Bài 1,2,3, 4,5 trang 87 SGK Hóa học 9: Các oxit của cacbon

Bài 1,2,3, 4,5 trang 87 SGK Hóa học 9: Các oxit của cacbon

[Bài 28 Hóa học lớp 9] giải bài 1, 2, 3, 4, 5 trang 87 SGK Hóa 9: Các oxit của cacbon.

Bài 1: Hãy viết phương trình hoá học của CO với:

a) khí O₂ ;

b) CuO.

Cho biết: loại phản ứng ; điều kiện phản ứng ; vai trò của CO và ứng dụng của mỗi phản ứng đó.

Hướng dẫn:  a) 2CO + O₂  –tº→ 2CO₂

Phản ứng này là phản ứng oxi hóa – khử (và cũng là phản ứng hóa hợp). Khí CO khi đốt là cháy được. Vai trò của co là chất khử. Phản ứng này tỏa nhiều nhiệt nên dược dùng trong luyện gang, thép.

b) CO + CuO –tº→ CO₂ + Cu

Phản ứng này là phản ứng oxi hóa – khử. Phản ứng này xảy ra ở nhiệt độ cao.

Vai trò của CO là chất khử. Phản ứng này dùng để điều chế Cu

Bài 2 Hóa 9 trang 87: Hãy viết phương trình hoá học của CO₂ với dung dịch NaOH, dung dịch Ca(OH)₂ trừơng trường hợp:

a) Tỉ lệ số mol n_CO2 : n_Na0H = 1:1;

b) Tỉ lệ số mol n_CO2: n_Ca(0H)2 = 2:1

Giải : a) CO₂  + NaOH -> NaHCO₃

(phản ứng này cũng xảy ra khi dẫn CO₂ (lấy dư) vào dung dịch NaOH, hoặc khi n_NaOH < n_CO2)

b) 2CO₂ + Ca(OH)₂ -> Ca (HCO)₂

Bài 3: Có hỗn hợp hai khí CO và CO₂. Nêu phương pháp hoá học để chứng minh sự có mặt của hai khí đó. Viết các phương trình hoá học.

Hướng dẫn: Cho hỗn hợp khí lội qua bình chứa dung dịch nước vôi trong dư, nếu nước vôi trong vẩn đục, chứng tỏ trong hỗn hợp có khí CO₂.

CO₂ + Ca(OH)₂ -> CaCO₃ + H₂O

   Khí đi ra từ bình nước vôi trong được dẫn qua ống thủy tinh đựng CuO (màu đen), nung nóng, nếu thấy có chất rắn màu đỏ (là Cu) xuất hiện và khí sinh ra làm đục nước vôi trong, chứng tỏ trong hỗn hợp có khí CO.

CO + CuO (màu đen) –tº→  CO₂ + Cu (màu đỏ)

Bài 4 : Trên bề mặt các hồ nước tôi vôi lâu ngày thường có lớp màng chất rắn. Hãy giải thích hiện tượng này và viết phương trình hoá học.

Hướng dẫn: Trong nước tôi vôi có Ca(OH)₂; trong không khí có khí CO₂ nên xảy ra phản ứng:

CO₂ + Ca(OH)₂ -> CaCO₃ + H₂O. Do lượng CO₂ trong không khí không nhiều, CaCO₃ được tạo thành một cách từ từ, lâu ngày tạo thành lớp màng CaCO₃ rắn trên bề mặt hồ nước tôi vôi.

Bài 5 Hóa 9 trang 87: Hãy xác định thành phần % về thể tích của mỗi khí trong hỗn hợp CO và CO₂, biết các số liệu thực nghiệm sau :

a) Dần 16 lít hỗn hợp CO và CO₂ qua nước vôi trong dư thu được khí A.

b)  Để đốt cháy hoàn toàn khí A cần 2 lít khí oxi.

Các thể tích khí được đo ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất.

Giải bài 5:

Đối với chất khí, khi đó cùng điều kiện về nhiệt độ, áp suất thì trong phương trình hóa học, tỉ lệ về số mol cũng là tỉ lệ về thể tích khí.

Khi dẫn hỗn hợp {CO, C0₂} qua nước vôi trong dư, toàn bộ CO₂ bị hấp thụ hết do phản ứng với Ca(OH)₂. Khí A là khí CO.

Phương trình hóa hóa học khi đốt khí CO:

O₂ + 2CO  –tº→ 2CO₂

p.ư:      2  →  4          lit

Trong 16 lít hỗn hợp {CO, C0₂} có 4 lít khí co và 16 – 4 = 12 lít khí CO₂.

%V_CO  =  100% = 25%; % V_CO2 = 100% – 25% = 75%

Ôn lại Lý thuyết bài Các oxit của cacbon

CO là chất khí không màu, không mùi, ít tan trong nước, hơi nhẹ hơn không khí, rất độc.

2.  Tính chất hóa học

a) CO là oxit trung tính, ở điều kiện thường không phản ứng với nước, kiềm và axit.

b) CO có tính khử: cacbon oxit khử được nhiều ốxit kim loại ở nhiệt độ cao và cháy trong oxi

Thí dụ: CO + CuO (màu đen) –tº→ CO₂ + Cu (màu đỏ)

và 2CO + O_2 –tº→ 2CO₂

3. Ứng dụng: Khí co được dùng làm nhiên liệu, chất khử..  .Ngoài ra còn được dùng làm nguyên liệu trong công nghiệp hóa học.

II. CACBON ĐIOXIT (KHÍ CACBONIC) CO₂

1. Tính chất vật lí

Co₂ là chất khí không màu, không mùi, nặng hơn không khí. CO₂ bị nén và làm lạnh thì hóa rắn, gọi là nước dá khô dùng bảo quản thực phẩm.

2. Tính chất hóa học: C0₂ là một oxit axit.

a) Tác dụng với nước tạo thành axit cacbonic:

CO₂ + H₂O  ⇔ H₂C0₃

b) Tác dụng với oxit bazơ tan tạo thành muối:

CO₂ + CaO -> CaCO₃

  Tác dụng với dung dịch bazơ:

Khi CO₂ tác dụng với dung dịch bazơ, tùy vào tỉ lệ số mol giữa CO₂ với bazơ mà CO thể tạo thành muối trung hòa, hay muối axit, hoặc hỗn hợp hai muối. Thí dụ:

CO₂ + 2NaOH -> Na₂CO₃ + Kụo

Tỉ lệ:  1mol   2 mol

CO₂ + NaOH -> NaHCO₃

Tỉ lệ:     1mol    1 mol

3. ứng dụng: CO₂ dùng để chữa cháy, bảo quản thực phẩm. CO₂ còn được dùng trong sản xuất nước giải khát có gaz, sản xuất sođa, phân đạm,…