Mô hình
Trong quá trình dạy học không phải lúc nào cũng có thể sử dụng được vật thật và có thể sử dụng vật thật một cách hiệu quả. Ví dụ như khi dạy học về sự chuyển động của Trái Đất, các hệ cơ quan trong cơ thể người, các dạng địa hình, các trận ...
Trong quá trình dạy học không phải lúc nào cũng có thể sử dụng được vật thật và có thể sử dụng vật thật một cách hiệu quả. Ví dụ như khi dạy học về sự chuyển động của Trái Đất, các hệ cơ quan trong cơ thể người, các dạng địa hình, các trận đánh... Trong những trường hợp đó ta có thể sử dụng mô hình để thay thế. có ưu điểm hơn tranh ảnh là mô tả được các sự vật hiện tượng trong không gian ba chiều, thể hiện được vị trí trong không gian của chúng. được đắp nổi như hình ảnh của các vật thật, nhưng có kích thước to hoặc nhỏ hơn. Nhiều mô hình có thể tháo lắp dễ dàng để tiện nghiên cứu, quan sát từng bộ phận. Ngoài các mô hình tĩnh, còn có các mô hình động để diễn tả một quá trình diễn biến của một hiện tượng nào đó. Ví dụ: mô hình biểu thị sự tiêu hóa thức ăn, mô hình chuyển động của trái đất trong hệ mặt trời.
Phương pháp làm việc với mô hình
- Hướng dẫn học sinh quan sát kĩ các sự vật, hiện tượng được biểu thị trên mô hình bằng các câu hỏi định hướng cụ thể. Khi học sinh quan sát, lưu ý cho các em nhìn mô hình từ nhiều phía và ngoài thị giác cần huy động xúc giác để tri giác đầy đủ các thông tin mà mô hình có thể cung cấp.
- Hướng và giúp học sinh tìm ra mối liên hệ giữa các sự vật hiện tượng được đề cập trong mô hình.
- Giáo viên tạo cơ hội và thời gian để các em được quan sát tỉ mỉ và được tự nói ra những kết quả mà mình đã quan sát được từ mô hình.
Bài tập thực hành
Hãy lựa chọn một mô hình nào đó trong dạy học các môn về tự nhiên và xã hội và nêu phương pháp làm việc cụ thể với mô hình đó.
Dụng cụ thí nghiệm
Dụng cụ thí nghiệm
Trong các môn học về tự nhiên và xã hội, tỷ trọng các kiến thức của khoa học tự nhiên chiếm một tỷ lệ đáng kể. Các kiến thức này có thể cung cấp cho học sinh một cách hiệu quả thông qua thí nghiệm vì vậy các dụng cụ thí nghiệm được sử dụng khá phổ biến.
Các dụng cụ thí nghiệm thường dùng là đèn cồn, các loại cốc, chậu thủy tinh trong suốt, các loại ống nghiệm, nguồn điện (pin, ắc quy), dây dẫn điện, vật thu điện ống (bóng đèn, cầu chì, bếp điện...)
Sơ đồ
Sơ đồ sự chuyển thể của nước
Sơ đồ có tác dụng làm đơn giản hoá, vạch ra mối liên hệ hoặc tổng hợp kiến thức. Vì vậy việc sử dụng sơ đồ giúp cho học sinh lĩnh hội bài học nhanh hơn.
Phương pháp làm việc với sơ đồ
Giáo viên hướng dẫn để học sinh thực hiện được theo các bước sau:
Bước 1: Nắm được mục đích làm việc với sơ đồ.
Bước 2: Đọc tên sơ đồ để biết được nội dung của sơ đồ.
Bước 3: Tìm hiểu kĩ những thông tin và hình vẽ để hiểu được mối quan hệ giữa các yếu tố và rút ra kết luận.
Bài tập thực hành
Hãy lựa chọn một sơ đồ nào đó và nêu phương pháp làm việc với sơ đồ đó.