Bài soạn tham khảo số 5 - 5 Bài soạn Văn bản tổng kết (Ngữ Văn 12) hay nhất

TÌM HIỂU CHUNG VẾ VĂN BẢN TỔNG KẾT

Văn bản tổng kết gồm hai loại:

a) Văn bản tổng kết tri thức: nhằm tổng kết những nội dung cơ bản sau mỗi phần mỗi chương trong học tập, nghiên cứu.

Ví dụ: Tổng kết văn học Việt Nam sau Cách mạng tháng Tám năm 1945. Tổng kết kĩ năng làm văn.

b) Văn bản tổng kết hoạt động thực tiễn: nhằm nhìn nhận lại, đánh giá lại kết quả của một công việc trong cuộc sống sau khi thưc hiện xong công việc ấy.

Ví dụ: Tổng kết năm học, Tổng kết nhiệm kì công tác Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh.

CÁCH VIẾT VĂN BẢN TỔNG KẾT

Đọc văn bản Báo cáo kết quả hoạt động tình nguyện tại các trung tâm Jịều dưỡng thương binh, bệnh binh nặng và người có công với nước và trả lời các câu hỏi.

a. Văn bản này thuộc loại văn bản tổng kết hoạt động thực tiễn.

b. Đọc các đề mục và nội dung của văn bản, ta thấy rõ văn bản đó nhằm mục đích nhìn nhận lại, đánh giá lại hoạt động của Đội thanh niên tình nguyện số 2 Trường Đại học sư phạm Hà Nội đạt yêu cầu trung thực, khách quan, về bố cục, văn bản đó giống như một văn bản nghị luận tức là có đầy đủ ba phần.

- Đặt vấn đề: nêu mục đích, ý nghĩa và yêu cầu của công việc

- Giải quyết vấn đề: Tường trình và đánh giá các việc cụ thể (1. Tổ chức, 2. Kết quả hoạt động)

- Kết thúc vấn đề: Rút kinh nghiệm về các công việc đã làm và nêu kiến nghị nếu có (3. Đánh giá chung). Văn bản tổng kết hoạt dộng thực tiễn còn có những thề thức mở đầu và kết thúc của một văn bản hành chính công vụ.

c. Văn bản tồng kết hoạt động thực tiễn thuộc phong cách ngôn ngữ hành chính. Còn văn bản tổng kết tri thức khoa học thuộc phống cách ngôn ngữ khoa học.

LUYỆN TẬP

• Bài tập 1

Đọc văn bản Tổng kết thành tích công tác Đoàn vả phong trào Thanh niên Tình nguyện của chi đoàn lớp 11A năm học 2006 - 2007 và trả lời các câu hỏi:

a) Văn bản này đã đạt được những yêu cầu trình bày nói rõ một cách chân thực và cụ thể những hoạt động cùa Chi đoàn sau một năm học, bố cục rõ ràng những nhận xét và đánh giá đúng mức , rút ra những kết luận cần thiết và nhất là đạt được các yêu cầu ngắn gọn, chính xác khách quan của loại văn bản tổng kết hoạt động thực tiễn.

- Ở phần I: Đặc điểm của chi đoàn: Người viết nêu nhiệm vụ mục tiêu phấn đấu chung của chi đoàn trong năm học 2006 - 2007.

- Ở phần II: Công tác giáo dục, chính trị, tư tưởng, III: Kết quả thực hiện phong trào thanh niên tình nguyện, IV: Công tác củng cố đoàn. Người viết trình bày cụ thể nói rõ những công việc, những thành tích hoặc thiếu sót cụ thể, tiêu biểu, kèm theo số liệu làm rõ quá trình phấn đấu của chi đoàn trong năm học 2006 — 2007.

c) Đối chiếu với yêu cầu của một bản tổng kết nói chung, văn bản trên còn thiếu các nội dung sau: Tên tổ chức ban hành văn bản, địa điểm thời gian viết văn bản.

• Bài tập 2

Để viết bài tổng kết phần Văn học, một bài tổng kết tri thức, chủ yếu sử dụng phong cách ngôn ngữ khoa học.

Dàn ý:

- Mở bài: Mục đích, yêu cầu tổng kêt.

- Thân bài: Nêu:

+ Hoàn cảnh lịch sử, xã hội.

+ Quá trình phong trào và những đặc điểm chung.

+ Những giá trị bao trùm về nội dung nghệ thuật của các tác phẩm chính luận, thơ ca, truyện kí, kịch.

- Kết bài: Đánh giá chung nhấn mạnh những kiến thức cơ bản.