Chọn lĩnh vực học tập/2

Ngày nay tiến bộ của công nghệ đang làm biến đổi nền kinh tế toàn cầu tương tự như điều động cơ hơi nước đã làm trong thế kỉ 19 hay điện đã làm trong thế kỉ 20. Công nghệ có thể tiếp quản nhiều việc làm từ con người nhưng chúng sẽ không bao giờ có khả năng thay thế hoàn toàn con người trong mọi việc làm. Ngay cả với những công nghệ mới như robotics và thông minh nhân tạo, chúng không thể thay thế được con người như có sợ hãi bởi một số người nhưng tác động của chúng lên nền kinh tế toàn cầu và việc làm tương lai sẽ thay đổi lớn. Nói cách khác, kĩ năng mà mọi người chọn học và đầu tư mà các công ti làm hôm nay sẽ xác định việc làm nào sẽ thịnh vượng và việc làm nào sẽ mất đi.

Tuần trước, trong bữa ăn tối với bạn bè, nhiều người trong số họ hỏi tôi nêu tên năm lĩnh vực tốt nhất cho con học đại học của họ để đảm bảo rằng đến lúc chúng tốt nghiệp, chúng sẽ có việc làm tốt. Tôi bảo họ: “Nếu con tôi vào đại học ngày nay, tôi sẽ khuyên chúng chọn Khoa học máy tính, Kĩ nghệ phần mềm, Quản lí hệ thông tin, Toán học ứng dụng, hay Kĩ sư dầu hoả. Đây là các lĩnh vực có nhu cầu cao và trả lương tốt do thiếu hụt người trầm trọng trên khắp thế giới. Không thành vấn đề nơi họ sống hay trường nào họ vào, nếu họ chọn năm lĩnh vực này, họ sẽ không có vấn đề trong việc tìm việc làm tốt.”

Người bạn khác hỏi: “Chúng tôi biết rằng Khoa học máy tính là nóng, nhưng nó là khu vực lớn với nhiều lĩnh vực con, nếu con tôi muốn có việc làm tốt nhất, chúng phải chọn chuyên môn nào?” Tôi giải thích: “Với hầu hết sinh viên đại học, Khoa học máy tính là lĩnh vực tốt nhất để có việc làm. Nếu họ muốn chuyên môn hoá, họ cần vào trường sau đại học để học bằng thạc sĩ hay tiến sĩ, nhưng điều đó yêu cầu thời gian bổ sung thêm. Trong trường hợp đó, Thông minh nhân tạo, Phân tích dữ liệu lớn, Học máy, Học sâu, An ninh cyber và Tính toán mây là chọn lựa tốt. Chẳng hạn, phân tích dữ liệu lớn được dùng để phát hiện gian lận thẻ tín dụng, giao tác ngân hàng bất hợp pháp, và thông minh nhân tạo được dùng trong thương mại thị trường tài chính để hiệu quả tốt hơn. Học máy được dùng để nhận diện mặt người ở sân bay và nhận diện tội phạm ở nhiều nước. Tất nhiên, những công nghệ này sẽ tác động tới nhiều doanh nghiệp và một số việc làm sẽ bị quét đi. Tuy nhiên, những người có việc làm tham gia vào phát triển các công nghệ này sẽ có giá trị hơn vì không có đủ người. Bằng việc hiểu những xu hướng công nghệ này và tính áp dụng của chúng, chúng ta có thể dự đoạn tác động kinh tế của chúng lên đất nước liệu tương lai là tốt hơn hay tồi hơn.”

Người bạn khác tự hỏi: ‘Nhưng có nhiều lực đóng góp cho nền kinh tế. như toàn cầu hoá, ổn định chính trị, và hiệp định thương mại chứ không chỉ là công nghệ.” Tôi giải thích: “Nhưng tất cả những lực này sẽ phải phụ thuộc vào khả năng của lực lượng lao động. Toàn cầu hoá sẽ làm tăng cạnh tranh giữa các nước, và một nước với lực lượng lao động yếu hay không có khả năng sẽ không thể cạnh tranh được. Nếu thanh niên không được giáo dục và tìm được việc làm, sẽ có hỗn độn và phản đối và điều đó sẽ làm mất ổn định xã hội và không có lực lượng lao động mạnh, bạn không thể có được thoả thuận thương mại thuận lợi. Sự kiện là chính sách kinh tế “lao động giá thấp” đã qua rồi từ nhiều năm trước do tiến bộ của công nghệ như robotics và thông minh nhân tạo. Về căn bản, tiềm năng để cải tiến trong nền kinh tế phần lớn là do công nghệ vì nó sẽ đột phá nhiều thứ, tạo ra cả người thắng và người thua. Cho nên điều tốt nhất bạn có thể làm bây giờ là hội tụ vào việc khuyên con bạn lựa chọn lĩnh vực học tập đúng để cho khi họ tốt nghiệp, họ sẽ có việc làm tốt hơn và tương lai tốt hơn.”

English version

Tác phẩm, tác giả, nguồn

• Tác phẩm: Lời khuyên cho sinh viên
• Biên tập: Kipkis.com
• Nguồn: Blog của giáo sư John Vu, Carnegie Mellon University.