Quan niệm nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu được gửi gắm qua truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa?

Quan niệm nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu được gửi gắm qua truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa rất phong phú và sâu sắc.

1.   Mở bài

-     Giới thiệu tác giả, tác phẩm.

-     Mối quan hệ giữa nghệ thuật với cuộc đời: nghệ thuật chân chính cần bắt nguồn từ cuộc đời, con người và phải vì cuộc đời và và con người để phát triển.

2.   Thân bài

a)   Cuộc sống có những nghịch lí mà con người buộc phải chấp nhận, “sống chung” với nó. Muốn con người thoát ra khỏi cảnh đau khổ, tối tăm, cần có những giải pháp thiết thực chứ không phải chỉ là thiện chí hoặc các lí thuyết đẹp nhưng xa rời thực tiễn.

b)  Mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc đời:

-     Niềm hạnh phúc của người nghệ sĩ chính là cái hạnh phúc của khám phá và sáng tạo, của sự cảm nhận được cái đẹp tuyệt diệu. Dường như, khi bắt gặp cảnh đẹp giữa biển trời trong sương, Phùng đã bắt gặp cái tận Thiện, tận Mĩ, thấy tâm hồn mình như đang gột rửa, trở nên thật trong trẻo, tinh khôi bởi cái đẹp hài hoà, lãng mạn của cuộc đời.

-     Chứng kiến cảnh người đàn bà bị chồng đánh đập, Phùng cay đắng nhận thấy những cái ngang trái, xấu xa, những bi kịch trong gia đình thuyền chài kia là thứ thuốc rửa quái đản làm những thước phim huyền diệu mà anh dày công chụp được bỗng hiện hình thật khủng khiếp, ghê sợ.

-     Từ những cảnh đối lập trong cuộc đời mà Phùng phát hiện, anh nhận ra mối quan hệ thực sự giữa nghệ thuật và cái đẹp:

+ Phùng nhận ra nghệ thuật phải dành ưu tiên trước hết cho con người. Phải góp phần giải phóng con người khỏi sự cầm tù của đói nghèo, tăm tối, bạo lực.

+ Muốn làm được điều đó nghệ sĩ không thể nhìn đời bằng con mắt đơn giản, dễ dãi, phải có tấm lòng, có can đảm, biết trăn trở về con người.

+ Người nghệ sĩ cần có bản lĩnh trung thực của người nghệ sĩ: Chủ nghĩa nhân đạo trong nghệ thuật không thể xa lạ với số phận của con người.

Nhan đề Chiếc thuyền ngoài xa giống như một gợi ý về khoảng cách, về cự li nhìn ngắm đời sống mà người nghệ sĩ cần coi trọng. Khi quan sát từ“ngoài xa” người nghệ sĩ không thể thấy hết những mảng tối, những góc khuất. Chủ nghĩa nhân đạo trong nghệ thuật không thể xa lạ với số phận cụ thể của con người. Nghệ thuật mà không vì cuộc sống con người thì nghệ thuật chẳng có ích gì. Người nghệ sĩ khi thực sự sống cuộc sống, thực sự hiểu con người thì mới có những sáng tạo nghệ thuật có giá trị đích thực góp phần cải tạo cuộc sống.

3.   Kết bài

-     Văn học cần hướng đến với cuộc sống của con người mới là văn học chân chính.

Người nghệ sĩ phải là người đi tiên phong đấu tranh cho cuộc sống của con người ngày càng tươi đẹp hơn.