹp trong sáng lạ thường.

Bài thơ chính là một bức tranh tuyệt đẹp trong thơ ca. Một người bạn tù thổi sáo một người khách tri ân và một khuê nhân buồn đang trông ngóng chờ đợi mỏi mòn  đó chính là những nhân vật xuất hiện một cách ngẫu nhiên trong thơ Bác. Tất cả mọi thứ đều được diễn ra một cách tự nhiên khiến bắt đầu từ người bạn tù thổi sáo. Bài thơ rất độc đáo khi mà trong  tù giam tối tăm hai dòng  tâm trạng giữa người yêu nước và yêu người gặp nhau thật tình cờ khiến cho người đọc như đang được chứng kiến cảnh tâm thông giữa hai tâm hồn đó thật tuyệt vời biết bao