Một công ty khởi nghiệp thành công ở châu Phi

Tuần trước, tôi có cuộc đối thoại với Jeremy Burton, người quản lí cấp cao của một công ti lớn ở New York. Ông ấy nói: “Trong nhiều năm chúng tôi đã khoán ngoài phát triển phần mềm cho Ấn Độ và Trung Quốc, nhưng bây giờ chúng tôi tìm thấy chỗ tốt hơn: châu Phi.”

Tôi ngạc nhiên: “Tại sao lại châu Phi? Tôi có thể trông đợi hoặc Đông Âu hoặc Đông Nam Á là điểm đến tiếp nhưng không bao giờ nghĩ về châu Phi.”

Ông ấy giải thích: “Ngày nay Ấn Độ đang trở nên đắt hơn, và người phát triển Trung Quốc vẫn còn có vấn đề với tiếng Anh. Châu Phi có nhiều người thông minh, nhiều người nói tiếng Anh tốt, nhưng họ thiếu đào tạo và cơ hội vì không có nhiều việc làm tốt ở đó. Ba năm trước (2014), đã có một công ti khởi nghiệp tên là Andela tới với ý tưởng về cung cấp người phát triển phần mềm cho Mĩ và các nước châu Âu. Công ti khởi nghiệp này gồm sáu sinh viên đại học đã bắt đầu việc đào tạo trực tuyến về các kĩ năng đặc biệt mà các công ti Mĩ và châu Âu cần tới như Java, Ruby, PHP, JavaScript, v.v. Để chuẩn bị cho những người phát triển này thực hiện tốt, họ đưa những người này vào môi trường thách thức “mô phỏng” kịch bản phát triển phần mềm trong thời kì ba tháng, nơi những người này làm việc trong một dự án được quản lí bởi những người quản lí của Andela ở các thành phố khác nhau và múi thời gian khác nhau, để cho họ có thể quen thuộc với công việc làm khoán ngoài. Chỉ những người phát triển qua được đào tạo nghiêm ngặt mới có thể được thuê làm việc cho khách hàng của họ. Vì đào tạo này dựa trên nhu cầu của khách hàng của họ ở Mĩ và châu Âu, công ti khởi nghiệp này có thể giúp giải quyết việc thiếu hụt kĩ năng hiện thời. Sau khi tôi nghe nói về họ, tôi đã tới thăm để kiểm điểm việc đào tạo của họ, và tôi bị ấn tượng. Bây giờ tôi khoán ngoài công việc phần mềm cho Andela ở Lagos, châu Phi.”

Tôi hỏi: “Điều họ đã làm là tương tự với điều các công ti Ấn Độ đã làm cho nên cái gì phân biệt họ với các công ti khoán ngoài ở Đông Âu hay Đông Nam Á?”

Jeremy giải thích: “Nhiều công ti Ấn độ đã làm tốt lúc bắt đầu, nhưng qua thời gian, chất lượng của họ sút giảm khi họ tăng trưởng lớn và giá của họ cứ tăng lên mọi năm. Công ti khởi nghiệp châu Phi này hiểu vấn đề chất lượng và giá cả. Họ lựa chọn những tài năng hàng đầu từ nhiều đại học khắp châu Phi và đào tạo kĩ những người đó để chắc rằng họ có thể được tích hợp vào trong tổ để làm việc cho khách hàng. Công ti khởi nghiệp này không chỉ đào tạo người theo từng cá nhân mà cả nghìn thanh niên khắp châu Phi đã dùng việc học trực tuyến để học lập trình máy tính. Sau khi qua được các môn học trực tuyến này, họ xin việc làm tại Adela và chỉ vài người chứng tỏ kĩ năng đúng mới được chấp nhận. Người quản lí của Andela bảo tôi rằng họ đã đào tạo xấp xỉ ba mươi nghìn người phát triển phần mềm, nhưng mục đích của họ là phát triển 100,000 người phát triển phần mềm cho châu Phi tới năm 2020. Đây là câu chuyện công ti khởi nghiệp lớn dành cho thanh niên muốn học lập trình có thể có được việc làm tốt. Ngày nay Andela có trên một trăm khách hàng, phần lớn từ Mĩ như Viacom, Mastercard, và SeatGeek cũng như nhiều công lớn ở các nước khác.”

Tôi hỏi: “Andela có vẫn là công ti khởi nghiệp không? Họ bây giờ làm ăn tốt ra sao?”

Jeremy cười: “Công ti khởi nghiệp này đã hấp dẫn một nhóm những người đầu tư hàng đầu thấy doanh nghiệp của họ là hấp dẫn. Cho nên Google Ventures và Spark Capital đã đầu tư trên $80 triệu đô la cho công ti của họ. Nhưng hơn cả điều đó, Andela cũng đã nhận đầu tư và hỗ trợ từ The Chan Zuckerberg Initiative, tổ chức mà ông Zuckerberg và vợ ông ấy, Priscilla Chan đã tạo ra. Ông Zuckerberg đã tới thăm văn phòng của Andela và bảo họ, “Các anh là mọi phần của cái gì đó mà thực sự quan trọng ngày nay.”

Với thiếu hụt kĩ năng hiện và sức ép giảm chi phí, nhiều công ti Mĩ đang chuyển công việc khoán ngoài từ Ấn Độ và Trung Quốc sang châu Phi. Bây giờ lục địa này là điểm đến mới cho công việc phần mềm. Tôi mong đợi công ti khởi nghiệp này có thể tăng trưởng lớn hơn và trở thành mô hình cho nhiều công ti khởi nghiệp đi theo. Thách thức của họ bây giờ là làm sao tăng qui mô để đáp ứng cho đòi hỏi của nhu cầu toàn cầu này. Cho tới giờ, công ti khởi nghiệp này đã hoạt động tốt, nhưng liệu nó có thể tiếp tục tăng trưởng và có khả năng giữ dịch vụ chất lượng cao của nó được không?

English version

Tác phẩm, tác giả, nguồn

• Tác phẩm: Doanh nghiệp và khởi nghiệp
• Biên tập: Kipkis.com
• Nguồn: Blog của giáo sư John Vu, Carnegie Mellon University.