Nghị luận về câu tục ngữ: Ở hiền gặp lành – Văn mẫu lớp 10

Nghị luận về câu tục ngữ: Ở hiền gặp lành – Văn mẫu lớp 10

Nghị luận về câu tục ngữ: Ở hiền gặp lành – Bài số 1

Từ xa xưa, ông cha ta luôn dùng những câu ca dao tục ngữ về mối quan hệ nhân quả như: ở hiền gặp lành, gieo gió gặt bão,..để giáo dục con cái có thái độ sống tốt đẹp. Đến ngày nay, những lời dạy thông qua những câu tục ngữ vẫn còn nguyên giá trị.

“Ở hiền gặp lành” là câu tục ngữ dạy con người ta cách sống. “Ở hiền” có nghĩa là chúng ta cần biết quan tâm, đối xử tốt với những người xung quanh, giúp đỡ người khác khi có thể, không được làm những điều sai trái hoặc làm hại ai. “Gặp lành” là kết quả khi chúng ta sống tốt thì sẽ được nhận lại những điều may mắn, tốt đẹp.

Đối với các bạn học sinh, chúng ta luôn phải kính trên nhường dưới, sống hiếu thảo với cha mẹ. Trên trường lớp, chúng ta cần nghe lời thầy cô, sống chan hòa với bạn bè. Đối với những người xung quanh ta luôn luôn giữ thái độ tôn trọng và giúp đỡ mọi người. Trên đường đi học, bạn vô tình gặp một em bé bị vấp ngã khi đang chơi bóng, bạn có sẵn sàng đỡ em dạy không? Khi ra vào cổng trường bạn có thường xuyên chào hỏi bác bảo vệ không? Mặc dù đó là những việc làm rất nhỏ nhưng sẽ rèn luyện cho chúng ta thái độ sống tốt, sống có ích. Nói đến đây, có nhiều bạn sẽ nghĩ rằng chúng ta cũng không cần thiết phải làm thế vì những người đó không có mối quan hệ gì với ta và làm như vậy chúng ta cũng không nhận được cái gì. Nếu bạn nghĩ như thế thì bạn đã nghĩ sai rồi. Khi bạn giúp đỡ người khác bạn mong nhận lại được gì? Dù là một lời cảm ơn cùng với một nụ cười nhân ái, tôi nghĩ bạn sẽ cảm thấy vui hơn rất nhiều. Niềm vui chính là món quà lớn nhất bạn nhận được khi bạn giúp đỡ người khác. Một ngày nào đó, khi bạn gặp khó khăn, ví dụ bạn vô tình bị ngã xe khi đang đi trên đường mà mọi người thờ ơ với bạn, không ai giúp đỡ bạn đứng dạy hoặc bạn quên không mang giấy để làm bài kiểm tra, bạn đã hỏi xin bạn bè nhưng không ai cho cả. Những lúc như vậy bạn sẽ cảm thấy thế nào? Câu hỏi đó tôi dành riêng cho bạn.

Bạn ạ! Cuộc sống này còn nhiều điều chúng ta chưa trải qua lắm, có rất nhiều khó khăn ở phía trước. Chúng ta không thể làm mọi thứ một mình mà chúng ta sẽ cần đến sự hỗ trợ và giúp đỡ của những người xung quanh. Vì vậy, chúng ta hãy luôn sống thật tốt, hãy luôn giúp đỡ người khác khi chúng ta có thể. Bởi một ngày bạn sẽ được nhận lại rất nhiều điều, có thể không phải từ chính họ mà từ những người khác xung quanh bạn.

Bàn về câu tục ngữ “Ở hiền gặp lành” chúng ta sẽ nhận thấy hai mặt của cùng một vấn đề, có phải lúc nào chúng ta cũng “ở hiền” không? Và có phải chúng ta cứ “ở hiền” là sẽ gặp lành và không bao giờ gặp ác không? Đó lại là một vấn đề mà chúng ta phải suy nghĩ thêm. Thực ra, bạn nên nghĩ rộng ra một chút, tức là chúng ta cần có sự khéo léo và tinh tế trong cách sống và cách cư xử. Để ta có thể nhận ra ai là người thực sự tốt với ta, ai là người có thể sẽ làm hại ta, từ đó ta sẽ có cách cư xử phù hợp. Trong cuộc sống cũng có những người không tốt, họ có thể làm hại ta bất cứ lúc nào mà không cần biết lý do là gì. Đối với những người như vậy chúng ta cần đề phòng và tránh tiếp xúc.

