25 - 4 - 1976: Tổng tuyển cử bầu quốc hội của nước Việt Nam thống nhất

Những ngày tháng tư năm 1976. Cả đất nước ta từ Cao Lạng đến Minh Hải tưng bừng đón mừng ngày hội lớn của non sông - Tổng tuyển cử bầu Quốc hội thống nhất.

Như vậy là chỉ một năm sau chiến thắng vĩ đại mùa Xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, giành lại độc lập cho Tổ quốc, nhân dân ta đã ghi thêm một thắng lợi mới trong sự nghiệp thống nhất đất nước.

Thực hiện những quyết định quan trọng của Hội nghị Trung ương lần thứ 24 là chuẩn bị Tổng tuyển cử bầu ra Quốc hội chung của cả nước và Quốc hội đó sẽ cử ra Chính phủ trung ương của nước Việt Nam thống nhất, từ ngày 15 đến 21 tháng 11 năm 1975 tại Tp Hồ Chí Minh, Hội nghị hiệp thương Chính trị giữa hai đoàn đại biểu miền Bắc và đoàn đại biểu miền Nam đã được tiến hành để bàn về vấn đề thống nhất nước nhà về mặt Nhà nước. Hội nghị nhất trí nhận định rằng, Cách mạng nước ta đã chuyển sang giai đoạn mới - giai đoạn cả nước tiến lên chủ nghĩa xã hội - và cần tổ chức sớm cuộc Tổng tuyển cử trên toàn bộ lãnh thổ Việt Nam để bầu ra Quốc hội chung của cả nước. Hội nghị quyết định cuộc Tổng tuyển cử sẽ được tiến hành vào đầu năm 1976, theo các nguyên tắc dân chủ: phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín.

Tháng 1-1967, ủy ban thường vụ Quốc hội nước Việt Nam dân chủ cộng hòa và Hội đồng cố vấn Chính phủ Cộng hòa miền Nam Việt Nam quyết định: cuộc Tổng tuyển cử sẽ tiến hành vào chủ nhật 25.4.1976. Hội đồng bầu cử toàn quốc được thành lập, do đồng chí Trường Chinh làm Chủ tịch và đồng chí Phạm Hùng làm Phó chủ tịch.

Cả nước hân hoan đón chào những quyết định lịch sử đó.

Từ tháng 2 năm 1976, các báo chí, đài phát thanh và truyền hình đã liên tiếp đưa tin. Công tác tuyên truyền, vận động được triển khai rộng rãi. ở khắp nơi trên đất nước ta nhất là ở các tỉnh phía Nam mới được giải phóng cuộc vận động Tổng tuyển cử đã trở thành một cuộc động viên chính trị sâu rộng chưa từng có.

Đồng thời, phong trào thi đua lao động sản xuất đã đẩy lên sôi nổi trong các nhà máy, công trường , đồng ruộng, quân đội, cơ quan... nhằm thực hiện kế hoạch Nhà nước năm 1976, thiết thực lập thành tích chào mừng ngày hội lớn của dân tộc.

Tối ngày 22, nhân dân thủ đô tổ chức mít tinh trọng thể chào mừng cuộc Tổng tuyển cử, hoan nghênh các vị ra ứng cử đại biểu Quốc hội ở Hà Nội. Chủ tịch Tôn Đức Thắng, các đồng chí Trường Chinh, Phạm Văn Đồng, Nguyễn Lương Bằng đã tới dự và thân mật tiếp xúc với các đại biểu cử tri của thủ đô.

Sáng sớm ngày 23, hơn một triệu nhân dân TP Hồ Chí Minh đã rầm rộ xuống đường, giương cao ảnh Hồ Chủ tịch, cờ, khẩu hiệu, diễu qua các đường phố chính biểu dương sức mạnh đoàn kết, quyết tâm thực hiện thắng lợi cuộc bầu cử Quốc hội thống nhất của cả nước.

Báo "Nhân dân" số ra ngày 24-4-1976 đã nhắc lại lời kêu gọi đầy xúc động của Bác Hồ 30 năm về trước, ngày 5-1-1976, hôm trước cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. Khi đó, bác viết: "Ngày mai là một ngày vui sướng của đồng bào ta... Ngày mai, tất cả các bạn cử tri đều phải nhớ đi bầu cử. Ngày mai, mỗi người đều nên vui vẻ hưởng quyền lợi của một người dân độc lập, tự do".

