Phân tích giá trị hiện thực và nhân đạo của truyện ngắn Hai đứa trẻ của Thạch Lam – Văn mẫu lớp 11

Phân tích giá trị hiện thực và nhân đạo của truyện ngắn Hai đứa trẻ của Thạch Lam – Văn mẫu lớp 11 4.8 (96%) 380 votes Phân tích giá trị hiện thực và nhân đạo của truyện ngắn Hai đứa trẻ của Thạch Lam – Gợi ý Cảnh vật và con người được miêu tả trong tác phẩm và qua diễn biến tâm trạng Liên, truyện ngắn “ Hai đứa trẻ” chứa đựng nội dung hiện ...

Phân tích giá trị hiện thực và nhân đạo của truyện ngắn Hai đứa trẻ của Thạch Lam – Gợi ý

Cảnh vật và con người được miêu tả trong tác phẩm và qua diễn biến tâm trạng Liên, truyện ngắn “ Hai đứa trẻ” chứa đựng nội dung hiện thực và giá trị nhân đạo sâu sắc.

1. Tác phẩm là bức tranh chân thực và đượm buồn về một miền đất, nơi đó có những miền đời bị rơi vào quên lãng.

a.Miền đất bị quên lãng ấy là một phố huyện nghèo, cái phố huyện nhỏ bé, xa vắng với phiên chợ tiêu điều. Ga xép đêm đêm xình xịch một chuyến tàu chạy qua, chiếc đèn dầu tù mù của những chõng hàng nước.

Miền đời bị quên lãng ấy là những kiếp người tàn bị lãng quên như mẹ con chị Tí, vợ chồng bác xẩm, bà cụ Thi điên, hai chị em Liên,…Những con người nơi phố huyện, họ có những số phận khác nhau nhưng ai cũng nheo nhếch, cũng lam lũ tội nghiệp như nhau. Người lớn như những cái cây héo hắt, trẻ em như những mầm cây còi cọc. Những cảnh vật, con người được miêu tả trong phố huyện là những cảnh vật chi tiết quen thuộc thường có quanh ta. Vậy mà dưới ngoì bút Thạch Lam chúng trở nên gợi cảm biết bao.

b.Làm nên sự hấp dẫn này, một phần quan trọng là bởi ngòi bút hiện thực của Thạch Lam đậm chất trữ tình.

Nhà văn viết về cảnh đời, cảnh người nơi phố huyện bằng chính kí ức tuổi thơ của mình. Thạch Lam có những năm tháng tuổi thơ sống ở phố huyện Cẩm Giàng(HảI Dương). Ngày ấy trước cách mạng nó còn là một phố huyện nhỏ, nghèo nàn xa vắng. Khi đặt bút viết, những kỉ niệm tuổi thơ đã hiện về nguyên vẹn trên từng con chữ. Mỗi chữ đều phập phồng nhịp điệu trái tim giàu lòng trắc ẩn của nhà văn làm xúc động lòng người.

2.Làm nên tầm vóc bất tử với thời gian của “ Hai đứa trẻ” không chỉ ở giá trị hiện thực mà còn ở giá trị nhân đạo sâu sắc.

a.Trước hết là niềm thương cảm của nhân vật giành cho những số phận nhỏ bé vô danh chịu nhiều thiệt thòi trong xã hội cũ. Đó là những số phận không bào gìơ biết đến ánh sáng của hạnh phúc. Sống trong cuộc đời buồn tẻ tối tăm đang có nguy cơ bị chôn vùi, lãng quên.

Với truyện ngắn này Thạch Lam như muốn rung lên tiếng chuông cảnh tỉnh xã hội đừng quên những con người nhỏ bé, vô danh, những kiếp người tàn như mẹ con chị Tí, vợ chồng bác Xẩm, chị em Liên. Họ có thể vô danh nhưng đừng để họ thành những cuộc đời vô nghĩa.

b.Thông điệp mà nhà văn gửi gắm phải chăng là con tinh thần nhân đạo sâu sắc này:

– Cuộc sống dù tăm tối nghèo khổ đến đâu cũng không dập tắt được khát vọng và hi vọng của con người. Trong hoàn cảnh tăm tối, bế tắc, những con người nơi phố huyện vẫ mong đợi một cái gì đó tươi sáng cho sự sống nghèo khổ hàng ngày của họ. Chuyến tàu qua huyện chỉ trong khoảnh khắc nhưng cũng đủ khuấy động niềm mong mỏi về một sự đổi thay.

– Chị em Liên chờ tàu là một nỗ lực vươn lên để bám vào cái phao tinh thần , đề khỏi chết chìm trong phố huyện nghèo như caí ao đời bằng phẳng. Hai đứa trẻ vừa đáng thương, vừa đáng trân trọng. Chúng đáng thương vì hai mầm cây mới lớn đã còi cọc bời hoàn cảnh, chúng đáng được trân trọng bởi vì 2 mầm cây còi cọc trên mảnh đất khô cằn vẫn cứ hi vọng vào ngày mai đơm hoa kết trái.

c.Bước phát triển của tư tưởng nhân đạo trong văn học Việt Nam giai đoạn 1930 – 1945.

Đó là sự thức tỉnh của ý thức cá nhân. Nhà văn ý thức được ý nghĩa sự tồn tại mỗi cá nhân, trong cuộc đời đã là con người thì dù là ai đi nữa, nghèo hay giàu, vô danh hay nổi tiếng thì cũng có quyền sống có nghĩa và sống hạnh phúc. Tư tưởng nhân đạo khẳng định sự thức tỉnh ý thức cá nhân cũng có trong nhiều tác phẩm xuất hiện cùng thời Hai đứa trẻ: Trong truyện ngắn “ Toả nhị kiều “, Xuân Diệu phủ nhận lối sống không cá tính, bản lĩnh: lối sống của Quỳnh và Dao với hoạ sĩ Phan cái gì cũng lỡ cỡ. Đó là lối sống quẩn quanh trong một buổi chiều tà. Đó là những con người sống cuộc sống vô nghĩa, họ tồn tại như không có mặt trên đời. Nam Cao qua truyện ngắn “ Đời thừa” lại lên tiếng đòi quyền sống có nhân cách, có ích cho mọi người.

Trong sự phát triển chung của tinh thần nhân đạo ấy, Thạch Lam cũng đã hướng ngòi bút về những con người nhỏ bé, vô danh để nói lên cả những đau khổ và những khát vọng chân chính ở họ.

Từ khóa tìm kiếm

• giá trị hiện thực của truyện người trong bao tác giả sê khốp
• giá trị hiện thực và nhân đạo là gì
• giá trị hiện thực và nhân đạo trong tác phẩm Hai đứa trẻ