Phân tích bài thơ Đây Mùa Thu Tới

(Kenhvanmau.com) – Anh(Chị) hãy của Xuân Diệu. (Bài làm của học sinh lớp 11 – Trường THPT Nguyễn Trãi – Hải Dương)

Đề bài: của Xuân Diệu 

 Bài làm

        Xuân Diệu là nhà thơ của tình yêu và cũng là nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới. Ông cũng là thi sĩ của mùa thu, với Xuân Diệu mùa thu chứa biết bao tình, biết bao rung động xốn xang. Đây mùa thu tới được in trong tập Thơ thơ (1938) là một trong những tuyệt bút của ông hoàng Xuân Diệu.

Mùa thu thường gợi tới nỗi buồn man mác nhưng ẩn chứa vẻ đẹp dịu dàng khiến người thiếu nữ bâng khuâng mỗi độ thu về. Viết về mùa thu, trang thơ Xuân Diệu cũng nằm trong cảm hứng chung đó. Nhưng mùa thu của thi sĩ Xuân Diệu có những cái mới, cái độc đáo riêng được phát hiện qua cặp mắt xanh non, biếc rờn, là sức sống của tình yêu và của trẻ, là cảm giác cô đơn của cái tôi cá nhân muốn bày tỏ khát khao giao cảm với đời.

Đây mùa thu tới là một bài thơ buồn, buồn vì liễu rủ, buồn vì những lạnh lẽo len lỏi tâm hồn gợi nỗi cô đơn vì sự chia lìa, tan tác, buồn vì những nhớ nhung vẩn vơ trải dài thấm vào không gian và lòng người.

"Rặng liễu đìu hiu đứng chịu tang,

Tóc buồn buông xuống lệ ngàn hàng".

Rặng liễu ướt đẫm sương thu buông dài như cô phụ trầm mặc, đứng chịu tang. Một nỗi buồn thấm thía đầy chất thơ. Khi say mê ngắm người cô phụ đìu hiu, thi sĩ reo lên khi bất chợt nhận ra thu đến bởi đã mong đợi thu về bao lâu nay:

"Đây mùa thu tới mùa thu tới

Với áo mơ phai dệt lá vàng"

Xuân Diệu thấy thu tới rồi, cỏ cây vạn vật dường như đều đổi thay thành “mơ phai” “lá vàng”. Hồn thu được Xuân Diệu viết lên trang thơ gợi cảm giác nhẹ nhàng về mùa thu. Một bức tranh thu thơ mộng, thấm thía nỗi buồn nhưng không thê lương. Nhưng thu đang về và thu cũng dần qua đi. Cạnh vật “run rẩy” trước làn gió thu se sắt, lành lạnh làm lay động tâm hồn xôn xao của thi sĩ.

Ở khổ thơ thứ 3 bài thơ, Xuân Diệu cho người đọc thấy một hình ảnh thơ mộng của trăng thu, với núi non ẩn hiện ở cuối trời xa qua lớp sương thu mờ. Trong thơ Xuân Diệu, trăng và núi chứa đựng cái hồn thơ muôn thuở của quê hương xứ sở. Cấu trúc thơ song hành, tạo sự chuyển đổi xúc giác và thính giác: cảm nhận về gió, về rét và những xa vắng từ xúc giác, giác quan tới toàn thể linh hồn.

Cái lạ mà Xuân Diệu mang tới là thu vốn là đề tài quen thuộc trong thơ ca truyền thống và thu của Xuân Diệu thì bắt nguồn từ sự cô đơn, khao khát giao cảm với đời. Đó chính là ý thức cá nhân xuất hiện, làm nên nét riêng cho Thơ mới giai đoạn này.

Nàng thu trong thơ thi nhân là bóng hình một thiếu nữ đẹp. Tất cả cảnh thu, tình thu, người thu đều quy tụ lại để người nghệ sĩ bày tỏ chạm bước trước ngưỡng cửa cuộc đời, khát khao yêu đương, giao cảm với cuộc đời rộng lớn. Một bức tranh thu mới mẻ dưới các giác quan tinh tế tạo rung động thẩm mỹ cho người đọc. Không ồn tê tái, lạnh lẽo như đông, không tươi tắn như xuân mà thu nhẹ nhàng, mơ màng trong một hồn thơ hướng nội.

Vẻ đẹp của thiên nhiên, mây và chim trời và người thiếu nữ vẽ nên bức tranh thu đẹp, mộng mơ, thoáng buồn. Người thi sĩ lấy chim bay làm cái động còn áng mây chiều trôi lững lờ đặc tả sự êm đềm của cảnh vật và lòng người.

Trong thơ Xuân Diệu, mùa thu là bóng hình giai nhân đang mộng tưởng, một trạng thái buồn mơ hồ không rõ nguyên nhân, âu cũng là tâm trạng điển hình của thơ Xuân Diệu. Bao nhiêu nét thu trong Đây mùa thu tới là bấy nhiêu nét vẽ tài hoa của thi sĩ gợi lên thu thu xao xuyến bạn đọc. Phải có một trái tim đa tình, một ngòi bút tài hoa với cách cảm mới và thơ mới cho ra một thi phẩm thu đi vào bạn đọc bao thế hệ.

Tác giả: ANH ĐÀO