Phương pháp nhập cầu ong

Nhập cầu ong từ đàn này sang đàn khác nhằm giải quyết các trường hợp : đàn mất , tăng lực lượng cho đàn được nhập đế xây bánh tổ, làm chúa, lấy sản phẩm (mật ong, sữa chúa), điều chỉnh thế đàn ong đồng đều, nhân giống, những ong chúa đi giao phối không thành công nhập lại đàn cũ, đàn ong bốc bay hoặc chia đàn tự nhiên bắt về chúa bị chết.

Các phương pháp nhập cầu ong

Mỗi đàn ong có chất chúa (pheromon) dặc trưng mùi khác nhau cho từng đàn. Do đó ong thợ của đàn này không thể vào đàn khác được. Mặt khác ong có bản năng bao vệ tổ không cho thiên địch và ong khác đàn vào tổ của mình. Việc nhập đàn ong nếu không nắm được điểm này để có biện pháp kĩ thuật xử lí thì sẽ gây tác hại lớn cho đàn được nhập. Ong thợ đàn được nhập và ong nhập đánh nhau (châm ngòi đốt vào nhau) mùi nọc bốc ra càng nhiều, bản năng báo vệ càng lớn làm chết toàn bộ những ong đánh nhau, có khi chết cả ong chúa.

Nhập cầu ong bằng lưới ngăn cách

Dùng lưới ngăn cách ở giữa đàn được nhập và cầu ong nhập, ong đi lại trên tấm lưới quen dần mùi nhau. Sau 12-24 tiếng đổng hồ nhấc lưới thép ra, nếu thấy ong ổn định không đánh nhau thì ta sắp xếp các cầu ong đó gần nhau thành đàn.

Nhập cầu ong ngoài ván ngăn

Ta định nhập cầu ong (đàn A với đàn B) vào buổi tối thì ngay chiều hôm đó phải làm các việc sau:

Chuẩn bị vị trí nhập cầu của ong đàn B (đàn được nhập )

Tách những cầu định nhập của đàn A (đàn mang nhập) ra giữa thùng không để ong bậu vào thành thùng. Tách đủ chỗ cho số cầu định nhập để khi nhập ong không bò lộn xộn. Trước khi nhập khoảng 1 giờ, mở nắp thùng đàn được nhập, đặt ngửa nắp lên miệng thùng ong, đưa đàn phải nhập lại gần rồi cũng mở nắp thùng đặt ngửa lên miệng để khi nhập được nhẹ nhàng, ổn định ong không bò đi bò lại, đánh nhau.

Khi nhập ong phải nhẹ nhàng nhấc nắp của 2 thùng rồi từ từ đặt những cẩu ong định nhập vào vị trí đã chuẩn bị trước ở đàn được nhập.

Ngày hôm sau nếu thấy ong không đánh nhau thì cho chúng ổn định thành một đàn.

Nguyên tắc nhập đàn ong

Cho ong thợ ở hai đàn có chung mùi hơi.

Nhập đàn yếu vào đàn mạnh, nhập dần dần làm vào buổi tối.

Nhập đàn không có chúa vào đàn có chúa.

Thao tác nhẹ nhàng không làm cho ong bò lộn xộn trong đàn được nhập cũng như cầu mang nhập.

Còn có các phương pháp nhập đàn khác nhưng yêu cầu trình độ kĩ thuật cao hơn, đó là:

+ Nhập trực tiếp: vào vụ có nguồn thức ăn tự nhiên phong phú, ong hoạt động mạnh: ong đi lấy mật hoa, phấn hoa tấp nập, ong khác tập trung luyện mật, chế biến lương ong, cho nên khâu bảo vệ lơ là, lúc này có thể nhập trực tiếp không qua ván ngăn.

+ Nhập ong đi làm về: mùa nhiều hoa ong đi làm về tấp nập, la đổi chỗ 2 đàn (đàn khoẻ, đàn ycu) cho nhau để đàn yếu được bổ sung thức ăn vào tổ (mật hoa, phấn hoa) kích thích ong chúa đẻ và ong thợ khác đi làm, nuôi con. Người tuỳ tình hình cụ thể mà đổi chỗ lại hoặc giữ nguyên các đàn đó.

+ Nhập trực tiếp ong non bổ sung: đàn nuôi chúa (đàn nuôi dưỡng) hoặc đàn chủ công xây tầng thiếu ong non đúng tuổi tiết sữa, tiết sáp, do đó nuôi chúa tiết sáp kém, ta cần bổ sung ong non. Nếu viện trợ cầu nhộng vẫn thiếu, ta có thể nhập trực tiếp ong non. Có thể làm như sau: nhấc bánh tổ định mang nhập ra khỏi đàn, người nuôi ong ngồi trước cửa tổ, phả khói thuốc lá vài lần vào hai mật bánh tổ để ong già bay ra khỏi bánh tổ rồi chui vào tổ, còn lại những ong non không bay được đem nhập vào đàn thiếu ong non. Cũng có thể nhập ong bằng khói hoặc nước hoa nhưng chỉ nên dùng khi thực hiện các biện pháp trên kém hoàn hảo làm cho ong đánh nhau. Dùng biện pháp phun khói hoặc nước hoa sẽ làm đàn ong không ổn định lúc nhập, có khi ong chúa bị ảnh hưởng hoặc chết.