Câu tục ngữ “ở hiền gặp lành” dạy ta cách sống, dù cuộc sống có khó khăn thì ta vẫn luôn phải sống tốt với tất cả mọi người, không được làm hại người khác để đạt được những thứ mình muốn. Tuy vậy, chúng ta cần tỉnh táo để phân biệt được người tốt, người xấu, có như vậy chúng ta mới điều chỉnh được thái độ, hành vi và làm hài hòa các mối quan hệ xung quanh ta.

Nghị luận về câu tục ngữ: Ở hiền gặp lành – Bài số 2

Trong kho tàng ca dao tục ngữ có nhiều câu nói đến quan hệ nhân – quả như: Gieo gió gặt bão, Trồng dưa được dưa, trồng đậu được đậu; Ở hiền gặp lành, ở ác gặp ác… nhằm giáo dục, khuyên nhủ mọi người hãy sống sao cho tốt đẹp; đồng thời cũng cảnh cáo những kẻ ích kỉ, độc ác, chỉ biết lợi mình, hại người.

Nhưng không phải ai ở hiền cũng gặp lành và lúc nào kẻ ác cũng bị trừng trị. Do đó ý nghĩa của câu tục ngữ Ở hiền gặp lành vẫn tiếp tục được đưa ra bàn cãi. Trong cuộc tranh luận ở lớp, em cũng đã bày tỏ ý kiến về vấn đề này.

Ở hiền gặp lành có nghĩa là ta đối xử tử tế, nhân hậu, sẵn sàng giúp đỡ người khác một cách hết lòng, không vụ lợi… thì trước sau gì những điều tốt đẹp cũng sẽ đến với ta. Không nên hiểu đơn giản rằng làm ơn cho ai thì người đó sẽ trả ơn mình một cách sòng phẳng, theo kiểu thực dụng: Hòn bấc ném đi, hòn chì ném lại, hay Bánh ít đi, bánh quy lại. Nét đẹp trong đạo đức truyền thống của dân tộc Việt Nam là: Làm ơn há dễ mong người trả ơn.

Thực tế cuộc sống cho thấy nhiều người ở hiền đã gặp lành. Ông bà, cha mẹ sống tử tế, nhân hậu thì con cái cũng được hưởng phúc. Phúc ở đây không phải là những lợi ích vật chất do người khác đem lại, mình chỉ việc ngồi hưởng thụ mà phúc là những điều tốt đẹp cho bản thân, gia đình và xã hội.

Có thể hiểu nghĩa của từ lành trong câu tục ngữ này là tử tế, tốt đẹp, may mắn. Nếu ta ăn ở (đối xử) với mọi người có nghĩa có tình (Như bát nước đầy, Bán anh em xa mua láng giềng gần, Hàng xóm tối lửa tắt đèn có nhau…) thì mọi người cũng sẽ đối xử lại với ta như vậy.

Điều đáng bàn cãi, tranh luận là trong cuộc sống không phải lúc nào ở hiền cũng gặp lành, mà có khi trái ngược. Nhiều người tốt lại lâm vào hoàn cảnh nghèo khó, kém may mắn; còn những kẻ ích kỉ, độc ác thì lại sống đầy đủ, xa hoa. Phải chăng câu tục ngữ trên chỉ là liều thuốc an thần dành cho giai cấp bị trị trong xã hội cũ?!

