Phương thức bán giấy phép và nhượng quyền kinh doanh khi tham gia thị trường quốc tế
Việc bán giấy phép là người sản xuất kí hợp đồng với bạn hàng nước ngoài với nội dung trao cho họ quyền sử dụng một quy trình sản xuất, một nhãn hiệu, một sáng chế hay bí quyết kinh doanh có giá trị thương mại. Đây là một lựa chọn đối với ...
Việc bán giấy phép là người sản xuất kí hợp đồng với bạn hàng nước ngoài với nội dung trao cho họ quyền sử dụng một quy trình sản xuất, một nhãn hiệu, một sáng chế hay bí quyết kinh doanh có giá trị thương mại. Đây là một lựa chọn đối với chiến lược thâm nhập và mở rộng thị trường với nhiều ý kiến rất khác nhau. Một công ty với công nghệ, bí quyết và có trình độ chất sám cao có thể sử dụng các thoả ước cấp giấy phéo để làm tăng thêm khả năng lợi nhuận của mình mà không phải tiến hành bất cứ một hoạt động đầu tư nào với một chi phí rất hạn chế. Trên thực tế việc cấp giấy phép thường đưa lại một khoản thu vô tận đối với việc đầu tư. Các chi phí ở đây bao gồm chi phí ký kết thoả ước và kiểm soát việc thực hiện của chúng.
Phương thức này không tạo ra cho công ty một sự giám sát chặt chẽ cần có đối với các chức năng sản xuất và marketing cũng như chiến lược ở các thị trường nước ngoài nhằm thực hiện lợi thế qui mô, lợi thế vị trí và tác động kinh nghiệm. Bên cạnh đó thoả ước cấp phép chỉ có thể tồn tại trong một thời gian ngắn nếu như người được cấp phép phát triển bí quyết và năng lực của mình cho bắt kịp với trình độ công nghệ trong lĩnh vực sản phẩm được cấp phép. Tuy nhiên ngoài điều đó, người được cấp phép còn có thể gặp phải các rắc rối khi muốn có sức cạnh tranh hay trở thành người đứng đầu ngành. Điều này đặc biệt đúng, bởi việc cấp giấy phép chỉ cho phép các công ty “vay mượn” hay khai thác nguồn lực của các công ty khác. Nó không cho phép thực hiện sự hỗ trợ cạnh tranh của một thị trường này đối với một thị trường khác. Cuối cùng, việc bán giấy phép có thể tạo ra cơ sở cho lợi thế cạnh tranh của người mua và do đó, công ty sẽ có nguy cơ mất quyền kiểm soát đối với công nghệ ay bí quyết nhượng bán.
Thực tế đã cho thấy rõ ràng rằng các khoản tiền thu được dễ dàng từ việc cấp giấy phép của các công ty có thể trở thành nguồn thu khá lớn trong tổng doanh thu. Nhằm tránh nguy cơ nâng cao tính cạnh tranh của các địch thủ thông qua việc cấp giấy phép, cần phải đảm bảo rằng tất cả các thoả ước cấp phép chỉ cho phép chuyển giao công nghệ chéo giữa người cấp phép và người được cấp phép. Về mặt tích cực, điều này có thể dẫn đến sự giàn xếp các giấy phép và do đó có thể đưa đến những cơ hội đối với thị trường xuất khẩu và những mối quan hệ sản xuất rủi ro thấp.
Đồng thời nó cũng có thể đẩy mạnh việc phổ biến của các sản phẩm và công nghệ mới Đối với những công tu khi quyết định tiến hành nhượng bán giấy phép, họ phải dự tính được khả năng mở rộng kinh doanh, và bên cạnh đó cũng cần có sự lựa chọn các cách thức nhằm dẫn tới một thị trường đã được mở rộng. Và một trong các con đường đó là việc tham gia liên doanh đối với người được cấp phép.
Đây là một chiến lược chủ yếu thường được các công ty dịch vụ sử dụng phổ biến. Nhiều công ty kinh doanh hàng hoá hữu hình cũng sử dụng phương thức này. Các nhãn hiệu thương mại có thể là một phần quan trọng đối với việc hình thành và đảm bảo cho các cơ hội kinh doanh của các giấy phép có khẳ năng sinh lời lớn.
Trong trường hợp bán quyền kinh doanh, công ty bán cho người mua “những quyền hữu hạn” về sử dụng tên nhãn của mình với một khoản thanh toán trọn gói và chia sẻ lợi nhuận với người mua quyền kinh doanh. Tuy nhiên, khác với việc bán giấy phép, ở đây, người mua quyền kinh doanh phải đồng ý tuân thủ những nguyên tắc, qui định nghiêm ngặt về cách thức kinh doanh.
Các ưu điểm của việc bán quyền kinh doanh tương tự như bán giấy phép. Đặc biệt, người bán quyền kinh doanh không phải chịu những chi phí và rủi ro gắn liền với việc mở rộng thị trường nước ngoài. Chính người mua phải chịu các khoản chi phí rủi ro đó. Như vậy, việc bán quyền kinh doanh cho phép một công ty dịch vụ có thể thực hiện chiến lược toàn cầu với chi phí thấp.
Nhược điểm của phương thức này cũng ít hơn so với bán giấy phép. Người bán quyền kinh doanh thường là các công tu dịch vụ nên ít có nhu cầu phối hợp hoạt động giữa các thị trường để đạt lợi thế quy mô và hiệu ứng kinh nghiệm. Tuy nhiên, việc bán quyền kinh doanh có thể hạn chế khả năng phối hợp chiến lược toàn cầu của công ty. Mặt khác, bán quyền kinh doanh đòi hỏi phải quản lý và kiểm soát gắt gao chất lượng dịch vụ cung ứng. Trên thực tế, những người mua quyền kinh doanh thường không quan tâm đầy đủ đến chất lượng dịch vụ và do đó, làm giảm uy tín toàn cầu của công ty. Để khắc phục nhược điểm này, công ty có thể thành lập công ty con ở mỗi thị trường hay khu vực mà nó đang mở rộng hoạt động.