Báo Đảng kêu gọi "Ngày mai, tất cả cử tri đi bỏ phiếu". Bởi "Biết bao thế hệ người Việt Nam đã anh dũng chiến đấu và oanh liệt hy sinh để có ngày tổng tuyển cử hoàn thành thống nhất đất nước và đưa cả nước ta lên chủ nghĩa xã hội".

Ngày hai mươi lăm tháng tư năm một nghìn chín trăm bảy mươi sáu.

Trong không khí đặc biệt hào hứng và sôi nổi, tràn đầy tin tưởng và tự hào, hơn 23 triệu người dân Việt Nam với tư thế của người chiến thắng vẻ vang và người làm chủ đất nước đã nô nức đi làm nghĩa vụ công dân của mình, cử ra những đại biểu xứng đáng nhất vào cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất. Từ sáng sớm, các phòng bỏ phiếu rực rỡ cờ hoa đã tấp nập, đông vui.

Cuộc bầu cử đã tiến hành nhanh, gọn, tốt. Chỉ đến 2 giờ ở các tỉnh phía Bắc và đến 12, 13 giờ các tỉnh phía Nam về cơ bản việc bỏ phiếu đã làm xong.

Cuộc Tổng tuyển cử ngày 25-4-1976 đã thành công rực rỡ.

Ngày 7-5-1976, Hội đồng bầu cử toàn quốc đã ra thông cáo về kết quả Tổng tuyển cử bầu Quốc hội chung của cả nước.

1 - Cuộc Tổng tuyển cử bầu Quốc hội chung của cả nước đã thắng lợi rực rỡ, khẳng định một cách hùng hồn ý chí của nhân dân ta xây dựng thành công một nước Việt Nam hòa bình, độc lập, thống nhất và xã hội chủ nghĩa.

Cuộc Tổng tuyển cử đã được tiến hành thật sự dân chủ, đúng luật và pháp lệnh bầu cử. Các nguyên tắc: phổ thông, bình đẳng, trực tiếp bỏ phiếu kín trong bầu cử đã được nghiêm chỉnh tôn trọng.

2 - Toàn dân rất phấn khởi, tích cực hưởng ứng và tham gia bầu cử. Việc ghi danh sách cử tri ở tất cả các địa phương đều làm đúng theo luật đã định. ở miền Nam, việc khôi phục quyền công dân cho trên 95% số người làm việc cho chế độ cũ đã được học tập cải tạo thể hiện chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước ta. Các cử tri đi bầu cử đã hoàn toàn tự do trong việc lựa chọn những đại biểu của mình vào cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất.

3 - Tỷ lệ cử tri đi bầu rất cao. Trong cả nước, tỷ lệ đó là 98,77%; miền Bắc 99,36%; miền Nam 98,59%; Hà Nội 99,82; TP Hồ Chí Minh 98,14%. ở cả hai miền đều có nhiều huyện, xã và rất nhiều khu đạt 100% cử tri đi bỏ phiếu.

Kết quả, cả nước đã bầu cử 492 đại biểu ngay ở vòng đầu, không nơi nào phải bầu cử lại hoặc bầu thêm. Tỷ lệ số phiếu hợp lệ rất cao, đạt tới 99,12%. Trong tổng số 492 đại biểu trúng cử có: 80 đại biểu là công nhân, 100 đại biểu là nông dân, 6 đại biểu là cán bộ chính trị, 98 đại biểu là tri thức, nhân sĩ dân chủ, 13 đại biểu các tôn giáo. Trong số các đại biểu trúng cử có: 129 đại biểu nữ, 127 đại biểu thanh niên, 72 đại biểu dân tộc thiểu số, 29 đại biểu là anh hùng lao động và anh hùng các lực lượng vũ trang.

Các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước đã được bầu với số phiếu cao nhất.

Ngày 25 tháng 4 năm 1976 sẽ được ghi vào lịch sử dân tộc và lịch sử cách mạng Việt Nam. Đó là ngày hội hoàn thành trọn vẹn sự nghiệp thống nhất non sông. Đó là ngày hội biểu dương vĩ đại lực lượng và ý chí của toàn thể nhân dân ta - thống nhất đất nước trên cơ sở độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, xiết chặt hàng ngũ, đoàn kết phấu đấu dưới ngọn cờ quang vinh, bách chiến bách thắng của Đảng và Bác Hồ vĩ đại.