Thật ra, những điều trái với quy luật nhân – quả ở thời nào cũng có. Mâu thuẫn ấy xuất phát từ thực tế là trong xã hội, những kẻ xấu vẫn tồn tại. Chúng liên kết với nhau, tạo thành thế lực hắc ám, tác oai tác quái, làm hại người lương thiện. Pháp luật nhiều khi chưa trừng trị chúng kịp thời hoặc xử lí chưa đến nơi đến chốn để bảo vệ quyền lợi của số đông người tốt, người hiền. Để cái thiện chiến thắng cái ác, cần phải có rất nhiều điều kiện và điều kiện đầu tiên là phải quyết tâm diệt trừ cái xấu, cái ác; khuyến khích, cổ vũ cái đẹp, cái thiện từ trong mỗi con người, mỗi gia đình và rộng ra toàn xã hội.

Chúng ta cũng không nên hiểu ở hiền chỉ cổ nghĩa là nhẫn nhục chịu đựng, ngoảnh mặt làm ngơ trước cái xấu, cái ác ; hay là hiền lành, tử tế, không làm hại ai (nghĩa hẹp) mà phải hiểu sâu hơn, rộng hơn: ở hiền là hướng tới điều hay, điều tốt; tích cực chống lại cái xấu xa; là quan điểm sống Mình vì mọi người, mọi người vì mình (Bác Hồ); là đoàn kết giúp đỡ nhau cùng lao động sáng tạo, làm ra của cải vật chất và tinh thần để không ngừng nâng cao đời sống của toàn dân.

Câu tục ngữ trên nằm trong hệ thống tục ngữ giáo dục con người hãy sống hướng thiện (làm lành, lánh ác). Con người có lương thiện thì xã hội mới tốt đẹp. Để đạt được điều đó, chúng ta phải tự tu dưỡng, rèn luyện tư tưởng đạo đức trên cơ sở của lòng nhân ái và trách nhiệm công dân.

Nhận thức đúng đắn, rạch ròi về cái tốt, cái xấu, về đạo lí ở đời sẽ giúp chúng ta hoàn thiện nhân cách. Nhiều người tốt sẽ tạo nên sức mạnh đẩy lùi cái xấu. Chắc chắn rằng trong tương lai không xa, ý nghĩa của câu tục ngữ Ở hiền gặp lành sẽ thành hiện thực.

Nghị luận về câu tục ngữ: Ở hiền gặp lành – Bài số 3

Trong kho tàng ca dao dân ca Việt Nam cha ông ta bằng những kinh nghiệm thực tế hàng ngày đã gửi gắm vào trong đó những bài học có giá trị đối với mọi thời đại. Bàn về luật nhân quả thì có rất nhiều câu ca dao thể hiện mối quan hệ này như “gieo gió thì gặp bão” hay “gieo nhân nào thì gặp quả ấy”. Cùng với đó là câu tục ngữ rất quen thuộc đối với chúng ta là câu “ở hiền thì gặp lành” để giáo dục chúng ta phải có cách sống đẹp sống cho hợp với đạo lí cha ông ta đã răn dạy.

Đầu tiên chúng ta cần phải hiểu câu tục ngữ trên có nghĩa là gì. Ở hiền là chúng ta phải biết yêu thương đối xử thật tốt đối với những người xung quanh. Đó là những biểu hiện cụ thể chứ không phải là những lời lẽ sách vở. Người ở hiền không bao giờ làm việc có hại cho người khác, làm việc gì cũng để lợi ích của tập thể chung lên hàng đầu không ích kỉ không tham lam. Gặp lành là khi chúng ta làm những việc tốt không tham lam không trục lợi thì sự may mắn sự tốt dẹp sẽ đến với chúng ta chúng ta sẽ được hưởng những hạnh phúc những niềm vui. Ta ăn ở tốt đẹp sống tốt bụng sẵn sàng giúp đỡ người khác thì tất cả những điều tốt đẹp sẽ đến với ta chúng ta sẽ được đền bù xứng đáng. Đó chính là nội dung mà câu tục ngữ muốn nhắn nhủ đới với chúng ta cũng là lời răn dậy của cha ông đối với thế hệ con cháu chúng ta cần sống sao cho đúng với lời chỉ dạy của cha ông. Câu tục ngữ khuyên răn chúng ta rất đúng rất hợp lẽ tự nhiên.

