Nấm bất toàn (ngành phụ Deuteromycotina = lớp Deuteromycetes)

Giống [chi] Cercospora

Đây là một giống lớn với hơn 2000 loài, thuộc họ Dematiaceae; Giống này gây ra bệnh cháy lá (leaf spot) trên cà chua, khoai tây, lúa, đậu phọng; gây bệnh hạt tím trên hột đậu nành. Khuẩn ty phát triển, phân nhánh, bào tử phát triển trên cọng bào tử có vách ngăn, màu xậm (hình 2).

Cọng mang bào tử (conidiophore) và bào tử đính (conidia) của Cercospora

Giống [chi] Curvularia

Giống này có hơn 30 loài cũng thuộc họ Dematiaceae, nhóm này gây bệnh cháy lá, lem lép hạt và thậm chí chúng tấn công trên rễ.

Khuẩn ty phân nhánh, phát triển và có vách ngăn ngang, vỏ tế bào dầy và tận cùng với Cọng bào tử ở dạng sợi lớn (macronematous) hay sợi nhỏ (micronematous), bào tử luôn có hình cong và tế bào thứ 3 thường lớn nhất (hình 3).

Cọng bào tử (A) và bào tử đính (B) của nấm Curvularia

Giống [chi] Pyricularia

Giống này cũng thuộc họ Dematiaceae, nó gây ra bệnh cháy lá lúa rất trầm trọng, làm rụi cây mạ lẫn cây lúa trưởng thành.

Khuẩn ty đa nhân, phát triển, có vách ngăn ngang. Cọng bào tử dài, đầu nhọn, có hay không có vách ngăn ngang nhưng không phân nhánh. Bào tử đính có màu nâu xậm, có 2 vách ngăn ngang chia thành 3 tế bào (hình 4), bào tử đính phát triển nhiều khi ẩm độ cao về ban đêm.

Cọng mang túi bào tử và bào tử đính của nấm Pyricularia

Giống [chi] Fusarium

Fusarium là một giống lớn của họ Tuberculariaceae, chúng sống hoại sinh hay ký sinh trên nhiều hoa màu, tấn công vào rễ và làm cây héo rủ (hình 4A).

Khuẩn ty phân nhánh, có vách ngăn ngang, màu trắng khi còn non và chuyển sang màu nâu khi già; chúng tổng hợp ra độc tố làm hại rễ. Fusarium sinh sản vô tính với 3 loại bào tử: đại bào tử đính (macroconidia), tiểu bào tử đính (microconidia) và bào tử vách dày (chlamydospore)(hình 4 B - E).

Fusarium gây cây héo rủ (A), và các loại bào tử : đại bào tử đính, tiểu bào tử đính, bào tử vách dày (B-Eưẩn) (Phialide = thể bình, terminal chlamydospore = bào tử vách dày hoàn chỉnh, macroconidia = đại bào tử đính, microconidia = tiểu bào tử đính, mycelium = khuẩn ty)

Giống [chi] Colletotrichum

Giống này có 21 loài, thuộc họ Melanconiaceae, loài Colletotrichum faleatum gây ra bệnh đỏ thân mía và lây sang gân lá mía; Đây là giống sống nội sinh với khuẩn ty phân nhánh, có vách ngăn, giống Colletotrichum sinh sản vô tính với bào tử đính có hình hơi cong (hình 5).

Cọng mang bào tử đính và bào tử đính của nấm Colletotrichum (Seta = cuống bào tử, germ tubes = ống mầm, hyphae stroma = khuẩn ty dinh dưỡng, conidium (dia) = bào tử đính, conidiophore = cọng mang bào tử đính)