Nguyên mẫu của nhân vật Ông già Noel là ai?

Nguồn: “Who was St. Nicholas?”, History.com (truy cập ngày 11/12/2015).

Biên dịch: Lê Hoàng Giang

Đằng sau hình tượng ông già Noel vui nhộn mặc đồ đỏ ngày nay là một nhân vật có thật: Thánh Nicholas thành Myra, một tu sĩ Thiên Chúa Giáo từng sống vào thế kỷ thứ 3 SCN ở nơi ngày nay là Thổ Nhĩ Kỳ. Chúng ta biết rất ít chi tiết lịch sử về cuộc đời của Thánh Nicholas. Thậm chí cũng không rõ là ông mất năm nào, mặc dù cả giáo hội Công Giáo La Mã và Chính thống Giáo phương Đông đều kỷ niệm ngày ông qua đời vào ngày 6 tháng 12 trong suốt hơn 1.000 năm. Trong vòng một thế kỷ sau khi mất, nhân vật Thánh Nicholas vốn rất được mến mộ đã trở thành trung tâm của hàng loạt truyền thuyết dân gian. Ông được cho là đã có công ngăn chặn một cơn bão dữ để cứu những thủy thủ xấu số, quyên góp tiền cho một người cha bị buộc phải bán con gái mình làm gái mại dâm, và thậm chí là hồi sinh ba cậu bé bị một tay đồ tể bất lương chặt ra nhiều mảnh. Ngày nay, Thánh Nicholas được coi là thánh bảo hộ thủy thủ, trẻ em, chủ tiệm cầm đồ, và nhiều người khác.

Đến thời Trung Cổ, tên tuổi Thánh Nicholas đã lan truyền ra khắp châu Âu, phần lớn là nhờ việc một phần xương cốt của ông được phân phát đến nhiều nhà thờ ở Italy, nơi chúng được sùng bái như thánh vật. Danh tiếng của Thánh Nicholas cuối cùng đã lan truyền đến Bắc Âu, nơi mà những câu chuyện về vị tu sĩ này được pha lẫn với truyện dân gian của người Teuton về yêu tinh tai nhọn và xe trượt tuyết bay trên trời. Ở Hà Lan, Thánh Nicholas được gọi bằng cái tên dễ viết bằng tiếng bản địa là Sinterklaas. Ông được mô tả là một người đàn ông cao lớn, râu tóc bạc trắng, mặc áo choàng tu sĩ màu đỏ, thường đến vào mỗi dịp mồng 6 tháng 12 trên một con thuyền và để lại quà tặng hoặc những cục than ở nhà của mọi đứa trẻ.

Video clip giới thiệu về Thánh Nicholas, nguyên mẫu cho nhân vật Ông già Noel nổi tiếng ngày nay. Nguồn: History.com.

Những câu chuyện về Sinterklaas có thể đã được đưa sang Tân Thế giới bởi những người gốc Hà Lan tới định cư tại thung lũng sông Hudson. Trong tác phẩm trào phúng xuất bản năm 1809 có tên gọi “Lịch sử New-York”, Washington Irving đã mô tả Thánh Nicholas là một người Hà Lan mập mạp bay trên trời bằng một cỗ xe chở hàng, thả quà tặng xuống qua ống khói. Năm 1823 một người New York khác, Clement Clarke Moore, đã viết bài thơ “Một chuyến thăm của Thánh Nicholas”, trong đó thay xe chở hàng bằng một cỗ xe trượt tuyết được kéo bởi “tám chú tuần lộc nhỏ xíu”. Bắt đầu từ thời Nội Chiến, họa sĩ biếm họa Thomas Nast đã xuất bản những mẩu truyện tranh đầu tiên trong một chuỗi truyện có hình ảnh nổi tiếng về một Thánh Nicholas béo tròn và vui nhộn. Năm 1879, Nast đã là người đầu tiên đề xuất rằng Thánh Nicholas không sống ở Thổ Nhĩ Kỳ, Tây Ban Nha, hay Hà Lan, mà là ở Bắc Cực.

Xem thêm:

07/09/1813: Mỹ được đặt biệt danh là Chú Sam