Chúng ta hãy cùng nhìn những người xung quanh chúng ta nhìn người vui vẻ người sung sướng người dễ thương người khó tính mỗi người một tính cách và mỗi người có một hoàn cảnh khác nhau. Người khó tính người ác độc thì hay gặp gian truân chuyện khó. Người vui vẻ tốt bụng thì hay gặp chuyện may mắn nhẹ nhàng. Hiền và lành là đi làm tận tâm thì việc làm trôi chảy vui vẻ giúp đỡ mọi thứ thì có người giúp được việc khi mình gặp khó khăn. Vậy thế nào được gọi là ở hiền. Đó là những hành động phải giúp đỡ người khác không tham tư tham lợi không vì một mục đích riêng nào cả.

Cũng đừng ai nghĩ rằng mình không làm gì không giúp ai cũng chẳng hại ai thì mình là người hiền. Nếu thực sự bạn nghĩ như thế thì tôi khuyên các bạn hãy suy nghĩ lại bởi bạn giống như một ông bụt trong chùa còn đối với xã hội thì bạn đã trở thành một người vô cảm rồi đó. Sống hiền chính là luôn giúp đỡ người khác. Chỉ là một hành động nhỏ thôi như đưa một em bé hay một bà cụ sang đường cũng thật ý nghĩa biết bao. Trong những ngày đông giá rét này những hành động nhỏ nhoi thế thôi cũng khiến chúng ta cảm thấy ấm lòng và chính những hành động đó tôi chắc chắn rằng bạn sẽ nhận được những tình cảm những niềm vui mà đối với tôi đó chính là cái “lành”cái “quả” mà  bạn nhận được chứ đâu cần thiết là những giá trị vật chất mới là cái mà chúng ta đáng nhe được hưởng đâu. Khi bạn không làm điều xấu hại người bạn sẽ cảm thấy tâm hồn bạn không thấy bất an tôi lỗi hay lo lắng mà suy sụp. Không những thế khi làm việc thiện giúp đỡ người khác bạn sẽ cảm thấy rất vui vẻ thoải mái tự hào. Không chỉ thế mà mọi người xung quanh cũng sẽ yêu quý bạn giúp đỡ bạn khi bạn gặp khó khăn, cuộc sống bạn sẽ tràn đầy hạnh phúc và đó chính là những thứ mà bạn sẽ đạt được khi “ở hiền”theo đúng nghĩa của nó.

Câu tục ngữ đã được nhân dân ta gửi gắm qua rất nhiều chuyện cổ tích như chuyện tấm cám. Tấm sống thật thà tốt bụng nên trải qua bao nhiêu khó khăn gian khổ cũng tìm được hạnh phúc còn mẹ con Cám sông ác độc  chuyên đi hại Tấm cuối cùng cũng bị quả báo và nhận lấy cái chết. Đó còn là câu chuyện Thạch Sanh thật thà chất phác luôn giúp đỡ những người xung quanh nên cuối cùng cũng lấy được công chúa và sống cuộc đời ấm no hạnh phúc còn mẹ con Lý thông sống ác độc năm lần bày lượt hại Thạch Sanh nhưng cuối cùng được chàng tha cho nhưng cũng không thể thoát được sự trừng phạt của lưới trời và đã  bị ông trời trừng trị hóa thành bọ. Đó là những câu chuyện cho thấy luật nhân quả đã được ông cha ta tích lũy và gửi gắm vào trong câu tục ngữ. Trên thực tế ta cũng bắt gặp không ít những người hiền và đã gặp được lành. Đó chính là Bác hồ của chúng ta bác đã hi sinh hết mình để đem lại được độc lập tự do cho dân tộc, Bác khi nào cũng chỉ nghĩ đến đồng bào đến nhân dân. Bác đâu nghĩ cho mình dù chỉ là một giây một phút, Bác đều dành tất cả cho dân tộc ta. Cuối cùng cái mà Bác có được chính là độc lập cho dân tộc  và tôi còn nghĩ đó còn là cả tình cảm của cả dân tộc Việt Nam của bạn bè thế giới dành cho Bác không bao giờ đổi thay. Đó cũng là những hành động đơn giản thôi, khi gặp một tai nạn giao thông nào đó bạn đừng đứng nhìn mà hãy gọi một cuộc điện thoại cấp cưu. Đó cũng chính là những biểu hiện cụ thể của “Ở hiền”đó bạn ạ.

Bên cạnh đó ta cũng nên nhìn nhận lại câu nói một cách khoa học nhất. Liệu có phải ai ở hiền cũng gặp lành không. Thực tế đã  chứng minh không phải bao giờ cuộc sống cũng theo lôgic thuận như trên: Không ít người ở hiền mà lại rơi vào hoàn cảnh khó khăn, cuộc sống hẩm hiu, và ngược lại, có kẻ xấu mà đời sống vẫn đầy đủ, sung sướng. Tại sao lại như thế?đó là vì xã hội còn phức tạp: Những thế lực xấu vẫn tồn tại, bọn làm ăn không chính đáng, gieo thiệt hại cho người xung quanh vẫn chưa hết và trong hoàn cảnh ấy ai cũng có thể là nạn nhân – trong đó có cả người hiền. Chúng ta đang phấn đấu xây dựng một xã hội thật công bằng nhưng việc cải tạo cái cũ, xây dựng cái mới đòi hỏi thời gian. Phải dày công đấu tranh xây dựng mới biến được ước mơ thành hiện thực. Hơn nữa, chỉ ở hiền thôi chưa đủ khả năng tạo ra cuộc sống sung sướng (hiền mà lao động chưa giỏi, những năng lực khác còn thiếu )Trước tình hình trên, chúng ta có nên “ở hiền” hay không? Dù thực tế có khi phũ phàng (kết quả không tương xứng) ta vẫn nên giữ cách sống ở hiền: đó là cách sống đạo đức (nhân ái), mang đến cho tâm hồn mình sự thanh thản (giúp ích được mọi người là niềm vui lớn). Lòng tốt của mình có khi lại là một khả năng thức tỉnh, thuyết phục giáo dục kẻ xấu.

Câu tục ngữ “Ớ hiền gặp lành” khuyến khích chúng ta sống theo lòng nhân ái. Đó là một phương châm xử thế tích cực, dù có khi tạm thời cái tiêu cực đang lấn át, người lương thiện bị thua thiệt. Chúng ta mong cho tất cả những người ở hiền đều gặp lành, nhưng cũng phải nhìn trước những khả năng diễn biến phức tạp để tránh những hụt hẫng, bi quan. Mỗi chúng ta không những cần hướng thiện mà còn phải kiên trì đấu tranh cho cái thiện.

Nghị luận về câu tục ngữ: Ở hiền gặp lành – Bài số 4

Trong kho tàng ca dao dân ca Việt Nam của cha ông ta để lại, với những kinh nghiệm thực tế được đúc rút từ thực tế hằng ngày đã để lại cho đời sau những bài học giá trị to lớn . bàn về luật nhật quả thì có rất nhiều câu nhưng câu tâm đắc nhất vẫn là “Ở hiền gặp lành “ để giáp dục chúng ta phải có cách sống đẹp, hợp với đạo lý mà ông cha ta đã răn dạy.

Đầu tiên, “Ở hiền gặp lành” là gì? ở hiền là phải biết yêu thương đối xử tốt với những người xung quanh bằng những biểu hiện cụ thể, Những người ở hiền không bao giờ làm hại tới những người khác, luôn đặt lợi ích chung lên hàng đầu, không ích kỉ tham lam . Còn gặp lành là khi chúng ta làm những việc tốt không tham lam không có sự trục lợi sẽ luôn gặp được may mắn.

Chúng ta hãy cùng nhìn những người xung quanh chúng ta, mỗi người một tính cách , có người hiền lành luôn gặp may mắn trong cuộc sống, làm việc gì cũng trôi chảy, thuận buồm xuôi gió còn người độc ác thì làm gì cũng gặp trắc trở sau đó . Vậy làm thế nào để được công nhận là ở hiền? đó là những hành động giúp đỡ người khác, không tham lợi không vì mục đích riêng , và không có những hành động độc ác đối với người khác

Có nhiều người cứ nghĩ mình không làm hại ai cũng không giúp đỡ ai thì mình là người hiền. Nếu như bạn nghĩ thế thì tôi khuyên bạn hãy suy nghĩ lại bởi bạn đã sai rồi. Bởi sống hiền là luôn giúp đỡ người khác khi họ gặp khó khăn trong cuộc sống. Chỉ một hành động nhỏ như đưa một bà cụ sang đường cũng đã khiến cho bản thân thấy ấm lòng, chính những hành động đó cũng sẽ giúp bạn cảm thấy thoải mái, có niềm vui. Hơn nữa, khi bạn không làm điều xấu hại người khác bạn sẽ cảm thấy tâm hồn mình  nhẹ nhàng, không cảm thấy bất an hay lo lắng. Làm việc tốt, ở hiền sẽ khiến cho mọi người xung quanh quý mến, giúp đỡ khi bạn gặp khó khăn trắc trở trong cuộc sống.

Câu tục ngữ không chỉ có trong đời thường mà còn được ông cha ta gửi gắm qua rất nhiều chuyện cổ tích như chuyện tấm cám. Tấm sống thật thà tốt bụng cho nên trải qua bao nhiêu khó khăn cuối cùng cũng có được hạnh phúc còn mẹ con cám ác độc chuyên đi hại tâm cuối cùng cũng bị quả báo, nhận lấy cái chết. Đó còn là câu chuyện của chàng thạch sanh thật thà luôn giúp đỡ người xung quanh cuối cùng đã lấy được công chứa còn mẹ con Lý Thông thì độc ác muốn hãm hại Thạch Sanh thì lại bị ông trời hóa thành bọ hung.

Dù là câu chuyện gì đi nữa nhưng tất cả vẫn hướng đến luật nhân quả, làm ác gặp ác, ở hiền gặp hiền.

Bên cạnh đó ta cũng nên nhìn nhận lại câu nói một cách khoa học nhất. Liệu rằng , với thế giới này cứ ở hiền đều đều gặp được hiền không. Thực tế đã chứng minh không phải bao giờ cuộc sống cũng thuận như thế. Có không ít  người ở hiền nhưng lại rơi vào hoàn cảnh khó khăn, có cuộc sống hẩm hiu, ngược lại có những kẻ xấu sống ác nhưng vẫn được sung sướng.Nguyên nhân là do xã hội đang phức tạp, thế lực xấu vẫn đang còn tồn tại cho nên luôn gieo thiệt hại cho những người xung quanh. Chúng ta hãy phấn đấu xây dựng một xã hội thật công bằng nhưng việc cải tạo cái cũ , xây dựng cái mới đòi hỏi thời gian. Phải dày công đấu tranh để biến ước mơ thành sự thực.

Dù thực tế có phũ phàng thì chúng ta vẫn nên giữ cách sống ở hiền, đó là cách sống đạo đức, mang tới cho tâm hồn mình sự thanh thản. Lòng tốt đặt đúng chỗ sẽ giúp bạn và mọi người xung quanh cảm thấy thoái mái và hạnh phúc hơn.

Câu tục ngữ “Ớ hiền gặp lành” khuyến khích chúng ta sống theo lòng nhân ái. Đó chính là phương châm xử thế tích cực. Chúng ta mong cho tất cả những người ở hiền đều gặp lành nhưng cũng phải nhìn nhận trước những khả năng về các diễn biến phức tạp để tránh sự hụt hẫng, bi quan. Mỗi chúng ta không cần hướng thiện mà còn phải kiên trì đấu tranh cho cái thiện.

Vũ Hường tổng hợp

Từ khóa tìm kiếm

• Cach viet bai van de rut ra bai hoac dao duc o hien gap lanh gieo gio gap bao
• biểu hiện của tục ngữ ở hiền gặp lành
• huong dan lam van O HIEN GAP LANH
• viet van ve o hien gap lanh
• ở hiền gặp lành có phải là biểu hiện của mối quan hệ nhân quả
• ông cha ta co câu tục ơ hiên găp lanh gieo gio găt bao giai thich câu tuc ngư văn 10